Πώς τα social media επηρεάζουν τα παιδιά

Του ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ

Το έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Nature» δημοσίευσε στις 14 Ιανουαρίου άρθρο που αναφέρεται στη σχέση των εφήβων με τα κοινωνικά δίκτυα και στην πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης της Αυστραλίας.

Τον Νοέμβριο του 2024, η αυστραλιανή κυβέρνηση ψήφισε έναν νόμο που απαγορεύει, για πρώτη φορά παγκοσμίως, σε παιδιά και εφήβους κάτω των 16 ετών να χρησιμοποιούν πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα») της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Παναγιώτα Ζαχαράκη (βιολόγος) και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής) παρουσιάζουν περιληπτικά τα κυριότερα σημεία του άρθρου.

Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά και της ύπαρξης μεγαλύτερων αναπτυξιακών δυσκολιών σε πνευματικό και ψυχικό επίπεδο. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες ομάδες παιδιών και εφήβων επωφελούνται από τη χρήση τέτοιων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης.

Για παράδειγμα, οι νέοι που έχουν αυτισμό, όσοι εξερευνούν την προσωπική τους ταυτότητα και άτομα με δυσκολίες κοινωνικοποίησης μπορεί να είναι πιο εύκολο να συναναστραφούν διαδικτυακά παρά προσωπικά, κάτι που ισχύει και για εκπαιδευτικούς και ενημερωτικούς σκοπούς. Σύμφωνα με τη συγγραφέα του άρθρου στο «Nature», που εξειδικεύεται στα κοινωνικά δίκτυα, αν η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης απαγορεύεται, πολλοί έφηβοι θα αισθάνονται ότι δεν μπορούν να μιλήσουν στους γονείς τους για τη διαδικτυακή τους ζωή. Και αυτός ο νόμος θα αφαιρούσε το δικαίωμα των γονέων να αποφασίζουν τι είναι καλύτερο για τα παιδιά τους.

Πολλές μελέτες έχουν αναλύσει τους τρόπους με τους οποίους η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζει τους εφήβους, συμπεριλαμβανομένης της επιβάρυνσης της ψυχικής υγείας των νέων και των δυσμενών επιπτώσεων στην ποιότητα του ύπνου τους, για παράδειγμα. Χρειάζονται, βέβαια, περισσότερες παρεμβάσεις στο πώς οι γονείς μπορούν να υποστηρίξουν τα παιδιά τους στην αντιμετώπιση του διαδικτυακού εκφοβισμού, για την ασφάλειά τους και τη διασφάλιση της ψυχικής τους ευημερίας, όπως υποστηρίζεται στο άρθρο.

Υπάρχουν πολλές ερωτήσεις που χρήζουν επιστημονικής επεξεργασίας και ανάλυσης, όπως:– Είναι καλύτερο ο γονέας να καθυστερήσει να δώσει στο παιδί του ένα smartphone μέχρι να γίνει έφηβος, να επιτρέψει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά να περιορίσει την πρόσβαση ή να χρησιμοποιήσει έναν συνδυασμό αυτών των προσεγγίσεων;– Κατά πόσο πρέπει να συμμετέχουν οι γονείς στη διαδικτυακή ζωή των παιδιών τους για να διασφαλίσουν ότι παρέχουν υποστήριξη αλλά και να προάγουν την ανεξαρτησία;

Παράλληλα, δεν είναι σαφές το πώς η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ενός γονέα επηρεάζει τη χρήση των παιδιών του και το αντίστροφο.

Συμπερασματικά, σύμφωνα με το άρθρο, απαιτούνται περαιτέρω επιδημιολογικές μελέτες για τη διερεύνηση διαφόρων προσεγγίσεων (όπως ο περιορισμός ή η απαγόρευση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης) και τη σύγκριση των αποτελεσμάτων με υποστηρικτικές μεθόδους, στις οποίες γονείς και παιδιά περνούν χρόνο στο διαδίκτυο μαζί και συζητούν πώς να αντιμετωπίζουν τέτοιους κινδύνους από την τεχνολογία της κοινωνικής δικτύωσης.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: andrii Sinenkyi from Pixabay