Δ. Αλευρομάγειρος στο “Π”: Κύπρος: 50 χρόνια μετά: Τα δικά μας, διαχρονικά, ενδοτικά σφάλματα και η υποκριτική συμπεριφορά των μεγάλων δυνάμεων
–Επιβάλλεται άμεσα η εφαρμογή στρατηγικής πλήρους απελευθέρωσης
Του
ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΛΕΥΡΟΜΑΓΕΙΡΟΥ
Αντιστράτηγου ε.α., Επίτιμου Γενικού Επιθεωρητού Στρατού
Έχουν περάσει 50 χρόνια από την καταστροφή της Κύπροy, αλλά έχουν περάσει και 65 από τη γενεσιουργό αιτία αυτής της καταστροφής, τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου, όταν υποκύψαμε στις πιέσεις των «φίλων συμμάχων μας», που μας πίεσαν αφόρητα για τη «λύση». Αυτή που ακόμα και ο μετέπειτα πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου λόρδος Κάλαχαν είχε ονομάσει ζουρλομανδύα.
Μπορούσαμε να αντισταθούμε, γιατί είχαμε τεράστιο κύρος λόγω της πολεμικής μας αντίστασης στην εισβολή του Μουσολίνι, την παλλαϊκή αντίσταση της Μάχης της Κρήτης και την τεράστια σε έκταση και βάθος Εθνική Αντίσταση.
Συνολικά, όλες αυτές οι αντιστάσεις και οι θυσίες του ελληνικού λαού συνέτειναν τα μέγιστα στην καθυστέρηση του Χίτλερ για την επίθεση προς τη Σοβιετική Ένωση και στη δέσμευση πολλών γερμανικών μονάδων στον ελλαδικό χώρο και συνεπώς στη συμμαχική νίκη κατά του ναζισμού.
Τα αναφέρω αυτά γιατί το 1944 η μέχρι τότε επιτήδεια ουδέτερη Τουρκία, βλέπουσα πλέον πού γέρνει η πλάστιγγα, ετάχθη με τις δυνάμεις των συμμάχων και εζήτησε από αυτούς να καταλάβει τα νησιά του Αιγαίου για να τα «προστατέψει» από τους Γερμανούς, πρόταση που κατ’ αρχήν είχαν δεχθεί οι σύμμαχοι! Η καθημαγμένη τότε Ελλάδα αντέδρασε τόσο με τους κατοίκους αυτών των νησιών αλλά και με την παρέμβαση της εξόριστης κυβέρνησης του Καΐρου, με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, και αποσοβήθηκε ο κίνδυνος.
Η χούντα του 1967 και η καταστροφή της Κύπρου
Σήμερα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η χούντα του 1967 επιβλήθηκε για να καταστραφεί η Κύπρος, αδιάφορο αν το γνώριζαν αυτό οι πρωταίτιοι. Στο βιβλίο με τίτλο «Ισραήλ, Τουρκία, Ελλάδα, Ταραγμένες Σχέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο», του ισραηλινού ερευνητή Αμίκαμ Ναχμάνι (1), στις σελίδες 260 – 264 αναγράφεται ότι ισραηλινός διπλωμάτης στην Αθήνα το 1956 ανέφερε στην κυβέρνησή του ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν είχαν το θάρρος να πείσουν τον λαό να παραιτηθεί από το αίτημα της Ένωσης και ότι «Αυτό θα συμβεί όταν τα πράγματα βελτιωθούν και μία άλλη κυβέρνηση, ‘‘ελεύθερη από αυτά’’ (σ.σ.: δηλαδή), θα παρατούσε το Κυπριακό».
Σήμερα, όχι μόνο με το παραπάνω παράδειγμα, αλλά με την εν τω μεταξύ μελέτη των αρχείων ΗΠΑ και Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και το αρχείο του «Νέστορα της δημοσιογραφίας» Ηλία Δημητρακόπουλου (1928 – 2016) [2], τη συγγνώμη που ζήτησε, στην ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων, το 1999, ο Προέδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, για το γεγονός ότι αδράνησαν επί χούντας οι ΗΠΑ και τόσες άλλες μελέτες – μαρτυρίες [3] [4], το προαναφερθέν συμπέρασμα έχει αποδειχθεί.
