Δημήτρης Καφαντάρης: Η Αυτοδιοίκηση βγήκε πιο ισχυρή από το Συνέδριο της Ρόδου
Στο τοπίο που έχει διαμορφωθεί σήμερα στον χώρο της Αυτοδιοίκησης αναφέρθηκε ο ΓΓ της ΚΕΔΕ Δημήτρης Καφαντάρης, κάνοντας μια ουσιαστική ανασκόπηση όσων προηγήθηκαν τις τελευταίες ημέρες και αφορούν την Αυτοδιοίκηση.
// Κύριε Καφαντάρη, το επιτυχημένο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ ανέδειξε μια σειρά από σοβαρές προτάσεις για τη μεταρρύθμιση και την επανεκκίνηση της τοπικής αυτοδιοίκησης α’ βαθμού. Πιστεύετε ότι αυτές οι προτάσεις θα ενισχύσουν την αυτονομία και την αποτελεσματικότητα των δήμων, όπως υπογραμμίζει το σχετικό ψήφισμα; Θα υιοθετηθούν από την Κεντρική Διοίκηση;
Με τις τοποθετήσεις και τις υπεύθυνες θέσεις που διατυπώσαμε κατά τη διάρκεια των τριήμερων εργασιών και με το σχεδόν ομόφωνο ψήφισμα που εκδώσαμε με τη λήξη του Συνεδρίου, καταστήσαμε σαφείς τις προτεραιότητες και την αποφασιστικότητά μας να διεκδικήσουμε, ενωμένοι, άμεσες λύσεις στα μεγάλα και πραγματικά ζητήματα που απασχολούν τους δήμους.
Αναγνωρίσαμε πως τα τελευταία χρόνια έγιναν πολλά σημαντικά βήματα σε μια σειρά από ζητήματα, όπως η ενίσχυση της κυβερνησιμότητας με την κατάργηση της απλής αναλογικής, η διάθεση πόρων για έργα από προγράμματα, όπως το «Αντ. Τρίτσης», το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, η αύξηση των ΚΑΠ και το νέο σύστημα κατανομής τους, προς όφελος των μικρών και περιφερειακών δήμων.
Αναδείξαμε τα αδιέξοδα που δημιουργεί στην ομαλή λειτουργία των δήμων η συστηματική υποχρηματοδότησή μας από το κεντρικό κράτος τα προηγούμενα χρόνια, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις προβλέψεις του Συντάγματος για δήμους λειτουργικά και οικονομικά αυτόνομους.
Ζητήσαμε να μας αποδοθούν, επιτέλους, οι οικονομικοί πόροι που μας οφείλονται και προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία, για να μπορούμε να ασκούμε τις αρμοδιότητες που μας έχουν δοθεί και να αντιμετωπίζουμε τα αυξημένα λειτουργικά μας κόστη, για τα οποία δεν ευθυνόμαστε, όπως είναι το ενεργειακό και το μισθολογικό κόστος.
Θέσαμε επιτακτικά την ανάγκη να προχωρήσει άμεσα η σύνταξη του νέου Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, που θα ξεκαθαρίσει επιτέλους το ζήτημα της αλληλοεπικάλυψης των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων του κράτους, η οποία ευθύνεται για μια σειρά από προβλήματα που καθιστούν δύσκολη τη διαχείριση των ζητημάτων της καθημερινότητας των πολιτών των τοπικών μας κοινωνιών.
Ξεκαθαρίσαμε πως δεν μπορούν να λειτουργούν οι δήμοι μας χωρίς να διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό και επισημάναμε πως δεν είναι δυνατόν να πληρώνουμε το άδικο και αντισυνταγματικό τέλος ταφής επειδή το κεντρικό κράτος δεν μπορεί όλα αυτά τα χρόνια να εφαρμόσει την ανακύκλωση.
Όσον αφορά το ζήτημα της διαχείρισης των υδάτων, θέσαμε τις κόκκινες γραμμές μας όσον αφορά το δικαίωμά μας να έχουμε ρόλο και λόγο σε αυτό το κρίσιμο θέμα, χωρίς να τίθεται σε αμφισβήτηση ο χαρακτηρισμός του νερού ως δημόσιου αγαθού.
Τονίσαμε ακόμη πως δεν φοβόμαστε να αναλαμβάνουμε ευθύνες και να λογοδοτούμε στους πολίτες για τις πράξεις μας, αλλά αρνούμαστε να λογοδοτούμε για ευθύνες και λάθη άλλων.
Οι θέσεις μας είναι ξεκάθαρες. Είναι θέσεις που υπηρετούν το εθνικό συμφέρον και το συμφέρον των τοπικών μας κοινωνιών. Δεν μπορεί να υπάρξει εθνική ανάπτυξη χωρίς τοπική ανάπτυξη. Ελπίζουμε πραγματικά πως η σημερινή κυβέρνηση θα τολμήσει και θα αναγνωρίσει έμπρακτα στην Αυτοδιοίκηση τον ρόλο που της αξίζει.
