Σε «βέρτιγκο» η κυβέρνηση απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας
–Ενισχυμένη η Άγκυρα από τη συριακή κρίση
Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ
Σε πλήρες «βέρτιγκο» βρίσκεται η κυβέρνηση στα ελληνοτουρκικά, καθώς η Τουρκία όχι μόνο δεν δείχνει καμία διάθεση να προχωρήσει στην επίλυση της διαφοράς για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, αλλά, αντιθέτως, επιβάλλει τετελεσμένα, έχοντας απαγορεύσει μέχρι στιγμής στο ερευνητικό ιταλικό σκάφος να βγει εκτός των χωρικών υδάτων της Κάσου και της Καρπάθου και υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να κρατάει στο συρτάρι τα σχέδια για τα θαλάσσια πάρκα.
Η κυβέρνηση, ευρισκόμενη σε πλήρη αμηχανία και αδυνατώντας να αντιδράσει, άρχισε τώρα να… καταπίνει τα περί παράθυρου ευκαιρίας στα ελληνοτουρκικά και τις μεγαλόστομες δηλώσεις, όπως εκείνες του Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι για πρώτη φορά από το 1974 υπάρχει προοπτική επίλυσης της διαφοράς.
Με αφορμή τη σφοδρή κριτική που δέχεται και στο εσωτερικό, με αιχμή τις δηλώσεις του Κώστα Καραμανλή και του διαγραμμένου πλέον πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά αλλά και τις παρεμβάσεις του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ο πρωθυπουργός ανέκρουσε πρύμναν, δηλώνοντας τώρα ότι δεν υπάρχει δυνατότητα συζήτησης του μεγάλου θέματος της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας. Και η κυβέρνηση πλέον, χωρίς φυσικά κανείς να γνωρίζει τι ακριβώς ειπώθηκε στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις Γεραπετρίτη – Φιντάν, προβάλλει την ανάγκη διατήρησης των ήρεμων νερών και διεύρυνσης της συνεργασίας σε άλλους τομείς, της λεγόμενης «χαμηλής πολιτικής».
Στο εσωτερικό της κυβέρνησης πυκνώνουν οι φωνές αμφισβήτησης της ακολουθούμενης πολιτικής με την Τουρκία, με πιο σημαντική την παρέμβαση του υπουργού Άμυνας Νίκου Δένδια, ο οποίος τόνισε ότι, παρά τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο, η Τουρκία εξακολουθεί να συνιστά απειλή για την Ελλάδα, διατηρώντας εν ισχύι το casus belli, και πως όχι μόνο δεν παραιτείται από τις παράνομες διεκδικήσεις της αλλά, αντιθέτως, τις διευρύνει. Ο κ. Δένδιας, μάλιστα, τόνισε ότι είναι άλλο πράγμα τα ήρεμα νερά και άλλο ο κατευνασμός, του οποίου «η λογική κρίθηκε όταν ο Χίτλερ εισέβαλε στην Πολωνία». Επιπλέον, στέλνοντας μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, τόνισε ότι «αποδείχθηκε πως, εάν προσπαθήσεις να αντιμετωπίσεις με αποσιώπηση μια επιθετική δύναμη, αυτό που θα πετύχεις είναι να σου δημιουργήσει πρόβλημα υπό χειρότερες ακόμη συνθήκες για εσένα»! Όμως, η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει plan B, και αυτό είναι το πιο επικίνδυνο.
