Θα μείνουμε όλοι στον… δρόμο! – Ούτε δικό μας ούτε νοικιασμένο… κεραμίδι δεν μας άφησαν

–Από τη μια, τα funds ξεσπιτώνουν τους δανειολήπτες με πλειστηριασμούς και, από την άλλη, οι ιδιοκτήτες κάνουν εξώσεις στους ενοικιαστές επειδή δεν μπορούν να πληρώσουν τα ενοίκια, που έχουν φτάσει στα ύψη

Στον… δρόμο θα μείνουμε οι περισσότεροι, ή τουλάχιστον όσοι δεν έχουμε δικό μας σπίτι, που να μην το χρωστάμε, φυσικά, έτσι όπως τα κατάφεραν σε αυτήν τη χώρα οι εκάστοτε πολιτικές εξουσίες, που άφησαν ασύδοτα τα διάφορα funds να παρανομούν και να… γδέρνουν τον κόσμο, ενώ δεν κατόρθωσαν ούτε να συγκρατήσουν τις τιμές των ενοικίων, που έχουν φτάσει στα ύψη.

Αποτέλεσμα αυτών των αστοχιών, ή επιλογών, είναι να χάνουν οι δανειολήπτες τα σπίτια τους στους πλειστηριασμούς και οι ενοικιαστές να μην μπορούν να πληρώνουν τα υπέρογκα και σε πολλές περιπτώσεις παράλογα ενοίκια, με αποτέλεσμα να έχουμε βροχή εξώσεων, εφάμιλλη με εκείνη των πλειστηριασμών.

Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ είναι αποκαρδιωτικά. Το 24% των ενοικιαστών καθυστερεί να πληρώσει τα ενοίκια γιατί, προφανώς, δεν έχει τη δυνατότητα, με τις εξώσεις να διαδέχονται η μία την άλλη.

Πριν η κατάσταση γίνει εκρηκτική και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά μέτρα για τη στήριξη των ενοικιαστών και την εξάπλωση των στεγαστικών προγραμμάτων, με όρους όμως που να μην καθιστούν απαγορευτική τη συμμετοχή των πολλών.

Ενδεικτικά, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το 2024 καταγράφηκε αύξηση 23% των ανείσπρακτων ενοικίων σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με περισσότερους από 4.500 ιδιοκτήτες να δηλώνουν απώλεια εισοδήματος συνολικού ύψους 15,1 εκατ. ευρώ έναντι 12,2 εκατ. ευρώ το 2023, όταν οι υπόχρεοι ήταν 3.888.

Η μέση απώλεια για το 2024 ανήλθε σε 3.355 ευρώ από 3.137 ευρώ το προηγούμενο έτος. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι σε ένα διαμέρισμα 65 τ.μ., ηλικίας 18 ετών, στα νότια προάστια της Αττικής, με τιμή ενοικίου 700 ευρώ, οι απώλειες για τον ιδιοκτήτη φτάνουν περίπου στα πέντε μισθώματα ετησίως, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης. Βέβαια, όταν το ενοίκιο σε ένα δυαράκι εικοσαετίας έχει φτάσει στα 700 ευρώ, πώς να το πληρώσει ο ενοικιαστής; Από εκεί ξεκινάει το πρόβλημα και αν δεν βρεθεί τρόπος να πέσουν τα νοίκια το πρόβλημα θα ενταθεί. Η επιδότηση ενοικίου, όσο κι αν αυξηθεί, δεν θα δώσει λύση. Έχουν ξεφύγει τόσο τα νοίκια, που οι επιδοτήσεις δεν μπορούν να λειτουργήσουν ούτε σαν… ασπιρίνες.

Από την άλλη, οι ιδιοκτήτες καλούνται να διαχειριστούν την οικονομική ζημία από τα ανείσπρακτα ενοίκια και την υποχρέωση καταβολής φόρων για εισοδήματα που προβλέπονται στα μισθωτήρια συμβόλαια, αλλά δεν έχουν μπει στην τσέπη τους.

Η κυβέρνηση γνωρίζει το πρόβλημα που εκκολάπτεται και αναζητεί λύσεις. Μία από αυτές είναι η δυνατότητα παροχής μεγαλύτερης οικονομικής στήριξης στους ενοικιαστές, καθώς το ποσό του επιδόματος ενοικίου για έναν δικαιούχο ανέρχεται σήμερα στα 70 ευρώ τον μήνα, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται τα απαραίτητα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 35 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού, με ανώτερο όριο τα 210 ευρώ.

Σε περίπτωση που υπάρξουν αποφάσεις για αύξηση του επιδόματος ή διεύρυνση των κριτηρίων, αυτές θα ληφθούν τον Σεπτέμβριο, όταν θα είναι πιο σαφή τα δημοσιονομικά περιθώρια και θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο με την πορεία των φορολογικών εσόδων και των επιπλέον εισπράξεων που θα προκύψουν από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Πόσο να επιδοτήσεις, όμως, το ενοίκιο; Πόσα χρήματα μπορεί να διαθέσει το κράτος; Και αυτοί που δικαιούνται το επίδομα είναι πολύ λίγοι σε σχέση με τον αριθμό των ενοικιαστών.

Πάντως, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που τον προηγούμενο χρόνο δεν εισέπραξαν ενοίκια ή έλαβαν μικρότερα ποσά από τα συμφωνηθέντα έχουν τη δυνατότητα να απαλλαγούν από τη φορολόγηση (με συντελεστές που φτάνουν έως και το 45%).

Για να εξασφαλίσουν αυτή την απαλλαγή, θα πρέπει πριν από το ραντεβού τους με την εφορία:
1. Να έχει εκδοθεί σε βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
2. Να έχουν κατατεθεί στην εφορία φωτοαντίγραφα των διαταγών, των δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή των αγωγών που έχουν ασκηθεί.

Τα ενοίκια που δεν εισπράχθηκαν θα πρέπει να δηλωθούν πρώτα στο έντυπο Ε2 και αυτομάτως θα μεταφερθούν στο Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Εάν δεν υποβληθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως ανείσπρακτα εισοδήματα δεν θα ληφθούν υπόψη και η εφορία θα προχωρήσει σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης επιβάλλοντας φόρο για τα συγκεκριμένα εισοδήματα.

Επισημαίνεται ότι με την ισχύουσα κλίμακα το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ, αφού προηγουμένως αφαιρεθεί ποσοστό 5% που αναγνωρίζεται ως δαπάνη για επισκευή, συντήρηση, ανακαίνιση και άλλες λειτουργικές ανάγκες των εκμισθούμενων ακινήτων.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