67.000 ΝΕΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ 32.000 ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ
Ολοκληρωμένο σύστημα φροντίδας ογκολογικών και αιματολογικών ασθενών
–Εθνικό Μητρώο Νεοπλασματικών Ασθενειών και Θεραπευτικά Ογκολογικά και Αιματολογικά Πρωτόκολλα
Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ
Ο υπουργός Υγείας Άδωνης Γεωργιάδης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, ανακοίνωσε την έναρξη ολοκληρωμένου συστήματος φροντίδας ογκολογικών και αιματολογικών ασθενών στο 9ο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), υλοποιώντας στο πλαίσιο αυτό πάγια αιτήματα της ιατρικής κοινότητας και των ασθενών.
Στη χώρα μας, σχεδόν το ένα τέταρτο των θανάτων οφείλεται στον καρκίνο. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 67.000 νέα κρούσματα και καταγράφονται 32.000 θάνατοι από τη νόσο.
Ακόμα και σήμερα, ο καρκίνος αποτελεί για την Ελλάδα τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Αποτελεί, όμως, την πρώτη αιτία θανάτου στην ηλικιακή ομάδα 65 – 74 ετών.
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, έχει υπολογιστεί ότι το 45% – 50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί με μέτρα υγιεινής διατροφής και διαβίωσης, όπως η αποφυγή / διακοπή του καπνίσματος, του αλκοόλ και της ζάχαρης, η υιοθέτηση μεσογειακού τύπου διατροφής, σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, καθώς και ο εμβολιασμός έναντι ιών (ηπατίτιδα B, ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV κ.λπ.).
Ο συνολικός οικονομικός αντίκτυπος του καρκίνου στην Ευρώπη εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Καθίσταται, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη η ανάληψη πολλαπλών δράσεων για την ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου, από την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση μέχρι τη βέλτιστη θεραπευτική αντιμετώπιση αλλά και τη φροντίδα της ποιότητας ζωής των ασθενών και των επιβιωσάντων από καρκίνο.
Τι περιλαμβάνει το ολοκληρωμένο σύστημα φροντίδας
Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, με το ολοκληρωμένο σύστημα φροντίδας ογκολογικών και αιματολογικών ασθενών θα λειτουργήσουν για πρώτη φορά σε όλη τη χώρα:
• Εθνικό Μητρώο Νεοπλασματικών Ασθενειών, μια πάγια απαίτηση της ιατρικής κοινότητας και των ασθενών.
• Θεραπευτικά Ογκολογικά και Αιματολογικά Πρωτόκολλα, μέσω των οποίων θα καταστεί δυνατή η ολιστική παρακολούθηση της πορείας των ογκολογικών και αιματολογικών ασθενών, με στόχο την αποτελεσματικότερη θεραπευτική αγωγή.
Και επειδή το έργο υλοποιείται κυρίως για τον ασθενή, θα συμβάλει:
• Στη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας στον ασθενή.
• Στην αποτελεσματικότητα της φροντίδας των ασθενών.
• Στην υποστήριξη του ασθενούς με τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών που διευκολύνουν τη διαχείριση της νόσου του.
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου
1. Μέσα Φεβρουαρίου ξεκινάει η λειτουργία του Εθνικού Μητρώου Ασθενών με Νεοπλασματικά Νοσήματα σε πανελλαδικό επίπεδο.
2. Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου ξεκινάει η λειτουργία 12 Ογκολογικών και Αιματολογικών Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων σε πανελλαδικό επίπεδο.
3. Μέχρι το τέλος Μαΐου θα έχει ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση και η λειτουργία του συνόλου των εγκεκριμένων Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων στο Πληροφοριακό Σύστημα.
4. Μέχρι το τέλος Μαΐου θα έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Ογκολογικών και Αιματολογικών ασθενών σε τρία πιλοτικά νοσοκομεία. Το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα περιλαμβάνει:
α) Εξειδικευμένο ογκολογικό φάκελο ασθενών.
β) Εφαρμογή διενέργειας Ογκολογικών Συμβουλίων.
γ) End-to-end παρακολούθηση της ενδεικνυόμενης ανά ασθενή θεραπείας, από τη στιγμή της επιλογής αυτής από τον θεράποντα ιατρό μέχρι και τη χορήγηση στον ασθενή.
Το έργο εξασφαλίζει την ασφαλή προετοιμασία, χορήγηση και αποθήκευση των κυτταροστατικών φαρμάκων βάσει διεθνών προτύπων.
5. Μέχρι το τέλος Μαΐου θα έχει υλοποιηθεί mobile εφαρμογή για τους ασθενείς, μέσω της οποίας θα παρακολουθούν το θεραπευτικό σχήμα και τα ραντεβού στο νοσοκομείο που έχουν επιλέξει. Πιο αναλυτικά:
– Πρόγραμμα θεραπείας με δυνατότητα υπενθύμισης για τα επερχόμενα θεραπευτικά συμβάντα.
