Σ. Βούλτεψη στο “Π”: Στην περίπτωση της Συρίας, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία

Της
ΣΟΦΙΑΣ ΒΟΥΛΤΕΨΗ
Υφυπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου,
Βουλευτού ΝΔ Β3 Νότιου Τομέα Αθηνών, Δημοσιογράφου

Πολιτική είναι η τέχνη τού «προβλέπειν», αλλά στη Συρία αποδείχθηκε περίτρανα πως πλέον κάτι τέτοιο έχει πάψει από καιρό να ισχύει στη διεθνή σκηνή. Καθώς όλοι στην Ευρώπη είχαν στραμμένη την προσοχή τους είτε στη νέα μεσανατολική κρίση είτε στις αναμενόμενες εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας μετά την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ είτε (κυρίως) στα εσωτερικά τους προβλήματα, η αντίδραση υπήρξε για άλλη μια φορά σπασμωδική, αποσπασματική και αμήχανη.

Κι όμως! Ουδείς λόγος αιφνιδιασμού υπήρχε. Τα σημάδια βρίσκονταν όλα εκεί: Η επέκταση του πολέμου στον Λίβανο και το ότι το Ισραήλ έθεσε ουσιαστικά τη Χεζμπολάχ, σύμμαχο του Άσαντ, σε… κατ’ οίκον περιορισμό. Η πεισματική άρνηση του Άσαντ να αποδεχθεί την αμερικανική ειρηνευτική πρόταση, με αντάλλαγμα να απαρνηθεί το Ιράν, έναν ακόμη σύμμαχο του έκπτωτου δικτάτορα. Η συνεχιζόμενη «αιμορραγία» της Ρωσίας, επίσης συμμάχου του Άσαντ, στην Ουκρανία, με αποτέλεσμα να απομακρυνθεί αναγκαστικά –και καθώς έψαχνε για μισθοφόρους από την Αφρική και στρατιώτες από τη Βόρεια Κορέα και την Υεμένη– από το μέτωπο της Συρίας.

Εξίσου παράδοξο είναι το ότι η Ευρώπη –αν και στη συντριπτική τους πλειονότητα οι πρόσφυγες που έφτασαν στο έδαφός της αυτά τα σχεδόν 14 χρόνια του πολέμου είναι Σύροι– δεν παρακολούθησε και δεν ανέλυσε σωστά τα δεδομένα. Και μάλιστα, την ώρα που είδε τα ευρωπαϊκά ακροδεξιά κόμματα να απογειώνονται ακριβώς επειδή χρησιμοποιούν το Μεταναστευτικό / Προσφυγικό ως όχημα και πρόσχημα.

Δεν παρατήρησαν καν πως, σχεδόν αμέσως μετά την εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ και την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων, ο πόλεμος στη Συρία, που έμοιαζε να βρίσκεται σε ύπνωση, αναζωπυρώθηκε ξαφνικά. Ακριβώς επειδή οι αντίπαλοι του Άσαντ κατάλαβαν πως ο εχθρός τους έχανε έναν έναν τους συμμάχους του.

Έτσι, όταν το καθεστώς της δυναστείας Άσαντ έπεσε, δημιουργήθηκε ένα διπλό πρόβλημα: Η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη να χτίσει ένα κοινό αφήγημα για την επόμενη ημέρα στη Συρία, αλλά και η ισλαμιστική συμμαχία που είχε κατανικήσει τον Άσαντ δεν είχε προετοιμάσει ένα κοινό πολιτικό σχέδιο για την επόμενη ημέρα.

Στόχος όλων, εντός και εκτός Συρίας, ήταν ο Άσαντ – και σωστά. Για πάνω από μισό αιώνα, η οικογένεια Άσαντ καταδυνάστευε με μεθόδους σκληρής καταστολής τον λαό της πολύπαθης πολυεθνοτικής και πολυθρησκευτικής χώρας. Με τη διαφορά ότι, μετά την ήττα του αντιπάλου, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε ένα κοινό σχέδιο για μια συντονισμένη αντιμετώπιση της κατάστασης, οπότε προτίμησε να στρέψει το βλέμμα της προς τους πρόσφυγες που φιλοξενεί, με την κάθε χώρα να κάνει του κεφαλιού της.

Αν και οι Βρυξέλλες γνωρίζουν πως σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πολύ εύκολο να περάσει μια χώρα από την πολιτική στη θεοκρατική δικτατορία, αποφάσισαν να δηλώσουν πως το θέμα της αναστολής ή μη των διαδικασιών παροχής ασύλου ανήκει στις αρμοδιότητες της κάθε χώρας. Την ώρα που είχε μόλις υπογραφεί το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο!

Από την άλλη πλευρά, οι νικητές ισλαμιστές, παρά το μετριοπαθές προφίλ που προσπαθούν επικοινωνιακά να προβάλουν, επίσης δεν είχαν ένα κοινό πολιτικό σχέδιο για το πώς θα πορευτούν την επόμενη ημέρα. Οι πεποιθήσεις στο εσωτερικό του μετώπου για το πώς πρέπει να κυβερνηθεί η Συρία ποικίλλουν και απέχουν – από την Αραβική Δημοκρατία έως την επικράτηση του Πολιτικού Ισλάμ.

Αλλά τι είναι αυτό που οδήγησε σε αυτήν τη σύγχυση;

Για τους ισλαμιστές που νίκησαν η απάντηση είναι εύκολη: Είχαν μόνο έναν κοινό στόχο και για αυτούς η επόμενη ημέρα δεν είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Στο τέλος της (επόμενης) ημέρας, το Ισλάμ βρίσκεται πάνω από όλους και από όλα.

Οι Ευρωπαίοι, πάλι, πηγαίνοντας από εκλογές σε εκλογές, βλέποντας την Ακροδεξιά να ανεβαίνει, με υπηρεσιακές κυβερνήσεις και αδυναμία σχηματισμού κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, δεν έβλεπαν την καινούργια φωτιά που άναβε στην πιο επικίνδυνη περιοχή της γειτονιάς τους.

Και τώρα παρακολουθούν και ελπίζουν: Να επικρατήσει στη Συρία ένα Ισλάμ light, να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα των μειονοτήτων (μεταξύ των οποίων και σχεδόν 2 εκατ. χριστιανοί), να υπάρξει ομαλή μετάβαση, να μην επικρατήσουν οι εξτρεμιστές, να μην ξαναπάρουν αέρα η Αλ Κάιντα και ο ISIS, να μην έλθουν νέα κύματα προσφύγων, να επιστρέψουν οι προηγούμενοι πρόσφυγες (σε μια χώρα εντελώς κατεστραμμένη), να μην πέσει η χώρα σε έναν νέο εμφύλιο πόλεμο.

Αλλά, στην περίπτωση της Συρίας, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία…

ΤΟ ΠΑΡΟΝ