Επιπλέον υπενθυμίζουμε τα παρακάτω:
– Πρόταση του αρχηγού της χούντας Γιώργου Παπαδόπουλου για Ελληνοτουρκική Συνομοσπονδία (προς ικανοποίηση και του ανεκδιήγητου, τουρκολάγνου έλληνα καθηγητού του Καναδά Δημήτριου Κιτσίκη, φιλοχουντικού, και με επαφές με τον θεωρητικό της χούντας, «σοβιετολόγο» Γεώργιο Γεωργαλά).
– Συνάντηση στην Αλεξανδρούπολη και στην Κεσσάνη μεταξύ της χούντας και της τουρκικής αντιπροσωπείας (πρωθυπουργός Ντεμιρέλ) τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο 1967, όπου ο τούρκος πρωθυπουργός είπε ότι «η κυβέρνηση της χούντας είναι τόσο ανόητη που μπορείς να τους πάρεις τη χώρα και να μην το καταλάβουν…». [5]
– Μετά την τουρκική προβοκάτσια στην Κοφίνου, τον Νοέμβριο του 1967, η χούντα, τρομοκρατημένη, απέσυρε την πανίσχυρη Μεραρχία [6] που είχε στείλει από το 1964 [7] ο Γεώργιος Παπανδρέου, ύστερα από συνεννόηση με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Η Κύπρος πλέον είχε αφοπλισθεί και ήταν έρμαιο στις ορέξεις των Τούρκων.
Εδώ θα σημειώσω ότι στη σύσκεψη που έγινε επί χούντας παρίστατο και ο τότε ακόμα βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο οποίος συμφώνησε στην απόσυρση της Μεραρχίας. [8] Υπέκυψαν στις απειλές της Τουρκίας για απόβαση, ενώ αφενός μεν η Μεραρχία ευρίσκετο στην Κύπρο ακριβώς για να αποτρέψει απόβαση, αφετέρου δε οι ΗΠΑ, διά του Σάιρους Βανς, πίεσαν αφόρητα χάριν της ειρήνης και της μη διάλυσης της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Οι Τούρκοι μπλόφαραν, γιατί εκείνη την εποχή δεν είχαν καν τη δυνατότητα εισβολής, την οποίαν άρχισαν να σχεδιάζουν αμέσως μετά την απόσυρση της Μεραρχίας.
– Το ηλίθιο και προδοτικό πραξικόπημα εις βάρος του Μακαρίου τη 15η Ιουλίου 1974, που αποτέλεσε τη χρυσή ευκαιρία για την εισβολή.
Η κατάσταση της εσωτερικής πολιτικής της Κύπρου ήταν απελπιστική, με αντιμαχόμενους μεταξύ τους τους Κυπρίους, αφού είχε γιγαντωθεί η ΕΟΚΑ Β’, παρόντος του Γρίβα από το 1971, ο οποίος και λόγω ηλικίας ήταν πλέον έρμαιο φιλόδοξων δελφίνων – ας δεχθούμε ότι κάποιοι εξ αυτών ήταν παγιδευμένοι από τη χουντική έξαρση «πατριωτισμού», ουσιαστικά πατριδοκαπηλίας. Η εικόνα είναι σκοτεινή και θλιβερή: Καθημερινές συγκρούσεις και δολοφονίες, απόφαση των τριών μητροπολιτών να καθαιρέσουν τον Μακάριο, ο οποίος τελικά τους καθαίρεσε, ανατινάξεις με αυτοσχέδιες βόμβες εκκλησιών των καθαιρεθέντων, απόπειρα δολοφονίας του Μακαρίου στον Άγιο Σέργιο Αμμοχώστου τον Οκτώβριο του 1973 και πολλά άλλα.
