Κατερίνα Νοτοπούλου: Οι θλιβερές, αρνητικές ευρωπαϊκές πρωτιές για την Ελλάδα στο στεγαστικό πρόβλημα θα συνεχιστούν.

Δήλωση της
ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΥ
Βουλευτή Α Θεσσαλονίκης και τομεάρχη Πρόνοιας & Κοινωνικής Συνοχής της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Κατερίνας Νοτοπούλου

Η κυβέρνηση με το “Σπίτι μου 2” δεν κάνει στεγαστική πολιτική. Παραδίδει 1 δις δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης στις τράπεζες για να επιλέξουν αυτές ποιους νέους 10 χιλιάδες έχοντες θα πριμοδοτήσουν με τα δικά τους κριτήρια.

Το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και των Τραπεζών, αποτελεί τη ναυαρχίδα των μέτρων της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της οξυμένης στεγαστικής κρίσης.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα ανήκει στην τελευταία στάθμη της ΕΕ στη στεγαστική πολιτική, δαπανά μόλις το 0,3% του ΑΕΠ της για το στεγαστικό, όταν ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι  0,6%. Η Ελλάδα είναι πρώτη στην ΕΕ σε ποσοστό πληθυσμού με στεγαστικές δυσκολίες. 26% του πληθυσμού δηλώνει ότι  αναγκάστηκε να μείνει σε φίλους ή συγγενείς, να χρησιμοποιήσει καταλύματα έκτακτης ανάγκης ή προσωρινά καταλύματα, τους τελευταίους 12 μήνες. Το ποσοστό είναι διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο. 1 στα 3 νοικοκυριά (35,2%) ξοδεύει πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για την κάλυψη των στεγαστικών του αναγκών (για ενοίκιο, δάνειο, ρεύμα, νερό, θέρμανση-ψύξη). Το ποσοστό του ευρωπαϊκού μέσου όρου είναι το μισό, 19,7%. Το διάστημα μεταξύ 2019-2023 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης μειώθηκε κατά 6% (δηλαδή περισσότεροι από 600.000 συμπολίτες μας ζουν πλέον εκτός ιδιοκατοίκησης σε σχέση με το 2019)

Σύμφωνα με έκθεση της Κομισιόν που δημοσιοποιήθηκε τον Δεκέμβριο, η χώρα μας κατέγραψε για το 2023 το υψηλότερο ποσοστό κόστους στέγασης (28,5%) μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 8,8% και ταυτόχρονα κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό επιβάρυνσης του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας λόγω του στεγαστικού, 86,3% όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Κύπρο βρίσκεται μόλις στο 8,9%.

Η κοινωνική πίεση που προκαλεί η όξυνση του στεγαστικού προβλήματος αναγκάζει την κυβέρνηση στη λήψη μέτρων που όμως είναι σπασμωδικά και τελικά αναποτελεσματικά.

H κυβέρνηση έστω και αργά αποφάσισε να αξιοποιήσει πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση του στεγαστικού. Όμως οι πόροι του Ταμείου θα διατεθούν ως δάνεια σε φυσικά πρόσωπα για την απόκτηση πρώτης κατοικίας καλύπτοντας το 90% της αξίας του διαμερίσματος (με ανώτατο ύψος χρηματοδότησης τα 190.000€ και ανώτατη συμβολαιογραφική τιμή τα 250.000€) ενώ το υπόλοιπο ποσό θα πρέπει να το βάλει ο πολίτης από την τσέπη του. Για όσους δεν το διαθέτουν ή θα αποκλειστούν ή θα πρέπει να δανειστούν. Η επιλεξιμότητα των δανειοδοτούμενων καθώς και το ύψος της χρηματοδότησης έχουν παραδοθεί στις τράπεζες. Την ίδια στιγμή οι εμπράγματες εξασφαλίσεις (υποθήκη) είναι της τάξης του 120%.

Στην πραγματικότητα με τα χρήματα του ΤΑΑ η κυβέρνηση στηρίζει τα δάνεια των τραπεζών. Δημιουργώντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο εμφάνισης μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Θα μπορούσε τα δάνεια να δίδονται από τη ΔΥΠΑ μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Με πόρους του ΤΑΑ που θα μπορούσαν να μοχλευτούν με τις τράπεζες με εγγύηση του Δημοσίου. Με αντικειμενικά κριτήρια στην επιλογή των δανειοδοτούμενων και όχι με τα τραπεζικά κριτήρια των τραπεζών.

Ούτε σκέψη βέβαια για χρηματοδότηση προγράμματος δημιουργίας κοινωνικής στέγης…

Το πρόγραμμα «Σπίτι μου» αποτελεί κακέκτυπο των προγραμμάτων επιδότησης επιτοκίου τραπεζικών δανείων του πάλαι ποτέ ΟΕΚ (νυν ΔΥΠΑ). Λησμόνησε η κυβέρνηση ότι ο ΟΕΚ προσέφερε και απευθείας ολόκληρα δάνεια με κοινωνικά κριτήρια. Λησμόνησε επίσης ότι κάποτε ο ΟΕΚ προσέφερε έτοιμες κατοικίες που ο ίδιος ο οργανισμός κατασκεύαζε.

Η κυβέρνηση δε διαθέτει στεγαστική πολιτική προσανατολισμένη στην κάλυψη του κοινωνικού αγαθού της στέγης. Εάν ήθελε πραγματικά να ακολουθήσει μία κοινωνική στεγαστική πολιτική δε θα προέβαινε στην άρση προστασίας της πρώτης κατοικίας, θα ενέτασσε έγκαιρα προγράμματα κοινωνικής στέγης με γενναία χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης, θα έδινε επιδόματα και θα υλοποιούσε προγράμματα που θα κάλυπταν το πραγματικό κόστος.