Οι τουρκολιβυκές συμφωνίες – Του Π. Αδαμίδη
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Η χειρότερη μέθοδος για να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα είναι να την αγνοείς. Ιδιαίτερα όταν αυτή είναι δυσάρεστη. Και σε επίπεδο ουσίας και εντυπώσεων, απαιτεί μεθοδικότητα, στόχευση και υπομονή στη διαχείρισή της.
Η τουρκική διπλωματία από την περίοδο της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης» αναζήτησε ρόλο πατερναλιστικό στις χώρες όπου φάνηκε να επικρατεί το εκκοσμικευμένο Ισλάμ. Η προσπάθειά της αυτή κάθε άλλο παρά επιτυχής ήταν. Στην Αίγυπτο, όπου οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι φάνηκε ότι αποτελούσαν παράγοντα σύμπραξης με τους τουρκικούς σχεδιασμούς, επικράτησε τελικά ο στρατηγός Σίσι, προκαλώντας την οργή του τούρκου Προέδρου. Η Τυνησία, το μόνο από τα τρία βορειοαφρικανικά κράτη όπου επικράτησε το μετριοπαθές Ισλάμ, έδειξε σταθερά στην Τουρκία ότι αναζητεί συμμαχίες επί τη βάσει του εθνικού της συμφέροντος και όχι της θρησκείας.
Η Λιβύη περιήλθε στη δίνη του εμφυλίου. Εκεί η Τουρκία διείδε και αξιοποίησε την ευκαιρία. Παρείχε και παρέχει λυτρωτική βοήθεια στο καθεστώς της Τρίπολης, τη μία από τις δύο αντιμαχόμενες οντότητες, που είναι και η επίσημα αναγνωρισμένη ως εκπρόσωπος του λιβυκού κράτους από τον ΟΗΕ. Αντίστοιχα, επιβάλλει στο οιονεί αυτό προτεκτοράτο της τους όρους και την πολιτική της. Οι άμεσες συνέπειες σε σχέση με τη χώρα μας αποτυπώνονται στο λεγόμενο τουρκολιβυκό σύμφωνο για την ΑΟΖ και στην πρόσφατη συμφωνία για μίσθωση της φερόμενης λιβυκής ΑΟΖ από την Τουρκία.
Πέρα από την καταδίκη των κατάφωρα παράνομων αυτών ενεργειών, οι σχετικές συμφωνίες υφίστανται. Αντίστοιχα πρέπει να απαντήσουμε και να κινηθούμε. Σε επίπεδο διμερών σχέσεων, είναι κρίσιμο να διαμορφώσουμε πεδίο συνεννόησης με τις δύο ευρωπαϊκές χώρες που έχουν καταλυτική επίδραση και κεφαλαιώδη συμφέροντα στη Λιβύη. Με τη Γαλλία και την Ιταλία, δηλαδή. Με τη μεν Γαλλία πρέπει να το επιδιώξουμε στο πλαίσιο του συμφώνου αμυντικής συνεργασίας που έχουμε ήδη συνάψει. Με την Ιταλία να επεξεργαστούμε και να συνάψουμε ένα ανάλογο σύμφωνο.
Σε επίπεδο διεθνών οργανισμών, πρέπει να αναδείξουμε και να επιμείνουμε στο αυτονόητο. Ότι είναι αδιανόητο, δηλαδή, η μία από τις δύο αντιμαχόμενες οντότητες, δηλαδή της Τρίπολης, που αναγνωρίζεται ως λιβυκό κράτος από τον ΟΗΕ, να ενεργεί κατά παράβαση των συνθηκών του ΟΗΕ, και ειδικότερα κατά παράβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Θα πρέπει αντίστοιχα να επιδιωχθεί, εφόσον το καθεστώς της Τρίπολης, λόγω και των σχετικών δεσμεύσεών του, δεν στέρξει στην εξεύρεση λύσης μέσω διαπραγματεύσεων, να παραπεμφθεί το θέμα καθορισμού της ΑΟΖ σε σχέση με την Ελλάδα στη Χάγη. Θα ήταν χρήσιμο το σχετικό συνυποσχετικό να το υπογράψει και η Βεγγάζη. Επισφραγίζεται κατά τούτο η αντιπροσωπευτικότητα της Λιβύης και η δεσμευτικότητα της απόφασης συνολικά για τη χώρα. Είναι καταλυτική και προς το συμφέρον μας η αντιπαραβολή με τις συμφωνίες της Τρίπολης με την Τουρκία, που θα απολέσουν κάθε έρεισμα εφαρμογής.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να επιζητήσουμε την αναστολή όλων των χρηματοδοτικών ροών προς την Τρίπολη και την Τουρκία, τους δύο συστηματικά παραβατούντες. Όσο υπάρχει έγκλημα χωρίς τιμωρία, θα υπάρχει και η επανάληψή του. Είναι μια οδυνηρή διαπίστωση, ιδίως όταν είσαι το θύμα.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: armynow.gr