Ανακοίνωση της Διαρκής Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος

Συνήλθε χθες τη Δευτέρα 10 και Τρίτη 11 Μαρτίου 2025, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος της 168ης Συνοδικής Περιόδου, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.

Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, κατόπιν ενδελεχούς συζητήσεως, προέβη στην έκδοση του κάτωθι Ανακοινωθέντος περί του θέματος του Τιμίου Σταυρού εντός του Ιερού Βήματος:

«Ε­πει­δή τον τε­λευ­ταί­ο και­ρό έχουν προκύψει ποικίλες αναφορές σχετικά με την το­πο­θέ­τη­ση του Ε­σταυ­ρω­μέ­νου ό­πι­σθεν της Α­γί­ας Τρα­πέ­ζης και την πε­ρι­φο­ρά Του κα­τά την α­κο­λου­θί­α της Με­γά­λης Πέμ­πτης, η Διαρκής Ι­ε­ρά Σύ­νο­δος, ύ­στε­ρα α­πό ει­σή­γη­ση της Συ­νο­δι­κής Ε­πι­τρο­πής ε­πί της Θείας Λα­τρεί­ας και του Ποιμαντικού Έργου, αποφασίζει ομοφώνως ό­τι:

1. Η το­πο­θέ­τη­ση του Σταυ­ρού του Χρι­στού ό­πι­σθεν της Α­γί­ας Τρα­πέ­ζη­ς εί­ναι γε­νι­κά καθιερωθείσα πα­ρά­δο­ση, ό­πως παρατηρούμε στα Πατριαρχεία και τις Αυ­το­κέ­φα­λες Ορ­θό­δο­ξες Εκ­κλη­σί­ες, κα­θώς, ε­πί­σης, πα­ρά­δο­ση εί­ναι και η πε­ρι­φο­ρά του Ε­σταυ­ρω­μέ­νου και η προ­σκύ­νη­σή Του την Με­γά­λη Πέμ­πτη, καθώς και του ι­ε­ρού Ε­πι­τα­φί­ου την Με­γά­λη Πα­ρα­σκευ­ή.
2. Ο Σταυ­ρός του Χρι­στού στην θε­ο­λο­γί­α της Εκ­κλη­σί­ας, ό­πως εκ­φρά­ζε­ται στα έρ­γα των Πα­τέ­ρων και στην ι­ε­ρά υ­μνο­γρα­φί­α, εί­ναι άρ­ρη­κτα συν­δε­δε­μέ­νος με την Α­νά­στα­σή Του και δεν δι­α­χω­ρί­ζον­ται: «Τον Σταυ­ρόν σου προ­σκυ­νού­μεν, Δέ­σπο­τα, και την α­γί­αν σου Α­νά­στα­σιν δο­ξά­ζο­μεν». Εί­ναι ε­νι­αί­ο το μυ­στή­ρι­ο του Σταυ­ρού και της Α­να­στά­σε­ως του Χρι­στού. Δεν νο­εί­ται ο Σταυ­ρός του Χρι­στού χω­ρίς την Α­νά­στα­σή Του, ού­τε Α­νά­στα­ση του Χρι­στού χω­ρίς τον Σταυ­ρό.
3. Οι λει­τουρ­γι­κές αλ­λα­γές του τυ­πι­κού της Εκ­κλη­σί­ας γί­νον­ται με α­πο­φά­σεις των Συ­νο­δι­κών Ορ­γά­νων Της».

Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, παρακολουθώντας την κατάσταση που επικρατεί στην Συρία, συμπαρίσταται ολοψύχως στον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αντιοχείας κ. Ιωάννη Ι’ και προσεύχεται στον Θεό αφενός να ενδυναμώνει αυτόν, τους κληρικούς και το ποίμνιο του παλαιφάτου αυτού Πατριαρχείου κατά την παρούσα δοκιμασία και αφετέρου να αποκατασταθεί η ειρηνική συνύπαρξη όλου του συριακού λαού στις προγονικές εστίες τους.

