Διαχείριση ζημίας στην πολιτική επικοινωνία – Του Ν. Στραβελάκη
–Μην το κάνεις όπως ο Κυριάκος…
Στον κυνικό κόσμο της πολιτικής επικοινωνίας, μια πολύνεκρη σύγκρουση τρένων ονομάζεται «διαχείριση ζημίας». Η βιβλιογραφία των επικοινωνιολόγων αναγνωρίζει τρεις βασικούς τρόπους αντιμετώπισης:
1) Δεν υπάρχει κρίση: Ο βασικός κυβερνητικός ισχυρισμός σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι «δεν φταίει κανένας». Όπως έλεγε και ο κ. Γεωργιάδης, «τι φταίει ο Καραμανλής, που κοιμόταν σπίτι του, αν ο άλλος πάτησε ή δεν πάτησε το κουμπί;». Σε αυτή τη λογική εντάσσεται και η αποθέωση του κ. Κώστα Καραμανλή του Αχιλλέως στη Βουλή, από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, λίγο μετά τα Τέμπη.
Η πολιτική στάση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι business as usual. Αυτή ακριβώς ήταν η στάση της κυβέρνησης για τα Τέμπη τα δύο τελευταία χρόνια. Με την ενεργητική παρέμβαση του τότε προέδρου της Βουλής κ. Τασούλα, παράχωσε το θέμα και συνέχισε σαν να μην έγινε τίποτα.
2) Διαχείριση της κρίσης ως απειλή: Σε αυτές τις περιπτώσεις, η κυβέρνηση επιδιώκει τη διάχυση των ευθυνών. Είναι αυτά που έλεγε και επαναλαμβάνει ακόμη ο κ. Μητσοτάκης για τις «διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού κράτους», και ας είχε ιδιωτικοποιηθεί ο σιδηρόδρομος με απόφαση του κράτους.
Η πολιτική στάση σε αυτήν τη στρατηγική διαχείρισης επικεντρώνεται στην υπεράσπιση της καθεστηκυίας τάξης, δηλαδή του status quo. Είναι σαν αυτό που έλεγε ο κ. Γεωργιάδης στην τηλεόραση: «Όποιος κατέβει στις διαδηλώσεις θέλει να ρίξει τον Μητσοτάκη».
3) Διαχείριση της κρίσης ως ευκαιρία: Σε αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει να υποδειχθεί ο ένοχος. Είναι η στάση που κράτησε ο κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha και τον δημοσιογράφο κ. Σρόιτερ. Εκεί τόνισε ότι θα είναι αμείλικτος, αν αποδειχθεί ότι κάποιος μετέφερε παράνομα καύσιμα ή εύφλεκτα υλικά στην εμπορική ή στην επιβατική αμαξοστοιχία. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και η αποστασιοποίηση της κυβέρνησης από τον κ. Κώστα Καραμανλή του Αχιλλέως, καθώς και η έφοδος στα γραφεία και η άσκηση ποινικών διώξεων σε στελέχη της Hellenic Train, με δύο χρόνια καθυστέρηση.
Η πολιτική στάση σε αυτήν τη στρατηγική επικεντρώνεται στην επίθεση στο status quo. Αυτή ήταν η λογική της ομιλίας του κ. Μητσοτάκη στη Βουλή, με τις αναφορές για αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών και τις υπόλοιπες μεταρρυθμιστικές διακηρύξεις, στις οποίες δεν παρέλειψε, βέβαια, να συμπεριλάβει την αλλαγή του άρθρου 16 του Συντάγματος για τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Νομίζω ότι κανείς δεν εκπλήσσεται από τη διαπίστωση ότι, όσον αφορά τα Τέμπη, η κυβέρνηση κινείται ανάμεσα στις διαφορετικές στρατηγικές διαχείρισης που υποδεικνύουν τα εγχειρίδια πολιτικής επικοινωνίας. Ξεκίνησε από το «δεν τρέχει τίποτα» για να καταλήξει ότι θα κάνει τις μεταρρυθμίσεις που «έχει τόση ανάγκη ο τόπος». Το πρόβλημα είναι ότι όλες αυτές οι επικοινωνιακές πολιτικές θα πρέπει να συνοδεύονται από πράξεις και ενέργειες που να τους προσδίδουν έστω μια επίφαση αξιοπιστίας. Η κυβέρνηση, όμως, μοιάζει ανίκανη να κάνει ακόμη και έναν ανασχηματισμό που δεν αφορά την ανακύκλωση των ίδιων προσώπων.
Από την άποψη αυτή, η πολιτική καταδίκη της κυβέρνησης από την κοινωνία είναι δεδομένη και μη αναστρέψιμη. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιμονή σε επικοινωνιακές χειρονομίες, όπως η υπόκλιση του κ. Μητσοτάκη στο Σύνταγμα, εμπρός στα ονόματα των θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών, το μόνο που κάνει είναι να θυμώνει και άλλο τον κόσμο.
Το ερώτημα που αναδεικνύει αυτή η ανάλυση είναι «γιατί παραμένει αυτή η κυβέρνηση;». Στην οικονομία τα πράγματα μόνο χειρότερα μπορούν να πάνε και στην εξωτερική πολιτική μπορεί να κληθεί να κάνει συμβιβασμούς στα ελληνοτουρκικά. Ένας λόγος είναι σίγουρα τα 30 δισ. των στρατιωτικών δαπανών που θα κάνει η Ελλάδα στο πλαίσιο της στρατιωτικοποίησης της ΕΕ. Είναι πολλά τα λεφτά, που λένε. Το κυριότερο κατά τη γνώμη μου, όμως, είναι ότι είναι χωμένοι μέχρι τον λαιμό στο έγκλημα των Τεμπών και φοβούνται ότι, αν δεν συντονίσουν τη συγκάλυψη, θα αντιμετωπίσουν και ποινικές ευθύνες. Άλλωστε, μετά τη δημοσιοποίηση του email του κ. Τριαντόπουλου, έχουν μπει στο κάδρο των ενεχομένων τόσο ο κ. Γεραπετρίτης όσο και ο κ. Σκέρτσος.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