Θερίζει ο καρκίνος του πνεύμονα στην Ελλάδα!

Περίπου 9.000 νέα περιστατικά και 7.000 θάνατοι κάθε χρόνο

–Το 15% των ασθενών αντιμετωπίζει καθυστερήσεις σε εξετάσεις – θεραπείες και ελλιπή πρόσβαση σε φάρμακα – Οι φτωχοί εκτίθενται σε μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου

Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί μια παγκόσμια «πανδημία», καθώς είναι από τους πιο συχνούς και σοβαρούς τύπους καρκίνου, με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα. Η νόσος χρήζει επείγουσας διαχείρισης, με αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων της επιστήμης και της τεχνολογίας, ώστε να καταστεί μια χρόνια νόσος.

Με αφορμή το ότι ο Νοέμβριος ήταν ο μήνας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη νόσο, η Bristol Myers Squibb (BMS), υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Καρκίνου Πνεύμονα (ΕΛΕΚΑΠ), παρουσίασε σε ειδική εκδήλωση τα επιδημιολογικά στοιχεία της νόσου, τους παράγοντες κινδύνου, τις δυνατότητες πρόληψης, τα δικαιώματα των ασθενών, καθώς και τις καινοτόμες θεραπευτικές λύσεις.

Όπως αναγνώρισαν οι ομιλητές της εκδήλωσης, μια από τις σημαντικότερες αιτίες εμφάνισης της νόσου είναι το κάπνισμα, με το 80% των περιπτώσεων στον δυτικό κόσμο να σχετίζεται με αυτήν τη συνήθεια. Η νόσος, όμως, διαγιγνώσκεται και σε παθητικούς καπνιστές και σε μη καπνιστές. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν, επίσης, το οικογενειακό ιστορικό, η επαγγελματική έκθεση σε αμίαντο και βιομηχανικά μέταλλα, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η εισπνοή αέρα σε εσωτερικούς χώρους, λόγω καύσης ακατάλληλων υλικών.

Όπως επισήμανε ο Ηλίας Αθανασιάδης, ογκολόγος – παθολόγος, διευθυντής της Ογκολογικής Κλινικής «ΜΗΤΕΡΑ», Visiting Assistant Professor Oncology, Northwestern University ΗΠΑ, «Στην Ελλάδα καταγράφονται, κάθε χρόνο, περίπου 9.000 νέα περιστατικά και περίπου 7.000 θάνατοι από τον καρκίνο του πνεύμονα. Η θνησιμότητα της νόσου αυτής ξεπερνά την αντίστοιχη από τον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη μαζί. Η νόσος μπορεί να υπάρχει είτε χωρίς είτε με ήπια συμπτωματολογία, όπως πόνος στον θώρακα, βραχνάδα, λαχάνιασμα, επίμονος βήχας και αίσθημα αδυναμίας. Δυστυχώς, μόλις το 16% των ασθενών ανιχνεύεται στο αρχικό στάδιο της νόσου, ενώ οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα όταν η νόσος βρίσκεται ήδη σε προχωρημένα στάδια. Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση της νόσου είναι ένα από τα βασικά μας εργαλεία για τη βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών. Στον γενικό πληθυσμό και ιδιαίτερα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ο προσυμπτωματικός έλεγχος, μέσω διαγνωστικών εξετάσεων, όπως η αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας, συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση και, ως εκ τούτου, στην έγκαιρη αντιμετώπιση με τις πιο καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές που διαθέτουμε, πλέον, χάρη στην επιστημονική πρόοδο».

