Μιχ. Κατρίνης στο “Π”: Εθνική στρατηγική στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον
Του
ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΤΡΙΝΗ
Βουλευτή ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Ηλείας,
Τομεάρχη Εθνικής Άμυνας
Η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή μετά και τις εξελίξεις στη Συρία και ευρύτερα στη Μέση Ανατολή, ενώ οι γεωπολιτικές προκλήσεις δοκιμάζουν την ανθεκτικότητα και την αποφασιστικότητα τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της Ελλάδας, καθώς μάλιστα η Τουρκία αναδεικνύεται σε ισχυρό περιφερειακό παίκτη, με μια επεκτατική στρατηγική που ξεδιπλώνεται συνεχώς.
Η χώρα μας, που βασιζόταν παραδοσιακά στο Διεθνές Δίκαιο για την υπεράσπιση των εθνικών της συμφερόντων, βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μια νέα πραγματικότητα, όπου οι συμμαχικές σχέσεις ΗΠΑ – Ευρώπης –οι οποίες αποτελούσαν επί δεκαετίες πυλώνα γεωπολιτικής σταθερότητας– κλονίζονται και αναθεωρούνται.
Η αποστασιοποίηση των ΗΠΑ από πολυμερείς συνεργασίες αλλά και η ανάδειξη εθνικιστικών στρατηγικών δημιουργούν ένα νέο γεωπολιτικό τοπίο, ενώ οι ΗΠΑ φαίνεται να στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην ενίσχυση ακραίων πολιτικών δυνάμεων στην Ευρώπη, αποδυναμώνοντας την ευρωπαϊκή συνοχή.
Ο αναθεωρητισμός εξελίσσεται σε κανονικότητα και τα ζητήματα αλλαγής συνόρων και κυριαρχίας, που τίθενται πλέον από τη νέα ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, δημιουργούν ανησυχία. Ιδιαίτερα όταν παρεμφερή ατζέντα έχει και η Τουρκία, η οποία κάνει διαρκώς προβολή ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο, αμφισβητεί διεθνείς συνθήκες, απειλεί ευθέως την ελληνική κυριαρχία και προκαλεί ένταση με ενέργειες όπως το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ανήμπορη να προχωρήσει σε πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση, παραμένει δέσμια των εσωτερικών προβλημάτων και των διαφορετικών στρατηγικών των κρατών-μελών της. Η απουσία μιας ενιαίας αμυντικής πολιτικής καθιστά την ΕΕ έναν αδύναμο παίκτη, ο οποίος δεν μπορεί να διαχειριστεί τις προκλήσεις στην ευρύτερη περιοχή ή να αναλάβει ουσιαστικές πρωτοβουλίες. Το κόστος αυτής της αδυναμίας είναι εμφανές: Οι γεωπολιτικοί αντίπαλοι κερδίζουν έδαφος, ενώ οι πολίτες της ΕΕ αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των θεσμών της.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα καλείται να υιοθετήσει μια εθνική στρατηγική που θα ανταποκρίνεται στις γεωπολιτικές προκλήσεις της εποχής. Η ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί προτεραιότητα, με έμφαση στη στήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και στην αποφασιστική παρουσία στις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες. Παράλληλα, η προώθηση πολυμερών συνεργασιών με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και η συνεχής διπλωματική κινητοποίηση είναι αναγκαίες για τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας.
Η χώρα μας θα πρέπει να πιέσει για την υλοποίηση της «Στρατηγικής Πυξίδας» της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η Ευρώπη θα αναλάβει ενεργό ρόλο στη διαχείριση των προκλήσεων, χωρίς να τρέφει αυταπάτες ότι κάποιος άλλος θα υπερασπιστεί τελικά τα δικά μας κυριαρχικά δικαιώματα εάν εμείς δεν διαθέτουμε την αποτρεπτική ικανότητα. Οι προκλητικές δηλώσεις Μπαχτσελί διαλύουν και τις τελευταίες αυταπάτες όλων όσοι πίστεψαν ότι η Τουρκία επιθυμεί ειλικρινή διάλογο και ότι έχει εγκαταλείψει την αναθεωρητική της ατζέντα.
Ο κατευνασμός, όπως έχει αποδείξει η ιστορική εμπειρία, δεν αποτρέπει συγκρούσεις, αλλά τις ενθαρρύνει. Η Ελλάδα πρέπει να αναλάβει ενεργό δράση, αξιοποιώντας τις συμμαχίες της και ενισχύοντας τη θέση της σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να αποτελέσει πεδίο ειρήνης και συνεργασίας, με την Ελλάδα να λειτουργεί ως καταλύτης σταθερότητας και ανάπτυξης. Είναι ευθύνη μας να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις αυτές με αποφασιστικότητα, όραμα και στρατηγική, διασφαλίζοντας τα εθνικά μας συμφέροντα και συμβάλλοντας στην οικοδόμηση μιας ισχυρής και ενωμένης Ευρώπης, που θα έχει λόγο και ρόλο στην περιοχή.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