Μετά την απόσυρση της Ελληνικής Μεραρχίας, η άμυνα της Κύπρου στηριζόταν κυρίως στις επιστρατευμένες μονάδες, όμως, οι εν τω μεταξύ απολυθέντες από το 1964, οπότε και συγκροτήθηκε η Εθνική Φρουρά, και έκτοτε οι στρατιώτες ουδέποτε είχαν κληθεί μετά την απόλυσή τους για στοιχειώδη εκπαίδευση.
Εν τω μεταξύ, τον Ιανουάριο του 1974 πεθαίνει ο Γρίβας, ενώ μετά τον θάνατό του ο υπαρχηγός της ΕΟΚΑ Β’, ταγματάρχης Γεώργιος Καρούσος ανακοινώνει τη διάλυση της ΕΟΚΑ Β’ και τη μετατροπή της σε πολιτικό φορέα, αλλά οι σκληροπυρηνικοί της οργάνωσης ουσιαστικά τον συλλαμβάνουν και τον στέλνουν πίσω στη Ελλάδα και συνεχίζουν κανονικά…
Θα σταθώ εδώ σε δύο σημαντικά, κατά την άποψή μου, γεγονότα:
– Τον Ιούνιο του 1974, ο Μακάριος προσφέρει τις καλές υπηρεσίες της Κύπρου και παραχωρεί για σύσκεψη το Προεδρικό Μέγαρο στους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ Κίσινγκερ και της ΕΣΣΔ Γκρομύκο, για να συζητήσουν για το Μεσανατολικό. Είναι εκεί που είδαμε τον Κίσινγκερ να εξυμνεί τον Μακάριο και να του υπόσχεται να είναι ήσυχος για την ελληνοτουρκική διαμάχη που είχε αρχίσει τον Μάρτιο του 1974, με την έξοδο στο Αιγαίο του τουρκικού ερευνητικού πλοίου ονόματι «Τσανταρλί». Αμέσως μετά το πέρας αυτής της σύσκεψης τοποθετήθηκε στην Κύπρο ως νέος αμερικανός πρέσβης ο Ντέιβις, ο οποίος έμελλε να δολοφονηθεί μετά την εισβολή, τον Αύγουστο του 1974, κατά περίεργο τρόπο, μέσα στην πρεσβεία, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης μπροστά στην αμερικάνικη πρεσβεία. Κατά την επίδοση διαπιστευτηρίων στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ο Ντέιβις του έπλεξε ενθουσιωδώς το εγκώμιο. Είναι τότε που σκέφτηκα ότι ο Μακάριος κινδυνεύει από τα πολλά εγκώμια…
– Το δεύτερο, σχεδόν τραγικό, ήταν όταν, τη 2α Ιουλίου 1974, ο Μακάριος έστειλε τη γνωστή επιστολή προς τον πρόεδρο της χούντας Φαίδωνα Γκιζίκη, όπου αναφερόταν για πρώτη φορά σε κίνδυνο από τη χούντα και ζητούσε την απομάκρυνση όλων των ελλήνων αξιωματικών μέχρι την 20ή Ιουλίου 1974, ενώ ανακοίνωνε τον περιορισμό της Δύναμης της Εθνικής Φρουράς. Πολύ αργότερα, τη δεκαετία του 2010, σε συνάντηση με τον Βάσο Λυσσαρίδη, ο οποίος με τιμούσε με τη φιλία του, τον είχα ρωτήσει για την επιστολή και –νομίζω, μπορώ σήμερα να το αποκαλύψω– μου είπε ότι ήταν σφάλμα του Μακαρίου, γιατί «τσιγκλούσε» επικίνδυνα τη χούντα, και ότι, αν είχε ρωτήσει τον ίδιο, θα τον απέτρεπε. Σήμερα, βεβαίως, γνωρίζουμε ότι ανάλογη επιστολή είχε στείλει ο Μακάριος και νωρίτερα στον υπουργό Εξωτερικών της χούντας Τετενέ αλλά και ότι το πραξικόπημα είχε ήδη αποφασισθεί στην Αθήνα, αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, την 25η Νοεμβρίου 1973, από τον Ιωαννίδη.
