Στη μνήμη των άδικα νεκρών

Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΡΑ
βουλευτή Β’ Αθηνών της ΔΗΣΥ

Oι υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας οργανώνονται σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με γνώμονα την προ­στασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.

Παρά την αυτοθυσία του προσωπικού και των εθελοντών, η εκατόμβη των θυμάτων της πυρκαγιάς στο Μάτι, στις 23 Ιουλίου, απέδειξε την ανεπάρκεια της πολιτικής ηγεσίας, που για να αποφύγει τις ευθύνες της ξεδιάντροπα υποστηρίζει ότι έφταιγαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η κλιματική αλλαγή. Σενάρια συνωμοσιολογίας για κακόβουλο εμπρησμό εγκαταλείπονται, αλλά βρέθηκε άλλος υπεύθυνος, τα αυθαίρετα.

Βεβαίως, οι ποινικές και άλλες ευθύνες θα αναζητηθούν, σύμφωνα με τη συνταγματική τάξη. Αλλά και αν αποδοθούν σε βάθος χρόνου, σίγουρα δεν λύνουν τα χρο­νίζοντα προβλήματα της ανικανότητας της ηγεσίας, του κατα­κερματισμού και της επικάλυψης αρμοδιοτήτων, που συνήθως λειτουργούν ως άλλοθι ανευθυνότητας, του
κακού νομοθετικού πλαισίου και είναι αυταπόδεικτη η αδράνεια στη λήψη προληπτικών μέτρων αποφυγής εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς.

Οι καταστροφικές δασικές πυρκα­γιές, ανεξάρτητα από τα αίτια που τις προκαλούν, φυσικά ή ανθρώπινη ενέργεια, δυστυχώς θα επαναληφθούν, με τα ίδια τραγικά αποτελέσματα, και δεν υπάρχει χρόνος εφησυχασμού. Η απειλή νέων ανθρώπινων απωλειών είναι ante portas, γιατί γύρω από την Αθήνα επικρατεί ένα μείγμα δασικής έκτασης και άναρχου αστικού χώρου.

Η μέχρι σήμερα αποτίμηση της τραγωδίας αναδεικνύει ως κύρια αιτία των θανάτων την ανικανότητα των υπευθύνων.

Οι συνεχείς δημόσιες αντεγκλήσεις μεταξύ κυβερνητικών, περιφερειακών και δημοτικών αξιωματούχων για το ποιος έπρεπε να υποδείξει, ποιος να αποφασίσει και να οργανώσει την εκκένωση των περιοχών είναι μνημεία μικρότητος, ανικανότητας, ασυνεννοησίας και ανυπαρξίας συντονισμού των υπευθύνων. Η σύγχυση που επικράτησε κατά τη διαχείριση της κρίσης επιβεβαιώνει τα παραπάνω.

Είναι δυστυχώς προβλέψιμο ότι τα ε­γκληματικά λάθη που έγιναν στο Μάτι θα επαναληφθούν εξίσου απειλητικά και σε επόμενες πυρκαγιές σε περιοχές μείξης δάσους – οικισμού.

Η κυβέρνηση, σε μια χωρίς προηγούμενο επικοινωνιακή επίθεση, εξαγγέλλει μακροπρόθεσμα μέτρα αναβάθμισης του νομοθετικού πλαισίου και μέτρα κατεδάφισης αυθαιρέτων, ξεχνώντας ότι η ίδια συνέχισε την πολιτική των νομιμοποιήσεων.

Απαιτούνται όμως άμεσα μέτρα, γιατί οι εξαγγελίες θα μείνουν στα χαρτιά. Ο χρόνος επιβάλλει άμεσες πολιτικές παρεμβάσεις, ιδιαίτερα στις διαδικασίες για την οργάνωση εκκένωσης των οικισμών, ώστε να σώζονται ζωές.

Αυτές οι γραμμές χαράσσονται με σκοπό να αποδώσουν τον ελάχιστο φόρο τιμής στα θύματα της πυρκαγιάς στο Μάτι, ώστε να μη θρηνήσουμε νέα θύματα.

Τι ισχύει σήμερα
– Στο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης» δεν συναντάμε πουθενά τη φράση «εκκένωση πληθυσμού».

– Διαδοχικές νομικές διατάξεις, με τελευταία το 2014, αναφέρονται στην υπόδειξη της εκκένωσης από τον αρμόδιο της ΠΥ, αλλά είναι ιδιαίτερα ασαφείς. Ποιος και πώς θα την αποφασίζει; Ο περιφερειάρχης, ο δήμαρχος; Πουθενά μάλιστα δεν προβλέπονται προηγούμενα πάγια σχέδια εκκένωσης.

– Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας το 2015 κοινοποίησε τις «Κατευθυντήριες οδηγίες για την οργάνωση της απομάκρυνσης των πολιτών», οι οποίες επαναλήφθηκαν στο «Σχέδιο Δράσεων» τον Μάιο του 2018. Είναι γραφειοκρατικά, φλύαρα κείμενα, χωρίς δυνατότητα εφαρμογής στην πράξη, γιατί αναφέρονται σε ενέργειες που θα γίνουν μετά την εκδήλωση του κινδύνου, σε χρό­νο και τόπο που ήδη απειλείται πανικός, χωρίς κανέναν προηγούμενο σχεδιασμό.

– Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, στα τέσσερα χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία, δεδομένης της επικινδυνότητας των δασικών πυρκαγιών, είχε την υποχρέωση να φροντίσει να έχουν συνταχθεί και εγκριθεί τοπικά σχέδια εκκένωσης του πληθυσμού, ώστε την ώρα της καταστροφής να μπορούν να εφαρμοσθούν και να σωθούν ζωές .

Η πρόταση
– Είναι απόλυτη ανάγκη να συνταχθεί αμέσως πρότυπο σχέδιο εκκένωσης πληθυσμού σε περιοχές μείξης δάσους – αστικού χώρου. Να υποχρεωθούν οι τοπικές αρχές να προσαρμόσουν το πρότυπο σχέδιο στις συνθήκες της περιοχής τους, ώστε να είναι γνωστοί εκ των προτέρων οι τόποι συγκέντρωσης και ανάλογα με την εξέλιξη του φαινομένου να έχουν εξασφαλισθεί μέσα μεταφοράς, ώστε να μην αναζητούνται την τελευταία στιγμή.

– Να εκπαιδευθεί με ασκήσεις προσομοίωσης ή επί του πεδίου το προσωπικό πολιτικής προστασίας στην εφαρμογή του σχεδίου εκκένωσης.

– Να ενημερωθεί το κοινό για τα σχέδια αυτά, ώστε να γνωρίζει τι πρέπει να ακολουθήσει την ώρα του κινδύνου.

– Να καθορισθεί σφικτό χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση των ενεργειών αυτών, ώστε όλοι να είναι σωστά προετοιμασμένοι.