Φ. ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ στο “Π”: Η ιστορική ευκαιρία του πλεονασματικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων μετά το 1984

Της
ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ
Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων

Αυτή κι αν είναι είδηση: Για πρώτη φορά μετά το 1984, η Ελλάδα εξήγαγε πέρυσι περισσότερα τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα απ’ όσα εισήγαγε. Το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων έκλεισε το 2020 με πλεόνασμα, ενώ τα τελευταία χρόνια ήταν ελλειμματικό κατά 500 – 700 εκατ. ευρώ κάθε χρονιά, με το έλλειμμα να έχει φθάσει ακόμη και στα 2 δισ. ευρώ!

Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται τόσο στην αύξηση των εξαγωγών σε διψήφιο ποσοστό όσο και στην ακόμη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση των εισαγωγών, λόγω φυσικά του ότι το κανάλι της HORECA (τουρισμός – εστίαση) ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα πέρυσι κλειστό.

Πρόκειται για μια εξαιρετική εξέλιξη, τόσο σε επίπεδο συμβολισμού όσο και ουσίας. Ακόμη κι αν είναι βάσιμη η υπόθεση ότι τα επόμενα χρόνια οι εισαγωγές θα αυξηθούν, στον βαθμό που οι εμπορευματικές ροές επανέλθουν στα προ Covid-19 επίπεδα, η δυναμική που έχουν οι ελληνικές εξαγωγές είναι τέτοια ώστε να είναι εξίσου βέβαιο ότι θα συνεχίσουν να αυξάνονται, καταρρίπτοντας κάθε ιστορικό ρεκόρ, όπως, για παράδειγμα, συνέβη το 2020 με τα φρούτα και τα λαχανικά.

Γιατί όμως είναι σημαντική η επίτευξη πλεονασματικού εμπορικού ισοζυγίου;

– Σε επίπεδο συμβολισμού, διότι μας ενδυναμώνει με μια ισχυρή δόση αυτοπεποίθησης. Διότι αποδεικνύει ότι «ναι, μπορούμε», για να χρησιμοποιήσω τη γνωστή φράση του Μπαράκ Ομπάμα. Μπορούμε να αυξήσουμε ακόμη περισσότερο τόσο τις εξαγωγές στα προϊόντα που έχουμε πλεόνασμα παραγωγής όσο και τομ βαθμό αυτάρκειας στα προϊόντα στα οποία η παραγωγή της χώρας μας είναι ελλειμματική.

– Σε επίπεδο ουσίας, πέραν του προφανούς οφέλους (αύξηση της προστιθέμενης αξίας της αγροτικής παραγωγής, όπως και του εθνικού εισοδήματος), διότι η κρίση λειτουργεί ως μεγάλη ευκαιρία. Στην εποχή της Covid-19 οι καταναλωτές στρέφονται σε προϊόντα που είναι αποδεδειγμένα ασφαλή, ποιοτικά, εύγεστα, από βραχύβιες αλυσίδες εφοδιασμού, με χαμηλό οικολογικό και υψηλό κοινωνικό αποτύπωμα. Τα ελληνικά προϊόντα εμπίπτουν κατά κόρον σ’ αυτήν την κατηγορία.

Αυτό το θετικό μομέντουμ επιχειρούμε να αδράξουμε ως κυβέρνηση. Με τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης των εξαγωγών να είναι, όντως, πολύ μεγάλα, αφού, όπως αναφέρεται στο Σχέδιο Ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας (Επιτροπή Πισσαρίδη), οι εξαγωγές τροφίμων και αγροτικών προϊόντων στην Ελλάδα ανέρχονται στο 4,4% του ΑΕΠ, έναντι 6,4% στις άλλες εννιά χώρες της ΕΕ που είναι πληθυσμιακά συγκρίσιμες με τη χώρα μας.

Καθώς λοιπόν το μερίδιο της βιομηχανίας τροφίμων στο σύνολο της ελληνικής βιομηχανίας είναι υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου, είναι προφανές ότι η επίτευξη του εθνικού στόχου, όπως τον προσδιόρισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, για αύξηση των εξαγωγών από το 38% του ΑΕΠ σήμερα στο 48% έως το 2023 περνά μέσα από την αύξηση των εξαγωγών τροφίμων και αγροτικών προϊόντων.

Προς την κατεύθυνση αυτή, τα συναρμόδια υπουργεία προχωρούμε συντεταγμένα, υλοποιώντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αλληλοσυμπληρούμενων πρωτοβουλιών και δράσεων, στο πλαίσιο βεβαίως του γενικότερου φιλοεπιχειρηματικού και φιλοεπενδυτικού προσανατολισμού της κυβέρνησης.

Αναφέρω ενδεικτικά την εμβληματική πρωτοβουλία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για ψηφιοποίηση των εξαγωγών με τη νέα ψηφιακή πλατφόρμα easyagroexpo.gov.gr. Μέχρι τώρα έχουν ψηφιοποιηθεί 120 πιστοποιητικά-«διαβατήρια» για δυναμικά προϊόντα, όπως γαλακτοκομικά, αλιεύματα, μέλι, κρέας, αυγά σε μεγάλες αγορές, όπως αυτή των ΗΠΑ, του Καναδά, της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας. Ακολουθεί –δουλεύουμε γι’ αυτό– εντός του 2021 η ψηφιοποίηση των εξαγωγών των προϊόντων φυτικής προέλευσης τόσο ως προς τα διαβατήρια εντός ΕΕ όσο και ως προς τα πιστοποιητικά σε τρίτες χώρες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων περνούν –επιτέλους– από την εποχή του… χαρτιού και της φυσικής παρουσίας στις αρμόδιες υπηρεσίες στην εποχή του διαδικτύου και της ψηφιακής έκδοσης των απαιτούμενων πιστοποιητικών.

Υπάρχουν πολλοί ακόμη, μικροί και μεγάλοι, στόχοι στον προγραμματισμό μας. Αξιοποιώντας τις πολύ μεγάλες δυνατότητες που μας δίνουν το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το νέο ΕΣΠΑ και όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα. Με τον ιδιωτικό (επιχειρήσεις) και τον κοινωνικό (συνεταιρισμούς) τομέα της οικονομίας να έχουν πλέον σαφέστατα εξαγωγικό προσανατολισμό στις δραστηριότητές τους και να είναι καθημερινοί συνομιλητές και συνεργάτες μας στην κατεύθυνση ενίσχυσης της εξωστρέφειας του πρωτογενούς τομέα.

Έχουμε μπροστά μας σκληρή δουλειά, αλλά είμαι βέβαιη ότι όπως τα καταφέραμε μέσα και παρά την κρίση, μπορούμε να τα καταφέρουμε και μετά από αυτήν.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