Η ΔΙΣ, αφού έλαβε γνώση της ο­μό­φω­νης έκ­θε­σης της Τρι­με­λούς Ε­πι­τρο­πής, η ο­ποί­α ε­πι­σκέ­φθη­κε τον α­σθε­νούν­τα Σε­βα­σμι­ώ­τα­το Μη­τρο­πο­λί­τη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κ. Ανδρέα, έ­κα­νε α­πο­δε­κτό το α­πό 17.2.2025 ι­α­τρι­κό πό­ρι­σμα της ως ά­νω Ε­πι­τρο­πής και, βά­σει του άρ­θρου 34 παρ. 6 του Νό­μου 590/1977 «Πε­ρί του Κα­τα­στα­τι­κού Χάρ­του της Εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δος», κή­ρυ­ξε τον θρό­νο της Ι­ε­ράς Μη­τρο­πό­λε­ως Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης εν χη­ρεί­α. Ακολούθως ό­ρι­σε, βά­σει του άρ­θρου 23 παρ. 1 του α­νω­τέ­ρω Νό­μου, τον Σε­βα­σμι­ώ­τα­το Μη­τρο­πο­λί­τη Ιωαννίνων κ. Μάξιμο Το­πο­τη­ρη­τή της ως ά­νω Ι­ε­ράς Μη­τρο­πό­λε­ως και α­πέ­στει­λε τα κα­τά νό­μον απαιτούμενα έγ­γρα­φα προς τον Υ­πουρ­γό Παι­δεί­ας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού γι­α την έκ­δο­ση του σχε­τι­κού Προ­ε­δρι­κού Δι­α­τάγ­μα­τος.

Κατά τις Συνεδρίες Της η ΔΙΣ:

– Με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 1700 ετών από την σύγκληση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου αποφάσισε:

α) Την τέλεση Συνοδικής Θείας Λειτουργίας, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, την 1η Ιουνίου 2025, Κυριακή των Αγίων Πατέρων, κατά την οποία θα ομιλήσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος.

β) Την έκτακτη σύγκληση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την Δευτέρα 2 Ιουνίου 2025, με μοναδικό θέμα την Α’ Οικουμενική Σύνοδο και ομιλητή τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομο.

γ) Την πραγματοποίηση καλλιτεχνικής εκδήλωσης, το απόγευμα της Δευτέρας 2 Ιουνίου 2025.

δ) Την έκδοση σχετικής Συνοδικής Εγκυκλίου, η οποία θα αναγνωσθεί στους Ιερούς Ναούς κατά την Κυριακή των Αγίων Πατέρων.

ε) Την διανομή στους κληρικούς της Εκκλησίας της Ελλάδος του πονήματος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου με τίτλο: «Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος Νίκαια της Βιθυνίας – 325 μ.Χ., Ιστορικοδογματική θεώρηση», των εκδόσεων της ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ.

–  Εξ αφορμής της εκθέσεως έργων ζωγραφικής με τίτλο «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος», η οποία φιλοξενείται στην Εθνική Πινακοθήκη, η ΔΙΣ εξέφρασε την λύπη της για το περιεχόμενο συγκεκριμένων έργων της εν λόγω εκθέσεως και αποφάσισε να ενεργήσει τα δέοντα προς την Ελληνική Κυβέρνηση.

– Ενημερώθηκε από τη Συνοδική Επιτροπή επί της Χριστιανικής Αγωγής και της Νεότητος περί της πραγματοποιηθείσας, την 13η Φεβρουαρίου 2025 στην Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς, Γ’ Πανελλήνιας Συνάντησης των Υπευθύνων των Γραφείων Νεότητος των Ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, με θέμα: «Τα δομικά προβλήματα των social media και ο επερχόμενος ανασχηματισμός τους – Η ανάγκη ερχομού της αλήθειας».

– Ενημερώθηκε από τη Συνοδική Επιτροπή επί της Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως και Επιμορφώσεως του Εφημεριακού Κλήρου περί της αποφάσεως του Εποπτικού Συμβουλίου Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως σχετικά με τον αριθμό των εισακτέων μαθητών και μαθητριών στην Α’ τάξη των Προτύπων Εκκλησιαστικών Γυμνασίων και των Προτύπων Εκκλησιαστικών Λυκείων, κατά το σχολικό έτος 2025-2026.

– Ενέκρινε την πρόταση της Συνοδικής Επιτροπής επί του Τύπου, των Δημοσίων Σχέσεων και της Διαφωτίσεως για τη διοργάνωση της Θ’ Ημερίδος, με σκοπό την ενημέρωση των υπευθύνων Γραφείων Τύπου, καθώς και άλλων προσώπων που ασχολούνται με την επικοινωνία των Ιερών Μητροπόλεων των Περιφερειών Δυτικής Ελλάδος και Ιονίων Νήσων, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Ιερά Μητρόπολη Πατρών την Τρίτη 13 Μαΐου 2025.

–           Ενέκρινε, κατόπιν προτάσεως της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων, την πραγματοποίηση της ΛΕ’ Πανορθοδόξου Συνδιασκέψεως Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα Αιρέσεων και Παραθρησκείας στην Ιερά Μητρόπολη Κίτρους και Κατερίνης, από 5ης έως 7ης Νοεμβρίου 2025, με θέμα: «Νεοπαγανισμός: όψεις και πρακτικαί».

