Τα παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων θα μπορούν να λειτουργούν και στις εγκαταστάσεις των σχολείων!
–Παράλληλα με τη λειτουργία γυμνασίων, λυκείων κ.λπ.
Όσον αφορά τα παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα, 12 κολέγια και ένα πανεπιστήμιο έχουν καταθέσει φακέλους προς αξιολόγηση και χορήγηση αδειών.
Οι αξιολογήσεις των φακέλων από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) θα αρχίσουν μάλλον μετά την έκδοση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία αναμένεται τον Ιούνιο.
Όσον αφορά την αξιολόγηση του Πανεπιστημίου της Κύπρου, σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, έχει προγραμματιστεί να βρίσκεται στην Ελλάδα κλιμάκιο της Ανεξάρτητης Αρχής του ΔΙΠΑΕ στις 21/5/2025, ώστε να συλλειτουργήσει με την ΕΘΑΑΕ.
Τα κολέγια θέλουν να συνεχίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους ως πανεπιστήμια.
Κάποια από τα κολέγια, ωστόσο, ακούν ασφυκτική πίεση στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Παιδείας για να λειτουργήσουν τα παραρτήματα πανεπιστημίων από τον Σεπτέμβριο του 2025, προκειμένου, όπως ισχυρίζονται, να μην υπάρξει διακοπή της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.
Άρα ομολογούν ότι η κολεγιακή δραστηριότητά τους, που είναι κατώτερη των περιστάσεων, όπως είναι σήμερα, θα συνεχιστεί και θα αναβαθμιστεί, αφού θα λειτουργούν ως πανεπιστήμια.
Αλλά, σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο ερώτημα είναι αν μπορούν οι αξιολογήσεις να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, καθώς πρόκειται για 12 φακέλους, που περιλαμβάνουν όχι μόνο τις ρυθμίσεις των ακαδημαϊκών θεμάτων αλλά και τις πιστοποιήσεις των κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών.
Μάλιστα, δεν είναι μόνο οι φάκελοι των προγραμμάτων σπουδών, των κανονισμών των σχολών, των κανονισμών των μεταπτυχιακών και των διδακτορικών, αλλά και η οργάνωση και λειτουργία ενός πανεπιστημίου, που προϋποθέτει την προκήρυξη διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού, αλλά και προκηρύξεις διοικητικού και στελεχιακού δυναμικού, που πρέπει να διενεργηθούν στους χρόνους και με τις διαδικασίες που προβλέπονται για τα πανεπιστήμια της χώρας.
Αλλά και περαιτέρω, οι κτιριακές εγκαταστάσεις και οι υλικοτεχνικές υποδομές πρέπει και αυτές να αξιολογηθούν και να πιστοποιηθούν από την αρμόδια Ανεξάρτητη Αρχή. Οπότε, προκύπτει το μεγάλο ερώτημα: Μπορούν, άραγε, όλα αυτά να ολοκληρωθούν, και μάλιστα με την ποιότητα των διαδικασιών που απαιτείται, μέσα σε τρεις μόλις μήνες;
Συνεπώς, πρέπει να αξιολογηθεί και να πιστοποιηθεί η ίδρυση, η εγκατάσταση και η λειτουργία ενός ολοκλήρου πανεπιστημίου. Αυτό δεν μπορεί να ισχυριστεί κανένας ότι είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί μέσα σε δύο με τρεις μήνες.
Σε περιπτώσεις που είναι δεδομένα γνωστές, από άλλες εγκαταστάσεις παραρτημάτων σε ευρωπαϊκές χώρες, απαιτήθηκε χρόνος τουλάχιστον δύο ετών, και αυτός ο χρόνος είναι, με την απλή λογική, απόλυτα αναγκαίος για να έχουν οι διαδικασίες κάποια ποιότητα.
Παραδειγματικά, μόνο η προκήρυξη των θέσεων διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού θέλει έναν μήνα τουλάχιστον για την υποβολή των αιτήσεων. Απαιτείται ένας μήνας για τη συγκρότηση του εκλεκτορικού σώματος. Απαιτείται τουλάχιστον ένας ακόμη μήνας για την έκδοση της απόφασης. Είναι γνωστοί οι χρόνοι που απαιτούνται για την ολοκλήρωση αυτών των διαδικασιών. Στην περίπτωση των ελληνικών πανεπιστημίων αυτή και μόνο η διαδικασία, της προκήρυξης και της επιλογής του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού, απαιτεί τουλάχιστον δώδεκα μήνες.
Όμως, ο υπουργός Παιδείας ψήφισε, με τις διατάξεις του ν. 5176/2025, που δημοσιεύτηκαν σε ΦΕΚ στις 7 Φεβρουαρίου του 2025, ρυθμίσεις ώστε όλες αυτές οι διαδικασίες να γίνουν ταχύρρυθμα, πρόχειρα, γρήγορα, επιφανειακά, συνοπτικά, αλλά άκρως απαράδεκτα. Γιατί έγιναν μετά από πίεση των συμφερόμενων κολεγίων, που επιμένουν να λειτουργήσουν γρήγορα, άμεσα, απλά, χωρίς να αλλάξει το παραμικρό στην τωρινή λειτουργία τους.
