Σάκης Αρναούτογλου στο “Π”: Η παραπληροφόρηση και τα bots ως απειλή για τη δημοκρατία
–Ώρα για δράση από την ΕΕ
Του
ΣΑΚΗ ΑΡΝΑΟΥΤΟΓΛΟΥ
Ευρωβουλευτή ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ
Η εποχή της ψηφιακής επανάστασης έχει φέρει μαζί της τεράστιες αλλαγές, που μεταμορφώνουν την καθημερινότητά μας. Η πρόσβαση στη γνώση, η επικοινωνία, ακόμα και η δημοκρατία έχουν εξελιχθεί μέσα από τη δύναμη της τεχνολογίας. Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη δεν συνοδεύτηκε μόνο από οφέλη αλλά και από σοβαρές προκλήσεις. Ανάμεσα σε αυτές, η παραπληροφόρηση και η κακόβουλη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων, όπως τα bots, που αναδεικνύονται σε μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τις σύγχρονες δημοκρατίες.
Η παραπληροφόρηση δεν είναι ένα νέο φαινόμενο, αλλά στην ψηφιακή εποχή έχει αποκτήσει άνευ προηγουμένου διαστάσεις. Χάρη στην ταχύτητα και στην έκταση των κοινωνικών δικτύων, οι ψευδείς ειδήσεις μπορούν να φτάσουν σε εκατομμύρια ανθρώπους μέσα σε λίγα λεπτά, προκαλώντας σύγχυση, ανασφάλεια και, συχνά, κοινωνικό διχασμό.
Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η χρήση bots, αυτοματοποιημένων λογαριασμών που έχουν σχεδιαστεί για να προωθούν συγκεκριμένες ατζέντες, να διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις και να χειραγωγούν τη δημόσια συζήτηση. Τα bots μπορούν να δημιουργούν την ψευδαίσθηση μιας πλειοψηφίας, να επηρεάζουν την κοινή γνώμη και, σε πολλές περιπτώσεις, να στρεβλώνουν την ίδια την ουσία της δημοκρατικής διαδικασίας.
Η κακόβουλη χρήση της τεχνολογίας δεν είναι απλώς μια απειλή για τη διαφάνεια των πληροφοριών. Είναι μια απειλή για την εμπιστοσύνη που έχουν οι πολίτες στους θεσμούς, μια απειλή για την ενότητα και τη σταθερότητα των κοινωνιών μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έναν κρίσιμο ρόλο να διαδραματίσει. Ως υπερασπιστής των δημοκρατικών αξιών και των δικαιωμάτων των πολιτών, δεν μπορεί να παραμένει θεατής. Πρέπει να ηγηθεί της προσπάθειας για τη ρύθμιση του ψηφιακού χώρου και την προστασία των δημοκρατικών θεσμών από τις απειλές της παραπληροφόρησης.
Η νομοθεσία για την Ψηφιακή Διαφάνεια πρέπει να αναβαθμιστεί για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις:
1.Υποχρεωτική ταυτοποίηση των bots: Τα αυτοματοποιημένα συστήματα δεν πρέπει να κρύβονται. Οι χρήστες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν πότε αλληλεπιδρούν με ένα bot και όχι με πραγματικό πρόσωπο.
2.Αυστηρότεροι κανόνες για τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης: Οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα δίκτυα αυτά πρέπει να λογοδοτούν για το περιεχόμενο που φιλοξενούν και να επενδύουν σε τεχνολογίες εντοπισμού και κατάργησης ψευδών ειδήσεων.
3.Εκπαίδευση πολιτών: Η ψηφιακή παιδεία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Οι πολίτες πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τις ψευδείς ειδήσεις και να μη γίνονται θύματα χειραγώγησης.
Η παραπληροφόρηση και τα bots δεν είναι απλώς ζητήματα τεχνολογίας. Είναι ζητήματα δημοκρατίας. Στην καρδιά τους βρίσκονται οι αξίες της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης και της αλήθειας, οι θεμελιώδεις αξίες για τη λειτουργία κάθε δημοκρατικής κοινωνίας.
Η τεχνολογία, από τη φύση της, είναι ένα εργαλείο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φέρει πρόοδο και να ενισχύσει τη δημοκρατία, αλλά μπορεί και να υπονομεύσει τη διαφάνεια, να διασπείρει ψέματα και να διχάσει. Το μέλλον της εξαρτάται από το πώς θα τη διαχειριστούμε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την ευκαιρία αλλά και την ευθύνη να δράσει. Να δημιουργήσει ένα ψηφιακό περιβάλλον όπου οι πολίτες θα αισθάνονται προστατευμένοι και ενημερωμένοι. Ένα περιβάλλον όπου η διαφάνεια, η εμπιστοσύνη και η δημοκρατία θα είναι στο επίκεντρο.
Η μάχη κατά της παραπληροφόρησης δεν μπορεί να περιμένει. Το μέλλον της δημοκρατίας μας εξαρτάται από τη δράση που θα αναλάβουμε σήμερα. Ως Ευρωπαίοι, έχουμε την ευθύνη να θωρακίσουμε τις κοινωνίες μας και να διασφαλίσουμε ότι η τεχνολογία θα λειτουργεί υπέρ των ανθρώπων και όχι εις βάρος τους.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια της αδράνειας. Σε έναν κόσμο που εξελίσσεται ραγδαία, η προάσπιση της δημοκρατίας μας είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας. Είναι ώρα για αποφασιστικότητα, για δράση και για προστασία των θεμελιωδών αξιών μας. Η Ευρώπη μπορεί να ηγηθεί αυτής της προσπάθειας, και οφείλει να το κάνει.
Ο χρόνος για δράση είναι τώρα. Δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