// Μετά την πρόταση του υπουργού Εσωτερικών για την άμεση εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών σε έναν γύρο, υπήρξαν ποικίλες αντιδράσεις. Ποια είναι η θέση της ΚΕΔΕ ως προς τις προτεινόμενες αλλαγές;
Οι αντιδράσεις ως έναν βαθμό ήταν δικαιολογημένες γιατί η πρόταση για αλλαγή του εκλογικού νόμου δεν υπήρχε στο τραπέζι του διαλόγου έως σήμερα. Ξεκαθαρίσαμε, όμως, από την αρχή ως ΚΕΔΕ πως, από τη στιγμή που είναι απλώς προτάσεις και όχι τελικές διατάξεις, που λαμβάνονται ερήμην μας, μπορούμε να συζητήσουμε. Πάντως, η αρχική θέση μας είναι ότι δεν αποτελεί προτεραιότητα για τους δήμους μία ακόμη αλλαγή του εκλογικού νόμου. Οι επόμενες εκλογές είναι το 2028, ενώ τα άλυτα προβλήματα που σχετίζονται με τη λειτουργία των δήμων και την καθημερινότητα των συμπολιτών μας μας αφορούν από την επόμενη μέρα.
// Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από την ανοιχτή διαβούλευση που ανακοίνωσε ο υπουργός για τη διαμόρφωση του νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το μέτρο της άμεσης εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών; Ποιοι είναι οι τομείς στους οποίους θεωρείτε ότι πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις ή διευκρινίσεις;
Πιστεύουμε πως η διαβούλευση που έχει ξεκινήσει αποτελεί μοναδική ευκαιρία για να γίνει πράξη μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης, προς όφελος της χώρας και των τοπικών μας κοινωνιών. Με απόλυτη ειλικρίνεια, μέσα από το ψήφισμα του Συνεδρίου μας δηλώσαμε την πρόθεσή μας να συμμετάσχουμε στον δημόσιο διάλογο του υπουργείου Εσωτερικών προκειμένου να διαμορφώσουμε μαζί και σε σύντομο χρόνο το περιεχόμενο του νέου Κώδικα της Αυτοδιοίκησης. Ξεκαθαρίσαμε ότι τα συζητάμε όλα, χωρίς αιφνιδιασμούς, αλλά για εμάς προτεραιότητα αποτελούν τρία ζητήματα: οι αρμοδιότητες, το προσωπικό και τα οικονομικά.
// Πιστεύετε ότι υπήρξαν εκ μέρους της κυβέρνησης οι αναγκαίες δεσμεύσεις για την ενίσχυση των οικονομικών των δήμων στο άμεσο μέλλον; Ποιες ήταν οι προσδοκίες της ΚΕΔΕ στον τομέα αυτό;
Έχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα όσον αφορά την ενίσχυση των οικονομικών των δήμων, όμως τα βήματα αυτά απέχουν πολύ από τις πραγματικές ανάγκες μας. Γνωρίζουμε καλά ότι δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα. Δεν ζητάμε περισσότερα χρήματα για να τα σπαταλήσουμε, αλλά για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε. Ζητάμε όσα προβλέπει το Σύνταγμα και η νομοθεσία που η ίδια η κεντρική εξουσία έχει νομοθετήσει, τίποτε περισσότερο. Δεν μπορεί να ακούμε διαρκώς ότι τα έσοδα του κράτους σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και οι δήμοι να μην παίρνουν τα χρήματα που απαιτούνται για να ανταποκριθούν στις αυξημένες ευθύνες και στις αρμοδιότητες που τους έχουν ανατεθεί. Περιμένουμε, λοιπόν, λιγότερα λόγια και περισσότερες πράξεις.
// Κλείνοντας, κύριε Καφαντάρη, θα ήθελα να μας πείτε, ως έμπειρος αυτοδιοικητικός, πώς βλέπετε το μέλλον των δήμων και της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα γενικότερα. Τι θα έπρεπε να αλλάξει ή να βελτιωθεί ώστε να ενισχυθεί η αυτονομία των δήμων και ο ρόλος τους, προκειμένου να ανταποκρίνονται πιο αποτελεσματικά στις ανάγκες των πολιτών;
Τα όσα πρέπει να αλλάξουν περιγράφονται αναλυτικά στο κείμενο του ψηφίσματος της ΚΕΔΕ. Προσωπικά, παρά τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε διαχρονικά ως θεσμός, δηλώνω αισιόδοξος για το μέλλον της Αυτοδιοίκησης. Γιατί βλέπω για πρώτη φορά πως υπάρχει από όλες τις πλευρές και η διάθεση αλλά και οι υπεύθυνες θέσεις για να γίνει μια ουσιαστική επανεκκίνηση, τόσο στους δήμους όσο και στο κράτος.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