Ειδικά σε μια περίοδο που η Τουρκία αναβαθμίζεται πλήρως στρατηγικά, λόγω και των εξελίξεων στη Συρία, και συνομιλεί πλέον με άλλο αέρα με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, η Αθήνα θα πρέπει να επιδείξει ιδιαίτερη προσοχή και να διαμορφώσει ένα σχέδιο αντιμετώπισης αυτής της νέας κατάστασης. Είναι σαφές ότι κανείς από τους διεθνείς παράγοντες δεν επιθυμεί αυτήν τη στιγμή να εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση με την Άγκυρα ούτε να ανοίξει φυσικά νέα μέτωπα μαζί της. Όλοι δείχνουν, μάλιστα, να θέλουν να καλοπιάσουν την Τουρκία, καθώς είναι ο μοναδικός παίκτης που μπορεί να επηρεάσει με κάποιον τρόπο τις εξελίξεις στη Συρία, έχοντας ανοιχτή επικοινωνία με τον ηγέτη των τζιχαντιστών και των ανταρτών που ανέτρεψαν τον Άσαντ. Τώρα, βεβαίως, αναδεικνύεται και η λανθασμένη τακτική που ακολούθησε η Αθήνα τους προηγούμενους μήνες, όταν έσπευδε να εκθειάζει σε κάθε διεθνές φόρουμ τη «βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων», ξεχνώντας να αναφέρει, φυσικά, ότι ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας κάθε άλλο παρά έχει αμβλυνθεί και φυσικά δεν έχει αρθεί καμία από τις διεκδικήσεις της εναντίον της ελληνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Τώρα, πλέον, που η προτεραιότητα όλων είναι να υπάρχει μια, καθοδηγούμενη από την Τουρκία, ομαλοποίηση της κατάστασης στη Συρία, κανείς δεν πρόκειται να δώσει βάση ή πολύ περισσότερο να παρέμβει, εάν προκύψει κάποια αντιπαράθεση της Ελλάδας με την Τουρκία, καθώς όλοι είναι έτοιμοι να επιδείξουν ανοχή στον Ταγίπ Ερντογάν.
Για την Αθήνα πλέον υπάρχει μια άμεση πρόκληση. Οι έρευνες του ιταλικού πλοίου για την πόντιση του καλωδίου μεταξύ Κύπρου και Κρήτης θα πρέπει να συνεχιστούν και δεν μπορεί το πλοίο επ’ άπειρον να παραμένει και να γυροφέρνει στην ίδια περιοχή νοτίως της Κάσου, εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Όμως, με δεδομένο το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί, η κυβέρνηση γνωρίζει ότι θα έχει κόστος και στις δύο επιλογές που έχει: Είτε να αποσυρθεί το πλοίο και να αποδοθεί αυτό σε δήθεν εταιρικά προβλήματα του ΑΔΜΗΕ με την κυπριακή εταιρεία ενέργειας είτε να συνεχίσει, όπως πρέπει, το πλοίο τις έρευνές του και εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Όμως, προφανώς, στις συνομιλίες που είχε ο κ. Γεραπετρίτης με τον Χακάν Φιντάν η τουρκική πλευρά είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν θα επιτρέψει κάτι τέτοιο και ότι μόνο με την «πατέντα» της έκδοσης και τουρκικής NAVTEX για τις έρευνες αυτές το πλοίο θα μπορέσει να συνεχίσει τις έρευνές του. Με την έκδοση μιας NAVTEX ουσιαστικά δεν αποκτά κυριαρχία η Τουρκία, όμως δημιουργείται ένα τετελεσμένο άτυπης συνδιαχείρισης της περιοχής αυτής, η οποία, τουλάχιστον σε μεγάλη έκτασή της, ανήκει στην ελληνική επισήμως οριοθετημένη ΑΟΖ που επικαλύπτει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Αυτό είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να διαχειριστεί πλέον το υπουργείο Εξωτερικών και η ίδια η κυβέρνηση.
Από την αντιπολίτευση αλλά και από τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή και τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο ήρθε στην επικαιρότητα η συζήτηση για τα 12 ν.μ., με τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μάλιστα, να ζητά άμεση επέκταση των χωρικών υδάτων στην Ανατολική Μεσόγειο ως απάντηση στις προκλήσεις της Τουρκίας. Η κυβέρνηση δεν αντέδρασε ούτε απάντησε στις δηλώσεις αυτές, καθώς φαίνεται ότι όχι μόνο δεν συζητά πια το θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στην Κρήτη, όπως είχε εξαγγείλει στην αρχή της θητείας της, αλλά ούτε καν συζητά κινήσεις όπως το κλείσιμο των κόλπων, όπως έχουν εισηγηθεί πολλοί γνώστες του θέματος, για το οποίο η κυβέρνηση είχε παραλάβει σχεδόν έτοιμο το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ…
ΤΟ ΠΑΡΟΝ