Το προδοτικό, λοιπόν, και ηλίθιο πραξικόπημα [9] της 15ης Ιουλίου του 1974 οργανώθηκε, σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από τη χούντα των Αθηνών με όσους πιστούς χουντικούς αξιωματικούς ήταν στην Κύπρο. Ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, στρατηγός Ντενίσης, μη έμπιστος της χούντας, και ο έλληνας πρέσβης Λαγάκος (δεν γνωρίζω προσωπικά, αλλά, υποθέτω, και αυτός μη έμπιστος της χούντας) εκλήθησαν στην Αθήνα το Σάββατο 13/7 με πρόφαση κάποια σύσκεψη. Στην Κύπρο παρέμεινε ο πιστός στη χούντα επιτελάρχης του ΓΕΕΦ, ταξίαρχος Γεωργίτσης, και έστειλαν και από την Αθήνα αξιωματικό για να τον επιτηρεί. Οι άθλιοι πραξικοπηματίες ενέπλεξαν αμέσως τον ανθό της άμυνας της Κύπρου, την ΕΛΔΥΚ και τους, αμέτοχους ευθύνης, ελλαδίτες στρατιώτες της να κάνουν τη βρώμικη δουλειά και να τη στιγματίσουν. Η ΕΛΔΥΚ, παρόλο που τη χρησιμοποίησαν στην εισβολή, βλακωδώς τεμαχισμένη σε δευτερεύουσες και επικίνδυνες αποστολές, αντί να τη στείλουν εγκαίρως στο προγεφύρωμα στην Κερύνεια, έγραψε λαμπρές σελίδες ιστορίας και κράτησε με άλλες δυνάμεις της Κυπριακής Εθνοφρουράς τη Λευκωσία ελεύθερη, παρότι δέχθηκε τον κύριο όγκο των τουρκικών επιθέσεων και στον πρώτο και στον δεύτερο γύρο της τουρκικής εισβολής. Προξένησε μεγάλες τουρκικές απώλειες, πριν τελικώς συμπτυχθεί το απόγευμα της 16ης Αυγούστου 1974 στο Grammar School. [10]
– Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο οποίος τελικά με τη βοήθεια πιστών του αξιωματικών διέφυγε αρχικά προς τη Μονή Κύκκου και εν συνεχεία, μέσω Πάφου, όπου εκφώνησε και ραδιοφωνικό διάγγελμα, στις αγγλικές βάσεις και εν συνεχεία σε Μάλτα, Λονδίνο και ΗΠΑ, καίτοι είχε προειδοποιηθεί για τον κίνδυνο πραξικοπήματος, αρνήθηκε να το πιστέψει. Θεωρούσε παρανοϊκό να προκληθούν οι Τούρκοι, θα έλεγα, όμως, επειδή ήταν πανέξυπνος, ότι φέρει για τούτο μεγάλη ευθύνη.
– Αντίσταση κατά του πραξικοπήματος έγινε, σκιωδώς, από κάποιες πολιτικές δυνάμεις και δημοκρατικούς πολίτες, πλην της αντίστασης του γίγαντα γιατρού Βάσου Λυσσαρίδη, άνευ, όμως, ουσιαστικού αποτελέσματος. Οι πανίβλακες, εκτός των άλλων, πραξικοπηματίες επέλεξαν να ορκίσουν ως Προέδρο τον Σαμψών, γεγονός που έκανε ακόμα και μετριοπαθή στελέχη της ΕΟΚΑ Β’ (κάποιοι από τους οποίους, επίσης βλακωδώς, ασπάσθηκαν το πραξικόπημα) να αντιδράσουν, γιατί το όνομα Σαμψών, από την εποχή του 1963 κυρίως, ήταν κόκκινο πανί για τους Τούρκους και απετέλεσε μια ακόμα δικαιολογία των Τούρκων για την από καιρού σχεδιασθείσα εισβολή. [11]
– Σκέφτομαι σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, και μάλιστα όταν διάβασα το βιβλίο το Αλέξη Παπαχελά «Ένα Σκοτεινό Δωμάτιο: 1967 – 1974», [3] όπου έχει πολλές μαρτυρίες χουντικών, πώς δεν βρέθηκε κάποιος από αυτούς να αυτοκτονήσει και αντ’ αυτού, με αναίδεια χιλίων πίθηκων, να δίνουν και συνεντεύξεις και μερικοί να έχουν και άποψη σήμερα για αυτό το τεράστιο έγκλημα! Τουλάχιστον, για την καταστροφή στη Μικρά Ασία είχαμε μετά το Γουδί, εδώ οι χουντικοί καταδικάσθηκαν για το πραξικόπημα του 1967, αλλά ουδείς για την καταστροφή της Κύπρου. Αυτό είναι όχι μόνο όνειδος και το κυλώνειον άγος της Μεταπολίτευσης, αλλά αποτελεί και τεράστιο ερωτηματικό για την ένοχη σιωπή του μεταχουντικού κράτους.
