Έλενα Κουντουρά στο “Π”: Tο 2025, προτεραιότητα να μπει τέλος στις στρεβλές κυβερνητικές πολιτικές και στους νόμους που συντηρούν την κοινωνική και ενδοοικογενειακή βία
Της
ΕΛΕΝΑΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ
Ευρωβουλευτού ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ
Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, που παραδοσιακά συνδέονται με την αγάπη, την αλληλεγγύη, την οικογενειακή θαλπωρή, βρίσκουν την ελληνική κοινωνία αντιμέτωπη με μια ζοφερή πραγματικότητα.
Πολλοί συμπολίτες μας βιώνουν συνθήκες φτωχοποίησης και κοινωνικής βίας, που βρίσκεται σε έξαρση. Σημειώνονται πρωτοφανή σε σκληρότητα περιστατικά κακοποίησης γυναικών και παιδιών. Καταγράφονται φρικιαστικές υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας. Εξαπλώνεται η βία μεταξύ ανηλίκων στα σχολεία και στις γειτονιές.
Οι γυναικοκτονίες στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία ανήλθαν σε 106. Οι καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία μόνο στο δεκάμηνο του 2024 ήταν 18.427. Περισσότερα από 4.000 παιδιά κακοποιούνται σοβαρά στη χώρα μας κάθε χρόνο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού. Το 10% των παιδιών έως 3 ετών στα νοσοκομεία και το 1 στα 4 κατάγματα είναι περιπτώσεις κακοποίησης, βάσει έρευνας του ΕΚΠΑ.
Οι υποθέσεις που έρχονται στο φως, και πολύ περισσότερες που αποσιωπώνται, επισκιάζουν την ξεγνοιασιά και την ελπίδα των ημερών, αλλά κυρίως αποτυπώνουν μια βαθιά κοινωνική κρίση σε εξέλιξη, για την οποία ευθύνεται η ελληνική κυβέρνηση.
Οι κυβερνητικές πολιτικές έχουν οδηγήσει σε φτωχοποίηση, κοινωνική εξαθλίωση και έκρηξη της βίας. Το κοινωνικό κράτος, για πολλούς συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη, είναι ανύπαρκτο. Οι πλειστηριασμοί τούς παίρνουν τα σπίτια. Η στήριξη στην οικογένεια είναι ελλιπής και το παιδί εκτεθειμένο σε κινδύνους.
Οι νέοι νόμοι δημιουργούν διαρκώς νέες στρεβλώσεις σε βάρος των πιο ευάλωτων πολιτών.
Στην Ελλάδα, τη δεύτερη φτωχότερη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά τη Βουλγαρία, βάσει αγοραστικής δύναμης, η κυβέρνηση έφερε εικονική μόνο ρύθμιση για την υποχρεωτική ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας για τον κατώτατο μισθό. Στην πραγματικότητα, εισήγαγε κριτήρια παραγωγικότητας, αγνοώντας τα κοινωνικά κριτήρια της ευρωπαϊκής οδηγίας για υπολογισμό με βάση το κόστος διαβίωσης, τις τριετίες, την κάλυψη του 80% των εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις, ενώ δεν προβλέπει καμία προστασία απέναντι στη μείωση μισθών.
Αντί να επενδύει στην κοινωνική μέριμνα, με επαρκείς δομές, υπηρεσίες, προγράμματα υποστήριξης και πρόληψης και επαρκή εκπαίδευση των Αρχών, η κυβέρνηση εφαρμόζει κατασταλτικά μέτρα.
Θεσπίζει νομοθεσία προβληματική και επικίνδυνη, που προστατεύει τελικά τον θύτη και είναι επιζήμια για το θύμα.
Ο απαράδεκτος «νόμος Τσιάρα» για το Οικογενειακό Δίκαιο επιτρέπει στις υποθέσεις συνεπιμέλειας, όταν υπάρχουν καταγγελίες ενδοοικογενειακής βίας, ο θύτης να ασκεί τα γονικά του δικαιώματα μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση. Και αυτό συνιστά ευθεία παράβαση της Διεθνούς Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, που στο άρθρο 31 ορίζει ξεκάθαρα ότι κατά τον καθορισμό της επιμέλειας θα λαμβάνονται υπόψη τα κρούσματα βίας.
Η προστασία μέσω περιοριστικών μέτρων κατά του δράστη συχνά καθυστερεί ή δεν εφαρμόζεται αποτελεσματικά. Αντιθέτως, κακοποιημένες μητέρες που φιλοξενούνται με ανήλικα παιδιά σε δομές προστασίας υποχρεούνται από τον νόμο να ενημερώσουν άμεσα τον θύτη για τη διεύθυνση κατοικίας των παιδιών. Διαφορετικά, κινδυνεύουν να κατηγορηθούν για γονική αποξένωση – όρος που επιχειρήθηκε ύπουλα να περάσει στην ελληνική νομοθεσία, παρότι έχει απορριφθεί από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, τον ΟΗΕ και το Ευρωκοινοβούλιο.
Μια γυναίκα που προσπαθεί να προστατεύσει το παιδί της από τον θύτη αντιμετωπίζει αυτόφωρο, ακόμη και αφαίρεση γονικής μέριμνας λόγω κακής άσκησης, ως δήθεν αποξενώτρια, κατηγορούμενη ακόμη και για αρπαγή ανηλίκου.
Την πενταετία 2019 – 2024 ήμουν εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην έκθεση-σταθμό για τον αντίκτυπο της ενδοσυντροφικής βίας και των δικαιωμάτων επιμέλειας στις γυναίκες και στα παιδιά.
Πετύχαμε με την έκθεσή μου και άλλα ψηφίσματα να φέρει η Κομισιόν την πρώτη ευρωπαϊκή οδηγία που αντιμετωπίζει τη βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία, όπως και να κυρωθεί από την ΕΕ η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, το διεθνώς δεσμευτικό νομικό κείμενο αντιμετώπισης και πρόληψης της έμφυλης βίας. Στη νέα θητεία, πιέζουμε να αρθούν οι στρεβλώσεις στις εθνικές νομοθεσίες, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, εξασφαλίζοντας την πλήρη προστασία των θυμάτων εγκλημάτων βίας.
Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να εφαρμόσει πλήρως τις διεθνείς συμβάσεις και την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας. Να διορθώσει νομοθετικές στρεβλώσεις. Να προχωρήσει σε ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο για την προστασία του παιδιού, σύμφωνα με πρόσφατη σύσταση της Κομισιόν.
Το 2025 πρέπει να είναι χρονιά ουσιαστικών αλλαγών στην προστασία και στην πρόληψη, για να έχουμε παιδιά ασφαλή, χαρούμενα, με όνειρα για το μέλλον τους, που θα τα χτίσουν σε υγιείς βάσεις.
Καλά Χριστούγεννα και ο νέος χρόνος να έρθει με υγεία, ελπίδα και αγάπη! Χρόνια πολλά!
ΤΟ ΠΑΡΟΝ