Πόσους θανάτους προκαλεί στην Ελλάδα ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων
• Η οικονομική επίπτωση της πρόωρης θνησιμότητας λόγω HPV
Του ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ
Τον αριθμό των θανάτων που σχετίζονται με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και τα χαμένα χρόνια παραγωγικής ζωής στην Ελλάδα αποτυπώνει για πρώτη φορά μελέτη που παρουσιάστηκε στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας στην Αθήνα.
Η μελέτη «Εκτίμηση του φορτίου θνησιμότητας των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων στην Ελλάδα: χαμένα έτη ζωής και κόστος παραγωγικότητας» χρησιμοποίησε δημοσιευμένο μαθηματικό μοντέλο που εξετάζει τον αριθμό των θανάτων που προκαλούνται από 11 HPV-σχετιζόμενους καρκίνους (ορθοφαρυγγικός, στοματικός, ρινοφαρυγγικός, υποφαρυγγικός, φάρυγγα, πρωκτικός, λάρυγγα, αιδοίου, κόλπου, τραχήλου και πέους).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το 2022 παρατηρήθηκαν 443 θάνατοι από καρκίνο που οφειλόταν στον ιό HPV. Παρότι οι θάνατοι από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αντιπροσωπεύουν, όπως αναμενόταν, την πλειονότητα των 443 θανάτων (το 60,5% της HPV σχετιζόμενης θνησιμότητας) και άλλοι καρκίνοι αποτελούν σημαντικό κομμάτι της θνητότητας, όπως ο καρκίνος του κόλπου (13,2% των θανάτων) ή ο καρκίνος του πρωκτού (9,6% των θανάτων).
Η μελέτη ανέδειξε, επίσης, ότι η HPV σχετιζόμενη θνησιμότητα δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο των γυναικών, όπως πιστευόταν, καθώς το 16,1% των HPV σχετιζόμενων θανάτων αφορά άνδρες. Μάλιστα, η θνησιμότητα σε αρκετούς HPV-σχετιζόμενους καρκίνους, όπως του πρωκτού ή του ρινοφάρυγγα, στους άνδρες ξεπερνά αυτή των γυναικών.
Οι παραπάνω θάνατοι, που δυνητικά μπορούσαν να αποτραπούν με εμβολιασμό, είχαν ως αποτέλεσμα 6.388 χαμένα έτη ζωής, 11,2% των οποίων αφορούσε άνδρες. Ο μέσος όρος χαμένων ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 14,4 έτη.
Η μελέτη έκανε ιδιαίτερη μνεία στα χαμένα έτη παραγωγικής ζωής (τα έτη πριν από τη συνταξιοδότηση), εκτιμώντας ότι οι θάνατοι από HPV-σχετιζόμενους καρκίνους οδήγησαν σε απώλεια 1.813 ετών δυνητικής παραγωγικότητας, με τους άνδρες να αντιπροσωπεύουν το 13% αυτών των θανάτων. Ο μέσος όρος χαμένων παραγωγικών ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας υπολογίζεται σε 4,1 έτη.
Η οικονομική επίπτωση της πρόωρης θνησιμότητας λόγω HPV-σχετιζόμενων καρκίνων ανήλθε σε 22,5 εκατομμύρια ευρώ, με τα 3,1 εκατομμύρια ευρώ να αφορούν άνδρες. Από HPV-σχετιζόμενο καρκίνο χάνονται λόγω πρώιμης θνησιμότητας και κατ’ επέκταση απώλειας παραγωγικότητας κατά μέσο όρο 50.226 ευρώ. Από τους καρκίνους που εξετάστηκαν, το μεγαλύτερο έμμεσο κόστος ανά θάνατο ήταν αυτό που αφορούσε τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, με 61.579 ευρώ.
Η μελέτη καταλήγει στο ότι το παραπάνω επιδημιολογικό βάρος μπορεί να αποτραπεί σε συντριπτικό βαθμό με τον HPV εμβολιασμό και γι’ αυτό είναι σημαντικό να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια.
«Αυτό που είναι σημαντικό να θυμόμαστε είναι ότι, αφενός, η διαθεσιμότητα εμβολίων για την ενεργό ανοσοποίηση κατά του HPV προσφέρει τη δυνατότητα πρόληψης αυτού του σημαντικού νοσολογικού και οικονομικού φορτίου και, αφετέρου, ότι οι θάνατοι από HPV δεν είναι μόνο οι θάνατοι από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας», υπογράμμισε ο επικεφαλής ερευνητής Ηλίας Γκούντας, Value & Patient Access Manager της MSD Ελλάδος, μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, κατά την παρουσίαση της μελέτης στο πλαίσιο του Πανελληνίου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.