Επειδή η Τουρκία δεν ενεργεί ποτέ χωρίς σχεδιασμό, μετά τη χρυσή ευκαιρία που της προσέφερε το εγκληματικό και ηλίθιο πραξικόπημα, διάλεξε και την ημερομηνία! Αφού, εκτός των άλλων, το πρωί της 19ης Ιουλίου 1974 είχε προγραμματισθεί η αντικατάσταση 400 περίπου έμπειρων στρατιωτών της ΕΛΔΥΚ από άπειρους νεοτοποθετηθέντες, οι οποίοι έρχονταν σε ένα χάος. Σκέφτομαι σήμερα πόσο ευήθεις πρέπει να ήταν για να κάνουν την αντικατάσταση. Τελικά, βέβαια, όταν έφυγε το πλοίο, επέστρεψε και άφησε τους απολυθέντες στην Πάφο και είναι μεταξύ αυτών και πολλοί νεκροί, οι οποίοι σήμερα αναπαύονται στο Εθνικό Κοιμητήριο στη Μακεδονίτισσα. Ας είναι αιώνια η μνήμη και αυτών των θυμάτων του πραξικοπήματος και της θυσίας τους για μια Ελλάδα που η τότε χουντική ελίτ της είχε ήδη προδώσει… αλλά και η μετέπειτα πολιτεία δεν τους τίμησε δεόντως.
Σε μία χαώδη, πλέον, από το πραξικόπημα κατάσταση, όπου είχαν διαλυθεί τα πάντα και το ηθικό του λαού και επομένως και των επιστράτων ήταν σε μηδενικό σημείο, υπήρξαν ηρωικές αντιδράσεις του προδομένου κύπριου στρατιώτη. Έχουμε άπειρα παραδείγματα ηρωικών συγκρούσεων και θυσιών και είναι τουλάχιστον 400 οι αξιωματικοί και οι οπλίτες της ΕΛΔΥΚ και της Εθνοφρουράς που θυσιάστηκαν μπροστά στα τείχη, υπερασπιζόμενοι την πατρίδα εναντίον των νεοβαρβάρων.
Ο ανθός της ελληνικής στρατιωτικής παρουσίας, η ΕΛΔΥΚ αλλά και επίστρατοι Κύπριοι του 1974 είναι τιτάνες γιατί, όπως στις «Θερμοπύλες» του Καβάφη «γνώριζαν ότι στο τέλος οι Μήδοι θα περάσουν» και αποφάσισαν να φονευθούν στο πεδίο μιας ιδεατής ελληνικής πατριωτικής τιμής, αφού εκείνη την τιμή έψαχναν. Επέλεξαν, δηλαδή, να θυσιασθούν, αλλά όχι να πεθάνουν. Αυτή είναι η πραγματική ηρωική πράξη όλων εκείνων που έσπευσαν κάτω από τα τείχη να θυσιαστούν εναντίον των βάρβαρων και να στέλνουν συνεχώς σε όλους μας και κυρίως στις ανερυθρίαστες παριές των λεγομένων ισχυρών της Γης, χθες, σήμερα και αύριο, το μήνυμα ότι η τιμή και η δόξα δεν κοιμήθηκαν ποτέ σε μαλακό κρεββάτι.
