Συρία: Το νέο σχέδιο της Τουρκίας και ο ρόλος της Ρωσίας – Γράφει ο ΛΑΖΑΡΟΣ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ
Του
ΛΑΖΑΡΟΥ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗ*
Αντιστράτηγου ε.α.
Οι εξελίξεις στη Συρία αποκαλύπτουν με ξεκάθαρο τρόπο ότι η Τουρκία του Ερντογάν χρησιμοποιεί την ισλαμική τρομοκρατία προκειμένου να πετύχει τους στρατηγικούς της στόχους και να καταστεί ηγεμονική δύναμη στην περιοχή, ενώ, από την άλλη πλευρά, η Μόσχα παραχωρεί ζωτικό χώρο στην Άγκυρα με σκοπό τη διάσπαση του ΝΑΤΟ. Όμως, οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό και με την κατάσταση των Κούρδων της Συρίας, φέρνουν την Τουρκία πλησιέστερα στο Ισραήλ, δημιουργώντας μια δυναμική για μελλοντική σύγκρουση.
Πριν από σχεδόν δύο χρόνια, είχαν αποκαλυφθεί στοιχεία για το τουρκοϊσλαμικό Σχέδιο «Αιώνα της Τουρκίας», με το οποίο η Άγκυρα σκοπεύει να καταστεί κύριος οικονομικός, πολιτικός, ενεργειακός, διακομετακομιστικός και εμπορικός παράγοντας στην ευρύτερη περιοχή.
Μια σειρά από σημαντικά γεγονότα επιβεβαιώνουν τους τουρκικούς σχεδιασμούς. Ειδικότερα από τότε παρατηρήθηκε:
– Στήριξη της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν, εναντίον των Αρμενίων του Αρτσάχ, με σκοπό την ήττα της Αρμενίας και την ευόδωση του διαδρόμου Ζενγκεζούρ, με σκοπό τη σύνδεση με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας.
– Συμφωνία για συνεργασία σε θέματα άμυνας, ασφάλειας και ανάπτυξης με την κυβέρνηση του Ιράκ, με σκοπό την εξάλειψη του ΡΚΚ και την υλοποίηση του διαδρόμου Βασόρα (Ιράκ) – Οβάκιοϊ (Τουρκία) – ΕΕ.
– Στήριξη της Τουρκίας στη Χαμάς, με σκοπό την ακύρωση του διαδρόμου Ινδικός Ωκεανός – Σαουδική Αραβία – Ισραήλ – Ελλάδα – ΕΕ, τη μελλοντική υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Παλαιστινιακού Κράτους μέσω της Γάζας, την ακύρωση των «Συμφωνιών του Αβραάμ».
– Στήριξη της Τουρκίας στην τρομοκρατική οργάνωση Hayat Tahrir al Sam (HTS), με σκοπό την υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και νέας, τουρκοελεγχόμενης κυβέρνησης της Συρίας, την ευόδωση του σχεδίου για αγωγό φυσικού αερίου Κατάρ – Συρίας – Τουρκίας – ΕΕ, την εξάλειψη των δυνατοτήτων του Κούρδων να αποτελούν ρυθμιστικό παράγοντα στις ενεργειακές διαδρομές από Ιράκ και Συρία προς Μεσόγειο.
Οι εξελίξεις στη Συρία και οι δηλώσεις τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων αποκάλυψαν ότι η Τουρκία, με χρηματοδότηση του Κατάρ, στηρίζει την τρομοκρατική οργάνωση Hayat Tahrir al Sam (HTS), την οποία βαφτίζει μεταβατική κυβέρνηση της Δαμασκού, με σκοπό να εξυπηρετήσει το Σχέδιο «Αιώνας της Τουρκίας». Η Άγκυρα επιχειρεί να δημιουργήσει κράτη-δορυφόρους στην περιοχή, με κυβερνήσεις οι οποίες θα είναι υποχείρια της Άγκυρας, με σκοπό την εξυπηρέτηση των τουρκικών στρατηγικών σχεδιασμών.
Σύμφωνα με αποκαλύψεις από την τουρκική πλευρά, η Τουρκία θα αναλάβει την ανοικοδόμηση της Συρίας, θα εκμεταλλευτεί τα ενεργειακά κοιτάσματα της χώρας, θα υπογράψει συμφωνία ΑΟΖ με το νέο καθεστώς της Δαμασκού, θα αναλάβει τη συγκρότηση του νέου Συριακού Στρατού, με δύναμη 300.000, θα ιδρύσει πέντε στρατιωτικές βάσεις στη συριακή επικράτεια για την αντιμετώπιση του Ισραήλ. κ.λπ. Τα περισσότερα στελέχη της νέας, μεταβατικής κυβέρνησης της Δαμασκού είναι άνθρωποι τους οποίους ελέγχει η Άγκυρα. Με τον τρόπο αυτό η Τουρκία θα καταστεί ενεργειακός αλλά και εμπορικός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή, εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα να ελέγχει και να εκβιάζει την Ευρώπη.
Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παθητική στάση της Ρωσίας στην ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. Ο ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, σε δηλώσεις του για το θέμα, επιχείρησε να υποβαθμίσει τη ζημιά που υπέστη η Μόσχα από την επικράτηση των τζιχαντιστών της HTS, όμως, αντί να καταδικάσει την Τουρκία ως πρωταγωνίστρια της ανατροπής του συμμάχου του, Άσαντ, επέκρινε την κατάληψη εδαφών από το Ισραήλ στη Συρία.
Η Μόσχα γνωρίζει πολύ καλά ότι μαζί με την Τεχεράνη είναι οι μεγάλοι χαμένοι στη Συρία. Το πιο πιθανό είναι ότι η Ρωσία αποχώρησε από την περιοχή επειδή έχει καταλάβει ότι η διαφαινόμενη σύγκρουση ΗΠΑ – Ισραήλ με την Τουρκία για τους Κούρδους της Βόρειας Συρίας αποτελεί μοναδική ευκαιρία για δημιουργία ρήγματος στο ΝΑΤΟ.
Βάσει των σχεδιασμών αυτών, η Τουρκία επιχειρεί να εξαλείψει τον κίνδυνο ίδρυσης αυτόνομου κουρδικού κράτους στην περιοχή, ερχόμενη σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν ότι η εξάλειψη του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) στην περιοχή έγινε από τους Κούρδους και τους συμμάχους τους SDF (Syrian Democratic Forces) και στηρίζουν την ύπαρξη και την αυτονόμηση των Κούρδων της Βόρειας Συρίας.
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, ανακοίνωσε την ανοιχτή υποστήριξή του στους Κούρδους της Συρίας, καθώς βλέπει ότι η Τουρκία αντικαθιστά το Ιράν στον ρόλο της απειλής για το Τελ Αβίβ, αφού η Άγκυρα επιχειρεί να δημιουργήσει ένα σουνιτικό τόξο από χώρες-δορυφόρους της, απειλώντας την επικράτεια του Ισραήλ. Εξάλλου, ο τούρκος Πρόεδρος, πολλές φορές το τελευταίο διάστημα, απείλησε έμμεσα το Ισραήλ κάνοντας αναφορές για δικαιώματα της Τουρκίας στην Ιερουσαλήμ.
Η Τουρκία έχει ξεφύγει από τον αρχικό αντικειμενικό της σκοπό στη Συρία, που ήταν η ανατροπή του Άσαντ και η αποτροπή δημιουργίας κουρδικού κράτους, και πλέον επιχειρεί να επεκτείνει την περιοχή επιρροής της, χρησιμοποιώντας τρομοκρατικές οργανώσεις του σουνιτικού Ισλάμ για δημιουργία κρατών-δορυφόρων, και απειλεί την επικράτεια, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων χωρών της Μεσογείου.
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι Απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, Κάτοχος MBA από το Nottingham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε Μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995 – 1999 και Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα, με παράλληλη διαπίστευση στο Μπακού, την περίοδο 2013 – 2017. Είναι συνεργάτης του αμερικανικού ινστιτούτου αναλύσεων «Defense & Foreign Affairs». Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο του 2022.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