Σύμφωνα με αυτές τις διατάξεις, που τροποποίησαν τον αρχικό νόμο, προβλέπεται η «μεταβατική διάταξη για τις κτιριακές υποδομές και εγκαταστάσεις των παραρτημάτων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης», ώστε «τα παραρτήματα Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης να δύνανται να διαθέτουν κτιριακές υποδομές και εγκαταστάσεις σε περιοχές, στις οποίες ήδη λειτουργούν ή δύνανται να λειτουργήσουν πάσης φύσεως εκπαιδευτικές δομές».
Αλλά το εξωφρενικό είναι, όπως προβλέπεται στο άρθρο 37, να έχουμε «συστέγαση διαφορετικών μονάδων παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης». Το ακόμη εξωφρενικότερο αναφέρεται στην παράγραφο 1, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται «η συστέγαση διαφορετικών μονάδων παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης (τυπικής ή άτυπης)». Αυτό σημαίνει ότι τα παραρτήματα των πανεπιστημίων μπορούν να μισθώσουν χώρους ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων για συστέγαση με δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια.
Ευτυχώς που, σύμφωνα με τη διάταξη, «η ταυτόχρονη συλλειτουργία στους ίδιους διδακτικούς ή εργαστηριακούς χώρους διαφορετικών μονάδων παροχής εκπαίδευσης (τυπικής ή άτυπης) απαγορεύεται».
Βέβαια, απαγορεύεται η «ταυτόχρονη συλλειτουργία», αλλά επιτρέπεται να συστεγαστούν, που σημαίνει ότι τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια θα λειτουργούν μέχρι το απόγευμα, στις 16:00, άρα η συστέγαση των ξένων πανεπιστημίων θα ξεκινάει μετά τις 16:00 το απόγευμα – μέχρι αργά το βράδυ.
Όλα αυτά δεν μπορούν να σημαίνουν λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων και αναβάθμιση πανεπιστημιακών σπουδών. Δεν μπορούν όλα αυτά να διασφαλίζουν τη λειτουργία παραρτημάτων πανεπιστημίων υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου.
Γιατί σε καμία άλλη χώρα του κόσμου δεν συμβαίνει κάτι παρόμοιο, να λειτουργούν στις ίδιες κτιριακές εγκαταστάσεις, έστω σε διαφορετικές ώρες, δημοτικά σχολεία, γυμνάσια, λύκεια και πανεπιστήμια.
Για όσους θέλουν να επικαλούνται και το «πείραμα» της Κύπρου, εκεί δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο ποτέ. Υπήρξαν και υπάρχουν αυστηροί κανόνες, που διασφαλίζουν κτιριακές εγκαταστάσεις και υποδομές, πολλές εκ των οποίων είναι πρότυπα για ολόκληρη την Ευρώπη.
Αυτές οι ρυθμίσεις δεν είναι μόνο ευθύνη του υπουργού που τις πρότεινε για ψήφιση, αλλά είναι και ευθύνη των βουλευτών που τις ψήφισαν, οι οποίοι προφανώς δεν έχουν αντιληφθεί τι έχουν ψηφίσει, ενώ ακόμη είναι και ευθύνη των βουλευτών της αντιπολίτευσης, καθώς μπορεί να μην ψήφισαν τις διατάξεις αυτές αλλά δεν έχουν εγκαλέσει την κυβέρνηση με επίκαιρες ερωτήσεις.
Αυτά μπορεί να είναι λεπτομέρειες, αλλά έχουν μεγάλη σημασία. Γιατί πρόκειται για διάταξη νόμου, που ψηφίστηκε προφανώς… μετά τα μεσάνυχτα.
Γι’ αυτό έχει σημασία η άποψη της νέας υπουργού Παιδείας, αν προτίθεται να εφαρμόσει τη διάταξη αυτή και μέσα σε ποια πλαίσια και με ποια αιτιολογία. Αλλά είναι και ευθύνη της αντιπολίτευσης, αν, δηλαδή, αυτή διατίθεται να επιτρέψει την εφαρμογή αυτής της διάταξης.
Πάντως, επειδή η εφαρμογή των διατάξεων εναπόκειται στον «πατριωτισμό» εκείνων για τους οποίους νομοθετούνται, στην προκειμένη περίπτωση τον λόγο θα έχουν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις, οι οποίες ιστορικά έχουν συμπαρασύρει στην αχρησία όχι μόνο μεταβατικές διατάξεις τροπολογιών αλλά και ολόκληρα νομοσχέδια, που ψηφιστήκαν ως νόμοι από όλες τις κομματικές παρατάξεις, αλλά δεν εφαρμόστηκαν ποτέ.
Όλοι όσοι ασχολούνται με τα θέματα παιδείας ξέρουν πολύ καλά την τύχη του «νόμου Διαμαντοπούλου», αλλά και παλαιότερα ακόμη, όταν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις κατήργησαν διατάξεις και αυταρχικών κυβερνήσεων.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