– Κορυφαία τραγωδία από ελληνικής πλευράς, πέραν της μη έγκαιρης επάνδρωσης των ακτών της Κερύνειας από την ΕΛΔΥΚ και άλλες μονάδες, ήταν η κατάρριψη από φίλια πυρά ενός από τα αεροσκάφη Νοράτλας, που μετέφεραν επιτυχώς Μοίρα Καταδρομών τη νύχτα της 21ης προς 22αν Ιουλίου 1974. Τι είχε συμβεί; Είναι η γνωστή τραγωδία της Μοίρας Καταδρομών που ήρθε με τα αεροσκάφη Νοράτλας, εκ των οποίων το ένα, λόγω ασυνεννοησίας, επλήγη από ελληνικά αντιαεροπορικά πυρά, με αποτέλεσμα να καταρριφθεί αύτανδρο, πλην ενός βαρέως τραυματισμένου. Η Μοίρα Καταδρομών, παρ’ όλα αυτά, έλαβε επιτυχώς μέρος στην άμυνα του αεροδρομίου Λευκωσίας, το οποίο, όμως, τελικώς –ύστερα από κυβερνητική εντολή– παραδόθηκε στις δυνάμεις του ΟΗΕ, ενώ τελεί υπό τον έλεγχό του μέχρι σήμερα.
– Η τραγωδία αυτή, αποτέλεσμα πλήρους ασυνεννοησίας μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας, με παραπέμπει αμέσως στην τουρκική αστοχία. Συγκεκριμένα, οι Τούρκοι στην πρώτη φάση εισβολής βύθισαν το δικό τους πολεμικό πλοίο «Κοτζά Τεπέ» και προέβαλαν άλλα δύο δικά τους πολεμικά πλοία, τα οποία αναγκάστηκαν, για να προστατευτούν, να καταρρίψουν 19 τουρκικά αεροσκάφη. Αυτά από τουρκικά [12] και ξένα στρατιωτικά περιοδικά [13].
Επειδή πολλά έχουν λεχθεί και γραφεί για τη στάση των ΗΠΑ, πρέπει να απαντάμε με γεγονότα.
Σε συνάντησή μου το 2003 με τον «Νέστορα της δημοσιογραφίας» Ηλία Δημητρακόπουλο, ο οποίος εκείνη την εποχή κατέθεσε στον Άρειο Πάγο μήνυση κατά του Κίσινγκερ τόσο για απόπειρα δολοφονίας του ιδίου, όπως αποκάλυψε σε βιβλίο του ο Κρίστοφερ Χίτσενς [14], όσο και για τη στάση του κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής, με ενημέρωσε ότι τη 17η Ιουλίου 1974 παρενέβη στο State Department (υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ) και ζήτησε την παρέμβαση του 6ου Στόλου των ΗΠΑ για να εμποδίσει απόβαση της Τουρκίας στην Κύπρο, άνευ, βεβαίως, αποτελέσματος. Ο ίδιος ο Κίσινγκερ, το εσπέρας της 12ης ή της 13ης Αυγούστου του 1974, σε δήλωσή του είπε: «Οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν εισέτι εξασφαλισθεί». Τη δήλωση αυτή την άκουσα προσωπικά από το ραδιόφωνο, ενώ είχα σύσκεψη με τους διοικητές των Λόχων του Τάγματός μου στην Πράσινη Γραμμή Λευκωσίας. Στο βιβλίο που εξέδωσε το 1999 με τίτλο «Χρόνια Ανανέωσης» [15] αφιερώνει 49 σελίδες (από σελίδα 209 έως σελίδα 258) προσπαθώντας να αποσείσει την κατηγορία υποστήριξης των Τούρκων.
Όμως, την ίδια ημέρα είχαμε και τη δήλωση του τότε πρωθυπουργού της Ελλάδας Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι «Η Ελλάδα δεν έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την Κύπρο λόγω αποστάσεως».