Πλημμελής η θεραπεία αρκετών ασθενών
Παράλληλα, ο Κωνσταντίνος Συρίγος, καθηγητής Παθολογίας και Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, διευθυντής Γ’ Παθολογικής Κλινικής και Ομώνυμου Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Η Σωτηρία», πρόεδρος της ΕΛΕΚΑΠ, μίλησε για τις ανισότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς, σημειώνοντας: «Στην Ελλάδα, αρκετοί ασθενείς λαμβάνουν πλημμελή θεραπεία, με το 15% των ασθενών να αντιμετωπίζει καθυστερήσεις σε εξετάσεις – θεραπείες και ελλιπή πρόσβαση σε φάρμακα. Πολλές φορές, οι ιατροί συμβιβάζουμε το θεραπευτικό πλάνο λόγω εμποδίων από το Σύστημα Υγείας, τον τόπο διαμονής, την έλλειψη κοινωνικών υπηρεσιών και υποστηρικτικού περιβάλλοντος και την αδυναμία κατ’ οίκον φροντίδας. Άνθρωποι με χαμηλότερο κοινωνικό – οικονομικό δείκτη εκτίθενται σε μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου, δεν συμμετέχουν σε προσυμπτωματικό έλεγχο ή δεν λαμβάνουν τη βέλτιστη θεραπεία. Άνθρωποι με ψυχιατρικές συννοσηρότητες, άστεγοι ασθενείς και χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών αντιμετωπίζουν κοινωνικά στερεότυπα, δεν αναζητούν ιατρική φροντίδα και έχουν διπλάσιες πιθανότητες να ακυρώσουν μια προγραμματισμένη εξέταση ή θεραπεία και έως τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν και να καταλήξουν λόγω καθυστερημένης διάγνωσης.

Αντίστοιχες προκαταλήψεις, σύμφωνα με μελέτες, βιώνουν και οι καπνιστές, με πάνω από το 20% της κοινωνίας να δείχνει λιγότερη συμπόνια, αναγνωρίζοντας μειωμένα δικαιώματα σε ασθενείς που υπήρξαν καπνιστές. Στην ΕΛΕΚΑΠ αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες ενημέρωσης του επιστημονικού κλάδου και του πληθυσμού, ώστε όλες οι κοινωνικές ομάδες να έχουν ισότιμη ενημέρωση, διάγνωση και θεραπεία, με στόχο τη βελτίωση του προσδόκιμου και της ποιότητας ζωής των ασθενών».

Οι νέες, καινοτόμες θεραπείες
«Το φάσμα των θεραπειών έχει διευρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια», πρόσθεσε η Ανδριανή Χαρπίδου, πνευμονολόγος, υπεύθυνη Τμήματος Κλινικών Μελετών, Γ’ Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Εργαστήριο Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, ΓΝΝΘΑ «Σωτηρία», σημειώνοντας: «Οι νέες, καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές προσφέρουν πιο εξατομικευμένη και αποτελεσματική προσέγγιση στη θεραπεία, βελτιώνοντας τις εκβάσεις που αφορούν τη συνολική επιβίωση και ποιότητα ζωής των ασθενών. Η ανοσο-ογκολογία αποτελεί επανάσταση στις θεραπείες, χάρη στον διαφορετικό μηχανισμό δράσης της, παρέχοντας θεραπευτικές λύσεις σε ασθενείς που έως σήμερα είχαν ελάχιστες επιλογές. Ευρήματα από κλινικές μελέτες τεκμηριώνουν ότι οι ανοσο-ογκολογικές θεραπείες είναι ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στην αντιμετώπιση της νόσου, από άποψη αποτελεσμάτων για τους ασθενείς, αφού το ανοσοποιητικό σύστημα εκπαιδεύεται να καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα ακόμη και μετά την ύφεση της νόσου. Αυτές οι θεραπείες αναμένεται να αλλάξουν την πορεία της νόσου τα επόμενα χρόνια, συνδυαστικά με τις τοπικές θεραπείες, το χειρουργείο και την ακτινοθεραπεία, καθώς και με τη χημειοθεραπεία συζευγμένη με αντισώματα».