– Ενημερώθηκε από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή επί των Χριστιανικών Μνημείων, περί της διοργανωθείσας, την Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2025 στο Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας της Ελλάδος, Επιστημονικής Ημερίδας, υπό τον τίτλο: «Τα Εκκλησιαστικά Παλαίτυπα Βιβλία: Σημασία – Κίνδυνοι – Προστασία», η οποία τέλεσε υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.

– Ενημερώθηκε από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή Αθλητισμού περί της κατόπιν Συνοδικής Αποφάσεως τελεσθείσας, την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024 στον Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος Παγκρατίου, Θείας Λειτουργίας υπέρ των αθλητών, των προπονητών και των αθλητικών παραγόντων όλων των ολυμπιακών αθλημάτων.

– Ενέκρινε τους διορισμούς: α) του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Παντελεήμονος Θωμόπουλου, ως Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου, β) του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Μαξίμου Χατζή, ως Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας και γ) του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Ανθίμου Κωσταράκη, ως Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής.

– Έθεσε υπό την αιγίδα Αυτής το Εκπαιδευτικό Σεμινάριο υπό τον τίτλο «Χειρουργική Ογκολογία Πεπτικού και Μεταμοσχεύσεις: Θεραπευτικές εξελίξεις και σύγχρονες τεχνικές», το οποίο διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Μελέτης Νεοπλασμάτων Πεπτικού (Ι.Μ.ΝΕ.ΠΕ) και θα πραγματοποιηθεί από την Παρασκευή 14 έως και την Κυριακή 16 Μαρτίου 2025, στην Εθνική Βιβλιοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, στην Αθήνα.

– Όρισε τον Σε­βα­σμι­ώ­τατο Μη­τρο­πο­λίτη Γρεβενών κ. Δαβίδ Εκ­πρό­σωπο της Εκ­κλη­σίας της Ελ­λά­δος στην Τε­λετή αφής του Αγίου Φω­τός κατά το Με­γάλο Σάβ­βατο στα Ιε­ρο­σό­λυμα.

– Όρισε τον Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Εμμανουήλ Παπαμικρούλη, Γραμματέα επί των Διορθοδόξων και των Διαχριστιανικών Σχέσεων, Εκ­πρό­σωπο Αυτής στη δεύτερη «Ετήσια Διάλεξη Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα», η οποία διοργανώνεται από το Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 13 Μαρτίου 2025 στις 18.00, στην Αίθουσα Οπτικοακουστικών της Θεολογικής Σχολής Αθηνών.

Τέλος, η Δ.Ι.Σ. κατάρτισε τον Συμπληρωματικό Πίνακα υποψηφίων κληρικών προς εγγραφή στον Κατάλογο των προς Αρχιερατεία εκλογίμων, ενέκρινε αποσπάσεις κληρικών και ασχολήθηκε με θέματα Ιερών Μητροπόλεων και Συνοδικών Επιτροπών, καθώς και με τρέχοντα υπηρεσιακά ζητήματα.

Στο διάλειμμα της χθεσινής Συνεδρίας, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος και οι Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί Μητροπολίτες υποδέχθηκαν τον Διευθυντή της Σχολής Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη π. Πολύκαρπο Κάστιζα, Καθηγητές και Ιεροσπουδαστές της Σχολής οι οποίοι επισκέφθηκαν το Συνοδικό Μέγαρο.

Ο Μακαριώτατος ανέφερε ότι, ύστερα από αρκετό χρόνο προετοιμασίας και πολλές δυσχέρειες, άρχισαν κατά το τρέχον σχολικό έτος να λειτουργούν οι ΣΜΥΚ, οι οποίες έχουν ως σκοπό την απόκτηση θεολογικών γνώσεων και λειτουργικής αγωγής, την εκκλησιαστική κατάρτιση και την πνευματική καλλιέργεια των υποψηφίων κληρικών. Όπως ιδιαιτέρως τόνισε, η λειτουργία των εν λόγω Σχολών είναι αποτέλεσμα των άοκνων προσπαθειών του Προέδρου της Συνοδικής Επιτροπής Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως και Επιμορφώσεως του Εφημεριακού Κλήρου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ, και όλων των Μελών αυτής, σε συνεργασία με το Εποπτικό Συμβούλιο Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης.

Τέλος, ο Μακαριώτατος ευχήθηκε στο διδακτικό προσωπικό εμπνευσμένη διδακτική διακονία και δύναμη εξ ύψους, στους δε ιεροσπουδαστές να αξιωθούν μετά το πέρας των σπουδών τους να διακονήσουν με φόβο Θεού το Άγιο Θυσιαστήριο και τον λαό του Θεού.

Εκ της Δι­αρ­κούς Ιε­ράς Συνόδου
της Εκκλησίας της Ελλάδος

---