Αργότερα συζήτησα πολλές φορές με υψηλά ιστάμενα πολιτικά πρόσωπα και η απάντηση ήταν ότι δεν μπορούσε να πράξει αλλιώς ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αφού οι επιτελάρχες τού ανέφεραν ότι δεν είχαν τέτοια δυνατότητα ενίσχυσης της Κύπρου.
Διερωτώμεθα γιατί ο τότε πρωθυπουργός δεν έδιωξε με τις κλωτσιές τους χουντικούς επιτελάρχες, οι οποίοι έκαναν την εγκληματική ενέργεια του πραξικοπήματος, αλλά τους κρατούσε ακόμα στη θέση τους, ενώ ήδη ήταν υπόλογοι εγκλήματος κατά της πατρίδας;
Κάποια συμπεράσματα σήμερα, 50 χρόνια μετά:
– Στην καταστροφή της Κύπρου φτάσαμε λόγω των δικών μας, διαχρονικών πολιτικών λαθών ενδοτισμού, τα οποία συμπληρώθηκαν από τα εγκληματικά λάθη, πολιτικά και στρατιωτικά, της χούντας του 1967. Το ότι οι μεν πρωταίτιοι τιμωρήθηκαν για το πραξικόπημα του 1967, αλλά ουδείς για την καταστροφή της Κύπρου αποτελεί όνειδος.
– Στη σημερινή δημοκρατία μας, πρέπει να αποβάλουμε αμέσως τη μακαριότητα του ενδοτισμού έναντι της Τουρκίας και μέσα στους περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς στους οποίους ανήκουμε να πιέσουμε για να τιθασευτεί η αμαρτωλή γείτων και να μη βαυκαλιζόμαστε με συμφωνίες φιλίας τύπου Αθήνας, τη στιγμή που η ίδια η Τουρκία μάς υπενθυμίζει καθημερινώς ότι τις περιφρονεί.
– Η άμεση, επιπλέον ενίσχυση της αμυντικής ισχύος τόσο στην Κύπρο όσο και εδώ είναι εκ των ων ουκ άνευ. Όπως εκ των ων ουκ άνευ είναι η άμεση αλλαγή στρατηγικής, καθώς, ενώ πρόσφατα στον ΟΗΕ ο τούρκος Προέδρος, με λεονταρισμούς, απαιτεί λύση δύο κρατών, εμείς απλά ψελλίζουμε ΔΔΟ, δηλαδή λύση χειρότερη από το απορριφθέν από τον περήφανο κυπριακό λαό, το 2004, άθλιο Σχέδιο Ανάν. Να θυμίσουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία υπάρχει ακόμα επειδή απορρίφθηκε το Σχέδιο Ανάν.
Τεράστια σημασία έχει η ενημέρωση του λαού και η ενίσχυση του ηθικού του, καθώς η Τουρκία θα γίνει περισσότερο επιθετική μόλις το επιτρέψουν οι διεθνείς περιστάσεις, εκτός και αν πεισθεί ότι είμαστε αποφασισμένοι και έτοιμοι, και στρατιωτικώς και διπλωματικώς, να την αποκρούσουμε και να την περιορίσουμε όταν παραβιάζει κατάφωρα το δίκαιο.
– Εδώ θέλω να σημειώσω ότι η τουρκική ελίτ μας ζηλεύει, αλλά κυρίως μας φοβάται. Συνεπώς, δεν δικαιολογείται το να υποκύπτουμε στις απειλές της, όπως υπέκυψαν το 1967 η χούντα και ο τότε βασιλιάς και απέσυραν τη Μεραρχία, αφήνοντας γυμνή από δυνάμεις αμύνης την Κύπρο.
– Η διπλωματική και η στρατιωτική μας υπηρεσία γνωρίζουν άριστα αυτά τα θέματα και η πολιτική μας ελίτ πρέπει να τις ακούει και να τις ενισχύει.
– Η εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής για πλήρη απελευθέρωση της Κύπρου είναι η αναγκαία και απόλυτη προτεραιότητα.
– Ο ελληνοκύπριος στρατιώτης, στις πιο δραματικές και σχεδόν προδοτικές στιγμές της καταβασανισμένης πατρίδας του, έσπευσε μετά γνώσεως να θυσιασθεί γιατί προτίμησε τον ένδοξο θάνατο από την άτιμη υποδούλωση. Η πράξη αυτή είναι και η εντολή των μεγάλων μας νεκρών προς όλους μας, σήμερα, για την ολοκληρωτική απελευθέρωση της Κύπρου.
Βιβλιογραφία, Παραπομπές
– Δημήτριος Αλευρομάγειρος, «ΚΥΠΡΟΣ 1974: Η προσφορά του 336 Τάγματος Κυπριακής Εθνοφυλακής στη διατήρηση της Λευκωσίας», «Αεροπορική Επιθεώρηση», Δεκέμβριος 2009, Τεύχος 88.
[1] Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2003, Εργαστήριο Γεωπολιτικών Αναλύσεων με επιστημονικό διευθυντή τον καθηγητή Ιωάννη Μάζη. Βιογραφικό του Ναχμάνι περιλαμβάνεται στο βιβλίο.
[2] James H. Barron, «Ο άνθρωπος κλειδί: Ηλίας Δημητρακόπουλος, Ο αγώνας του για την δημοκρατία από την κατοχή και τα ταραγμένα χρόνια της δικτατορίας μέχρι και μετά την μεταπολίτευση», Εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα, 2019.
[3] Αλέξης Παπαχελάς, «Ένα σκοτεινό δωμάτιο: 1967 – 1974», Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα, 2021.
[4] Παναγιώτης Ναστός, «Η Κυπριακή Τραγωδία και ο Σκοτεινός Ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων», Εκδόσεις Μέναδρος, Αθήνα 2017.
[5] Γλαύκος Κληρίδης, «Η κατάθεσή μου» (τετράτομο), Εκδόσεις Αλήθεια, Λευκωσία, 1988.
[6] Πανουργιάς Πανουργιάς, «Κύπρος: Η αποχώρηση της ελληνικής Μεραρχίας την 29η Νοεμβρίου 1967, Εθνική Μειοδοσία», Ινστιτούτο του Βιβλίου – Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα, 2004.
[7] Λούης Λοΐζου, «Τηλλυρία, Αύγουστος 1964, Μαρτυρίες», Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία, 2014.
[8] Β’ τόμος αυτοβιογραφικού βιβλίου του, διά χειρός Μαλούχου, Έκδοση «ΤΟ ΒΗΜΑ», Αθήνα, 2015.
[9] Η έκφραση ανήκει στον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, φιλόσοφο και πολιτικό Κωνσταντίνο Τσάτσο.
[10] Ερμπίλ Τουσάλπ, «Ο Πασάς και ο Στρατηγός», Εκδόσεις Φλώρος, Αθήνα, 2000 (εκλαϊκευμένη περιγραφή του πολεμικού ημερολογίου του διοικητού των τουρκικών δυνάμεων εισβολής στην Κύπρο το 1974, στρατηγού Μπεντρεττίν Ντεμιρέλ).
[11] Αλί Μπιράντ, «Απόφαση Απόβαση» (αρχική δημοσίευση στον τουρκικό τύπο το 1978).
[12] «AKIS» (μτφ.: «Αντανάκλαση»), τουρκικό εβδομαδιαίο περιοδικό πολιτικής επικαιρότητας, 2 Αυγούστου 1987, «Πώς βυθίστηκε το ΚΟΤΣΑΤΕΠΕ», συνέντευξη με τον ναύαρχο Εκράν.
[13] Edward J. Erickson and Mesut Uyar, «Phase Line Attila: The Amphibious Campaign for Cyprus, 1974», Quantico, VA: MarineCorps University Press, 2020.
[14] Christopher Hitchens, «The trial of Henry Kissinger», Verso Books, London, 2011.
[15] Henry Kissinger, «Years of Renewal», 1999, ελληνική έκδοση «Χένρι Κίσινγκερ, Χρόνια Ανανέωσης», Εκδόσεις Λιβάνης – Νέα Σύνορα, Αθήνα, 2000. Μετάφραση Αριάδνη Αλαβάνου.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