– Δυνατότητα αυτοαναφοράς κατάστασης / συμπτωμάτων μέσω ερωτηματολογίων που επιλέγονται από τους γιατρούς χρήστες του συστήματος ανάλογα με τις ανάγκες.
– Δυνατότητα διαλειτουργικότητας με το Ογκολογικό – Αιματολογικό Πληροφοριακό Σύστημα των 12 νοσοκομείων για τους ασθενείς που παρακολουθούνται σε αυτά.
– Ενημέρωση σε σχέση με τη νόσο, χρηστικές πληροφορίες για τους φορείς παροχής θεραπείας και λοιπά θέματα ενδιαφέροντος, όπως διατροφή, άσκηση, δικαιώματα, παροχές.
– Διαμοιρασμός εγκεκριμένου εκπαιδευτικού και άλλου πληροφοριακού υλικού.
– Δημιουργία κοινότητας ασθενών και επικοινωνία με τα σωματεία ασθενών.
– Υποστήριξη ερωτηματολογίων διαχείρισης της ποιότητας ζωής για την παρακολούθηση της ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών.
– Δυνατότητα καταχώρισης παρενεργειών φαρμάκων και χημειοθεραπειών προς τη θεραπευτική ομάδα του ασθενούς.
– Διαχείριση κλίμακας πόνου και επικοινωνία με τις μονάδες κατ’ οίκον νοσηλείας των ογκολογικών νοσοκομείων και των αντίστοιχων ιατρείων πόνου.
6. Μέχρι το τέλος του έτους θα έχει υλοποιηθεί η παραγωγική λειτουργία όλων των παραπάνω σε 9 ακόμη δημόσια νοσοκομεία. Άρα, και τα 12 ογκολογικά νοσοκομεία θα έχουν μπει στο σύστημα μέχρι το τέλος του 2025.
«Είμαι απολύτως βέβαιος ότι, από την ώρα που το σύστημα θα αρχίσει να λειτουργεί, η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και κυρίως η ποιότητα της σχέσης του ασθενούς με τον θεράποντα ιατρό, τη θεραπευτική ομάδα και το νοσοκομείο θα αλλάξει επίπεδο και, παράλληλα, θα μπορεί και το κράτος να γνωρίζει ακριβώς τι συμβαίνει, σε ποιο νοσοκομείο, με ποιον γιατρό, με ποιο φάρμακο. Είναι σπάνιες οι στιγμές που σε μια υπουργική θητεία μπορούμε να παρουσιάσουμε κάτι τόσο σημαντικό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργιάδης.
Τα στατιστικά στοιχεία για τον καρκίνο στην Ελλάδα
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ογκολογίας, τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία για τον καρκίνο στη χώρα μας έχουν ως εξής:
Το 2020 καταγράφηκαν 8.960 νέα κρούσματα καρκίνου του πνεύμονα και σημειώθηκαν 7.662 θάνατοι. Τα νέα περιστατικά καρκίνου του μαστού είναι 7.770 ετησίως και οι θάνατοι 2.330.
Μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, ο συχνότερος καρκίνος στον άνδρα είναι ο καρκίνος του προστάτη, που αποτελεί και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Στην Ελλάδα διαγνώστηκαν το 2020 (έκθεση Globocan) 6.217 νέα κρούσματα και 1.835 θάνατοι.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου από καρκίνο και για τα δύο φύλα, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και του προστάτη για τους άνδρες, και τον καρκίνο του πνεύμονα και του μαστού για τις γυναίκες. Στην Ελλάδα το 2020 διαγνώστηκαν 6.529 νέα κρούσματα καρκίνου του παχέος εντέρου και 3.431 θάνατοι. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σημαντική αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως στην Ελλάδα, με 5.645 νέα κρούσματα ετησίως και 1.543 θανάτους το 2020. Αυξητικές τάσεις καταγράφονται, επίσης, στον καρκίνο του παγκρέατος, των χοληφόρων, της μήτρας και των ωοθηκών, του νεφρού και στο μελάνωμα.
Σε μια πρόσφατη ερευνητική καταγραφή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου για την All.Can ανεδείχθη ότι στη χώρα μας μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου έγινε κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (check up), ποσοστό απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκή χώρα. Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκε κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντος και παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση άνω των 2 μηνών από την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό.
Υπολογίζεται ότι μόνο το 25% – 30% των Ελληνίδων που θα έπρεπε να κάνουν τεστ Παπανικολάου υποβάλλεται σε έλεγχο, και μάλιστα μόλις μία φορά κάθε 2 – 3 έτη, ενώ μόλις το 40% των γυναικών που πρέπει να υποβάλλονται σε μαστογραφία ελέγχεται μαστογραφικά, σύμφωνα με στοιχεία της All.Can.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