Η χρήση βιοδεικτών μειώνει το κόστος θεραπείας
Στον ρόλο των βιοδεικτών εστίασε ο Ιωάννης Μπουκοβίνας, MD, PhD, PharmaD, παθολόγος – ογκολόγος, επιστημονικός υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης, σημειώνοντας: «Οι βιοδείκτες είναι το κλειδί για την εξατομικευμένη θεραπεία, καθώς ανιχνεύουν τα ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά του όγκου, ώστε ο ασθενής να λάβει την κατάλληλη, προσωποποιημένη θεραπεία, η οποία ταιριάζει απόλυτα με το στάδιο και τη μορφή της νόσου, συμβάλλοντας σε καλύτερα ποσοστά επιβίωσης. Επιπλέον, η χρήση βιοδεικτών μειώνει το κόστος από περιττές ή αναποτελεσματικές θεραπείες και μειώνει τις ανάγκες νοσηλείας λόγω μειωμένων παρενεργειών. Το Σύστημα Υγείας εξοικονομεί πόρους, ενώ οι θεραπείες επικεντρώνονται στους ασθενείς που ανταποκρίνονται καλύτερα.

Παράλληλα, ο έλεγχος βιοδεικτών βοηθά στην κατανόηση του γενετικού προφίλ των όγκων, συμβάλλοντας στην πρόοδο της έρευνας για στοχευμένες, εξατομικευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες, ωφελώντας την επιστημονική κοινότητα και τους ασθενείς. Είναι κρίσιμο να επιτύχουμε μια συναντίληψη με την Πολιτεία, προβαίνοντας στην υιοθέτηση βιώσιμων στρατηγικών για την πρόσβαση των ασθενών σε δωρεάν εξετάσεις βιοδεικτών, μέσω μιας διαδικασίας αξιολόγησης και αποζημίωσης, αντίστοιχης με αυτήν των φαρμάκων, ώστε να επιτευχθεί η ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου Γιώργος Καπετανάκης, ο οποίος συντόνισε την εκδήλωση, τόνισε: «Είναι θεμελιώδες δικαίωμα των ασθενών η μακροημέρευση και η βέλτιστη δυνατή ποιότητα ζωής. Η πρόοδος της επιστήμης μάς προσφέρει πολλά καινοτόμα “όπλα”. Οφείλουμε όλοι μαζί, φορείς και Πολιτεία, να συμμαχήσουμε, προκειμένου να καταστήσουμε δυνατή την ισότιμη πρόσβαση όλων των ασθενών σε όλα τα καινοτόμα επιστημονικά επιτεύγματα, τις θεραπείες, τους βιοδείκτες, τα διαγνωστικά μέσα, ώστε ο καρκίνος να αποτελεί πλέον μια ιάσιμη ή, τουλάχιστον, ελεγχόμενη νόσο για την πλειονότητα των ασθενών».

Τέλος, η Ελισάβετ Προδρόμου, γενική διευθύντρια BMS Ελλάδας, κλείνοντας την εκδήλωση ανέφερε: «Στην BMS είμαστε προσηλωμένοι και στεκόμαστε αρωγοί σε πρωτοβουλίες που επιταχύνουν την ολιστική φροντίδα των ογκολογικών ασθενών. Αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες προκειμένου να προοδεύουμε συνεχώς στην επιστημονική έρευνα και, παράλληλα, να δημιουργούμε συνθήκες και συνέργειες, ώστε κάθε ασθενής και κάθε οικογένεια που βιώνει τη ζωή με τον καρκίνο να αισιοδοξεί για μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Δεσμευόμαστε να διασφαλίσουμε ότι είμαστε όλοι ίσοι απέναντι στη νόσο, συμβάλλοντας στην ενημέρωση των ασθενών για τις δυνατότητες που έχουν και για τα δικαιώματά τους και στην άμβλυνση των ανισοτήτων, δημιουργώντας προϋποθέσεις ισότιμης πρόσβασης σε όλα τα στάδια της φροντίδας».

ΤΟ ΠΑΡΟΝ