Αυξάνονται τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα σε Ευρώπη και Ελλάδα
Του ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) αποτελούν μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι νοσήματα που στην πλειονότητά τους δεν εμφανίζουν συμπτώματα, αλλά οι σοβαρές επιπτώσεις τους, όπως η υπογονιμότητα, η έκτοπη κύηση ή η γέννηση θνησιγενούς νεογνού, η νευρολογική ή καρδιαγγειακή νόσος, η εμφάνιση κακοηθειών και ο κοινωνικός στιγματισμός έχουν σημαντική επίδραση στην υγεία και στην ποιότητα ζωής των ατόμων.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ιδιαίτερα σημαντική αύξηση των κρουσμάτων ΣΜΝ, τόσο σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, εκτιμάται ότι περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα μολύνονται σε καθημερινή βάση από κάποιο ΣΜΝ, όπως η σύφιλη, η γονόρροια και οι λοιμώξεις από χλαμύδια και τριχομονάδες.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), στις πρόσφατα δημοσιευμένες εκθέσεις για τα ΣΜΝ, επισημαίνει τις συνεχείς αυξήσεις στα κρούσματα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση για το έτος 2023, εκτιμώντας ότι θα μπορούσαν να αποδοθούν είτε σε μεγαλύτερο αριθμό διαγνωστικών ελέγχων είτε σε περισσότερο ριψοκίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά, όπως η μειωμένη χρήση προφυλακτικού και ο αυξημένος αριθμός σεξουαλικών συντρόφων.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα
Η αύξηση που καταγράφεται στις ετήσιες εκθέσεις του ECDC διαφαίνεται και στη χώρα μας. Όπως προκύπτει από τις Ετήσιες Επιδημιολογικές Εκθέσεις του Τμήματος ΣΜΝ του ΕΟΔΥ, αναφορικά με τα κρούσματα γονόρροιας και πρώιμης σύφιλης, έχει καταγραφεί αύξηση της τάξης του 26,24% και 5,68% κατά το διάστημα 2022 – 2023, ενώ η αύξηση αγγίζει το 178,65% για τη γονόρροια και το 125,5% για τη σύφιλη το χρονικό διάστημα 2020 – 2023. Ομοίως, τα δηλωθέντα κρούσματα χλαμυδιακής λοίμωξης παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 47,69% την περίοδο 2022 – 2023, με την αύξηση να αγγίζει το 118% την περίοδο 2021 – 2023.
Πιο συγκεκριμένα, το έτος 2023 καταγράφηκαν 8,73 νέες διαγνώσεις σύφιλης ανά 100.000 πληθυσμού, 4,36 νέες διαγνώσεις γονόρροιας και 0,91 διαγνώσεις χλαμυδιακών λοιμώξεων ανά 100.000 πληθυσμού.
Όσον αφορά τη σύφιλη, το 91,88% των κρουσμάτων ήταν άνδρες, ενώ σε ποσοστό 74,59% ο τρόπος μετάδοσης αφορούσε σεξουαλικές επαφές ανδρών με άλλους άνδρες. Όσο για τη γονόρροια, το 94,31% των κρουσμάτων ήταν επίσης άνδρες, ενώ ο τρόπος μετάδοσης κατανέμεται σε σχεδόν ίδιο ποσοστό μεταξύ σεξουαλικών επαφών ανδρών με άλλους άνδρες (44,63%) και με γυναίκες (42,01%). Στις χλαμυδιακές λοιμώξεις, το φύλο που διαχρονικά προσβάλλεται συχνότερα είναι το γυναικείο, με το ποσοστό να είναι 76,04% το έτος 2023.
Παράλληλα με την αύξηση των κρουσμάτων, το ECDC αναδεικνύει και την αναδυόμενη απειλή από τη διαρκώς αυξανόμενη εμφάνιση αντοχής του γονοκόκκου στα αντιβιοτικά. Η εμφάνιση ανθεκτικών στελεχών απειλεί την αποτελεσματικότητα των θεραπειών και κατ’ επέκταση τη διασπορά και τον έλεγχο του νοσήματος, καθιστώντας ακόμη πιο επιτακτική τη σημασία της πρόληψης και της υπεύθυνης χρήσης αντιβιοτικών.
Αξιολογώντας τη συνεχή άνοδο των κρουσμάτων ΣΜΝ τα τελευταία χρόνια, τόσο το ECDC όσο και ο ΕΟΔΥ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για αυξημένη ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και ενίσχυση της πρόληψης, με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσής τους.
Η έγκαιρη αναζήτηση ιατρικής συμβουλής επί εμφάνισης συμπτωμάτων συμβατών με ΣΜΝ, ο συχνός προσυμπτωματικός έλεγχος σεξουαλικά ενεργών ατόμων, κυρίως αυτών με νέους, πολλαπλούς ή περιστασιακούς συντρόφους, η ορθή και συνεπής χρήση προφυλακτικού σε κάθε μορφή σεξουαλικής επαφής και η ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία για τη σεξουαλική υγεία με τους συντρόφους αποτελούν τα βασικά μέτρα προστασίας και ελέγχου της αυξητικής τάσης των ΣΜΝ.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτο: Maria_Domnina from Pixabay