Λούκα Κατσέλη: Η απόφαση του Αρείου Πάγου που κρίνει την οικονομική επιβίωση χιλιάδων δανειοληπτών που έχουν ενταχθεί στο “Νόμο Κατσέλη”

Με ανακοίνωσή της η Λούκα Κατσέλη θέτει το ζήτημα για τον τρόπο εκτοκισμού δανείων του νόμου Κατσέλη, όπου στις 27 Φεβρουαρίου εκδικάζεται στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.

Η Λούκα Κατσέλη, τονίζει ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι «οι δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί με δικαστικές αποφάσεις στον Νόμο Κατσέλη είναι δανειολήπτες που βρισκόντουσαν και εξακολουθούν να βρίσκονται σε «μόνιμη αδυναμία» πληρωμής οφειλών.

Ακολουθεί ολόκληρη η παρέμβαση της Λούκα Κατσέλη

“Στις 27 Φεβρουαρίου εκδικάζεται  στην Ολομέλεια  του Αρείου Πάγου η υπόθεση   σχετικά με τον τρόπο εκτοκισμού των δανείων που υπάγονται στον Νόμο 3869/2010, στον Νόμο που έγινε γνωστός με το όνομα «Νόμος Κατσέλη».

Η απόφαση θα καθορίσει αν, για όσους έχουν ενταχθεί στο Νόμο, ο τόκος πρέπει να υπολογίζεται επι του συνολικού άληκτου κεφαλαίου ή αν θα επιβάλλεται αποκλειστικά στη μηνιαία δόση.

Σύμφωνα με τους δανειολήπτες που έχουν προσφύγει στα δικαστήρια, αν ο τόκος υπολογισθεί επι του άληκτου κεφαλαίου, η τοκοχρεωλυτική επιβάρυνση υπερβαίνει τις δυνατότητες και αντοχές τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τετραμελούς οικογένειας με δύο ΑΜΕΑ που  υπήχθησαν στον Νόμο Κατσέλη το 2024 κερδίζοντας στο Εφετείο τελεσίδικα. Το Εφετείο, στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων καθόρισε δόση 504 ευρώ. Σήμερα, η Τράπεζα εκτοξεύει την οφειλή στα 1.100 ευρώ το μήνα. Η Τράπεζα προεξοφλεί  μάλιστα την μη συμμόρφωση του οφειλέτη  με την δικαστική απόφαση, καθώς στην πρώτη ενημέρωση αφήνει κενό στο πινάκιο το ποσό πέναλτυ και το συμπληρώνει με 54 ευρώ στην δεύτερη. Μετά απο νομικές διαδικασίες ετών, και παρά την απόφαση του Εφετείου, η οικογένεια αυτή αντιμετωπίζει πάλι τον κίνδυνο πλειστηριασμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι βάσει έκθεσης πραγματογνωμοσύνης, η οικογένεια αυτή απο τον Φεβρουάριο 2010 εως και το 2018 έχει πληρώσει 305.000 ευρώ!

Σύμφωνα με τις Τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων ο υπολογισμός του εκτοκισμού στη δόση θα οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια εσόδων. Ισχυρίζονται οτι μια τέτοια απόφαση που εκτιμάται, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν στον Τύπο, οτι αφορά 200.000 δανειολήπτες με συνολικά δάνεια ύψους  12,5 δις τα οποία τιτλοποιήθηκαν μέσω του μηχανισμού κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής», θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάπτωση των εγγυήσεων και αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος. Στη λήψη απόφασης πρέπει να ληφθούν  υπόψη  τα ακόλουθα δεδομένα:

1)     Οι δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί με δικαστικές αποφάσεις στον Νόμο Κατσέλη είναι δανειολήπτες που βρισκόντουσαν και εξακολουθούν να βρίσκονται σε «μόνιμη αδυναμία» πληρωμής οφειλών όπως στο παράδειγμα που προαναφέρθηκε.  Η πρόθεση. του νομοθέτη ήταν ξεκάθαρη: να δοθεί, μετά απο δικαστική απόφαση,  σε αυτά τα φυσικά  πρόσωπα μια δεύτερη ευκαιρία να ρυθμίσουν τις οφειλές τους με βάση τις δυνατότητές τους και να προστατεύσουν την πρώτη τους κατοικία. Μια απόφαση επομένως που θα αυξήσει τα οφειλόμενα ποσά  είτε λόγω μεταβολής επιτοκίων είτε λόγω τρόπου εκτοκισμού, θα οδηγήσει πολλούς εξ αυτών σε αναστολή πληρωμής δόσεων,  κατάσχεση και πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας αντίθετα με τα δεδικασμένα.

2)     Μια τέτοια εξέλιξη θα είχε αρνητικές επιπτώσεις και για το τραπεζικό σύστημα Απο όλους όσοι εντάχθηκαν στο νόμο Κατσέλη, οι Τράπεζες αποκόμισαν και αυτές οφέλη. Πληρώθηκαν δόσεις οι οποίες δεν επρόκειτο ποτέ να πληρωθούν λόγω μόνιμης αδυναμίας των οφειλετών, ενώ η αναστολή μαζικών πλειστηριασμών συγκράτησε, σε περίοδο κρίσης, την αξία των ακινήτων που είχαν στην κατοχή  τους. Μια απρόσμενη αύξηση οφειλών θα αυξήσει το ποσοστό μή εξυπηρετούμενων δανείων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα με αρνητικές επιπτώσεις για την αξιολόγησή τους.

3)     Το τραπεζικό σύστημα αλλά και οι διαχειριστές των μη εξυπηρετούμενων δανείων οφείλουν  να διαφοροποιήσουν  την αντιμετώπιση των οφειλετών που βρίσκονται σε «μόνιμη αδυναμία πληρωμής» απο αυτούς που βρίσκονται σε «πρόσκαιρη» αδυναμία. Η διαχείρηση και αναδιάρθρωση μη εξυπηρετούμενων δανείων και χρεών προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία μέσω  εξωδικαστικού μηχανισμού που θεσπίστηκε με τον Ν 4738/2020 αφορά όλες τις κατηγορίες των δανειοληπτών. Εκτοκισμός στη βάση του άληκτου κεφαλαίου θα μπορούσε να γίνει αποδεκτός για όσους βρίσκονται σε πρόσκαιρη αδυναμία  και εφόσον ο τρόπος εκτοκισμού  έχει κοινοποιηθεί πριν την υποβολή αιτήματος  στον εξωδικαστικό. Για αυτούς όμως που έχουν κριθεί ως έχοντες «μόνιμη αδυναμία πληρωμής», ο εκτοκισμός θα πρέπει να περιορισθεί στην μηνιαία δόση που έχει ορισθεί απο το δικαστήριο.

4)     Δεδομένης της τιτλοποίησης -που κακώς έχει γίνει καθώς πρόκειται για δάνεια που έχουν ρυθμιστεί υπαγόμενα στο Νόμο Κατσέλη-, η πιθανότητα κατάπτωσης των εγγυήσεων που παρέχονται μέσω του μηχανισμού κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής», θα καταστεί μεγαλύτερη αν ο τρόπος εκτοκισμού επιβαρύνει απρόβλεπτα και υπέρμετρα δανειολήπτες που έχουν ρυθμίσει  τις υποχρεώσεις τους στη βάση των πραγματικών οικονομικών τους δυνατοτήτων… Το σημαντικό για τον  «Ηρακλή» είναι να υπάρχει σταθερή αποπληρωμή του χρέους . Το όποιο , σχετικά μικρό κόστος  από τη μείωση των τόκων μπορεί κάλλιστα να απορροφηθεί χωρίς συνέπειες ενόψει της μακράς διάρκειας των ρυθμίσεων αυτών.

Σε μια περίοδο έντονης οικονομικής αβεβαιότητας και αυξήσεων του κόστους διαβίωσης, η απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Μια πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση οφειλετών και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων που, με δικαστική απόφαση, βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής οφειλών, θα οδηγήσει σε  νέο κύμα πλειστηριασμών, σε αύξηση των ανισοτήτων και  σε απόγνωση χιλιάδες συμπολίτες μας. Δεδομένης της κερδοφορίας του  χρηματοπιστωτικού συστήματος και των περιορισμένων ωφελειών που θα προκύψουν απο το αίτημά τους για εκτοκισμό στη βάση του άληκτου κεφαλαίου, μια απόφαση που θα δικαιώσει τις Τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων θα αποτελέσει μια ακόμα πράξη άδικης αναδιανομής εισοδήματος απο τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά σε εύρωστους μετόχους…”