Λ. Καραούλης στο “Π”: Η τεχνητή νοημοσύνη ως σύμμαχος της τοπικής αυτοδιοίκησης

Του
ΛΑΖΑΡΟΥ ΚΑΡΑΟΥΛΗ
Διευθύνοντος Συμβούλου της ΔΑΕΜ
(Ανώνυμη Αναπτυξιακή Εταιρεία Μηχανογράφησης
και Επιχειρησιακών Μονάδων ΟΤΑ του Δήμου Αθηναίων)

Από την ιατρική και την εκπαίδευση έως τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις έξυπνες πόλεις, η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ζωής, επιδρώντας καταλυτικά σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Το ίδιο ισχύει φυσικά και για την τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία τώρα πια αντιλαμβάνεται ότι έχει στη διάθεσή της ένα πανίσχυρο εργαλείο αστικής αειφορίας, που μπορεί να βελτιστοποιήσει τη λήψη αποφάσεων, την ποιότητα υπηρεσιών προς τους πολίτες και τη διαχείριση κρίσεων, υποστηρίζοντας τους εργαζομένους. Ένα υπερόπλο το οποίο έχουμε ήδη στη φαρέτρα μας και πρέπει να το αξιοποιήσουμε μεθοδικά αλλά και με κανόνες.

Η ΤΝ ως εργαλείο ενδυνάμωσης των εργαζομένων
Ο πρώτος και βασικός στόχος είναι, με την κατάλληλη εκπαίδευση, οι εργαζόμενοι της τοπικής αυτοδιοίκησης να αξιοποιήσουν την ΤΝ ως σύμμαχο, που θα τους βοηθήσει στο έργο τους. Η αυτοματοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών επιτρέπει στους υπαλλήλους να εστιάζουν σε πιο στρατηγικές και απαιτητικές εργασίες. Η έξυπνη διαχείριση πόρων, με πρόβλεψη αναγκών βάσει ΤΝ (ειδικά σε υπηρεσίες καθαριότητας, κατασκευής ή συντήρησης ή δημόσιων έργων), βελτιστοποιεί τον προγραμματισμό και μειώνει τα κόστη. Η υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων, με ανάλυση δεδομένων, βοηθά τους υπαλλήλους των δήμων να λαμβάνουν πιο ενημερωμένες αποφάσεις για την κυκλοφορία, την ενέργεια και την περιβαλλοντική διαχείριση των πόλεων.

Η επανάσταση στην αστική διαχείριση
Η ΤΝ μπορεί να μειώσει τους χρόνους, τη ρύπανση, τη συμφόρηση, να εξυπηρετήσει τους πολίτες μέσω έξυπνων πλατφορμών και να προσαρμόσει την κατανάλωση ενέργειας στις ανάγκες των πόλεων. Πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες –όπως και η Αθήνα– ήδη ενσωματώνουν τέτοιες λύσεις στη λειτουργία τους, ενώ την ίδια στιγμή βρίσκονται στα εργαστήρια τρομερά φιλόδοξα προγράμματα διαμόρφωσης ενός πραγματικά βιώσιμου αστικού μέλλοντος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η τεχνολογία των Digital Twins, που επιτρέπει την προσομοίωση συγκεκριμένης πολιτικής σε ψηφιακό περιβάλλον, πριν από την εφαρμογή της στον πραγματικό κόσμο, ή η κοινοπραξία CitiVerse EDIC, η οποία υποστηρίζεται από την ΕΕ και στοχεύει στη βελτιστοποίηση του πολεοδομικού σχεδιασμού, με εργαλεία ΤΝ ειδικά σχεδιασμένα για τη διαχείριση της κυκλοφορίας, της ενέργειας και των υδάτων.

Η ανάγκη για κανόνες και όρια
Και επειδή ακριβώς η δύναμή της είναι τόσο μεγάλη, ικανή να μεταμορφώσει την κοινωνία, η ΤΝ πρέπει να υπακούσει σε κοινωνικά αποδεκτούς κανόνες. Χρειαζόμαστε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει τη διαφάνεια, την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών και τη συμμόρφωση με τους νόμους της ηθικής και της ρυθμισμένης αγοράς. Η απουσία τέτοιων κανόνων μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία πανίσχυρων ολιγοπωλίων, όπου λίγοι τεχνολογικοί κολοσσοί θα ελέγχουν κρίσιμες λειτουργίες του πλανήτη. Ασφαλώς, απαιτείται εγρήγορση, ώστε η ΤΝ να παραμείνει εργαλείο προόδου και όχι μηχανισμός ελέγχου. Το δεδομένο είναι, πάντως, ότι οι κοινωνίες που θα υιοθετήσουν την ΤΝ με κανόνες και θα επενδύσουν στην εκπαίδευση των πολιτών τους θα είναι εκείνες που θα ευημερήσουν στο μέλλον.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