Ν. Κογιουμτσής στο “Π”: Το «νέο» παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο
Του
ΝΙΚΟΥ ΚΟΓΙΟΥΜΤΣΗ
Αντιπροέδρου Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών,
Αντιπροέδρου Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών
Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος αναφέρθηκε στην ομιλία του με θέμα «Παραγωγικός μετασχηματισμός, ενίσχυση των επενδύσεων και της βιομηχανίας, για ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας σε όλη την Ελλάδα» σε χρηματοδοτικά εργαλεία και κίνητρα για τις επενδύσεις, με έμφαση στις μεγάλες επενδύσεις και στις περιφέρειες που μειονεκτούν. «Το νέο παραγωγικό μοντέλο σημαίνει ότι θέλουμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε όλη τη γη, για να πολλαπλασιάσουμε τις εξαγωγές μας», τόνισε ο υπουργός.
Εδώ και πολλά χρόνια, ακούμε τις εξαγγελίες για ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο στη χώρα. Και καταφέραμε, ύστερα από διαχρονικές αστοχίες, οικονομικές και κοινωνικές, να εισέλθουμε σε μια διαρκή κρίση δέκα ετών, με επώδυνα μέτρα για πολίτες και επιχειρήσεις. Διανύουμε μια δύσκολη επιχειρηματικά εποχή. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, παρά το όμορφο περιτύλιγμα, είναι ενδεικτικά. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου 2024 ανήλθε σε 19,39 δισ. ευρώ έναντι 17,68 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 9,6%. Εστία ανησυχίας και προβληματισμού για την οικονομία αποτελεί η εδραιωμένη πτωτική τάση των εξαγωγών και η συνεχιζόμενη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος αλλά και του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Μέσα σε έναν χρόνο, η «μαύρη τρύπα» στο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών μεγάλωσε κατά περίπου 1 δισ. ευρώ. Πρόκειται για εξέλιξη που οφείλεται κυρίως στη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών, λόγω της αύξησης των εισαγωγών και της ταυτόχρονης μείωσης των εξαγωγών. Ακόμη, ενώ είμαστε στις πρώτες θέσεις στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, μόλις για το 6% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων μπορεί να τελεσφορήσει κάποιο έργο ΕΣΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι όσον αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης η χώρα μας βρίσκεται στην 6η θέση των απορροφήσεων και μέχρι τον Νοέμβριο θα είχε απορροφήσει το 50%. Ελάχιστα, όμως, έχουν καταλήξει σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, με την πλειονότητα των πόρων αυτών να έχει οδηγηθεί σε μεγάλους και πολύ μεγάλους ομίλους. Οι τράπεζες, παρά τις όποιες συστάσεις της ελληνικής κυβέρνησης, χρηματοδοτούν μόνο το 10% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας, με υψηλά επιτόκια δανεισμού, πολύ υψηλότερα του μέσου ευρωπαϊκού επιπέδου. Από την άλλη, ενώ εκ μέρους των επενδυτών υπάρχει διάθεση για αύξηση των επενδύσεων, η διάθεση αυτή προσκρούει στη γραφειοκρατία, στην αδιαφάνεια και στις αλληλοεπικαλύψεις του θεσμικού πλαισίου.
Ένας άλλος σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας είναι η αργή απονομή της δικαιοσύνης και η έλλειψη σταθερότητας στο φορολογικό μας σύστημα. Είμαστε προτελευταίοι, σύμφωνα με τη Eurostat, σε αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη των 27. Οι μισθοί, παρότι έχουν αυξηθεί, παραμένουν αρκετά χαμηλότεροι του μέσου ευρωπαϊκού μισθού. Ο πληθωρισμός, αν και έχει μειωθεί, παραμένει με θετικό πρόσημο και συνεχίζει να ψαλιδίζει το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα. Ο τουρισμός, που αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας και αποδίδει σχεδόν το 25% το ΑΕΠ, φαίνεται από τα έως τώρα στοιχεία ότι κάπως χωλαίνει στο επίπεδο των εισπράξεων. Τον Αύγουστο, για δεύτερο συνεχή μήνα μετά τον Ιούλιο, υπήρξε μείωση των τουριστικών εισπράξεων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, με τις αφίξεις ωστόσο να συνεχίζουν να αυξάνονται. Εξέλιξη που δημιουργεί προβληματισμό και για την επόμενη σεζόν, καθώς και το 2025 θα υπάρξει σημαντική επιβάρυνση του κόστους του ελληνικού τουριστικού προϊόντος λόγω των κυβερνητικών μέτρων που έχουν ήδη ανακοινωθεί.
Για τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που ήδη δημιουργούν προβληματισμό σε όλους όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό. Επειδή ο τουρισμός αποτελεί κινητήριο μοχλό της οικονομίας, όλα αυτά θα πρέπει να μας βάλουν σε σκέψεις και να μας οδηγήσουν σε ενέργειες που θα αντιστρέψουν αυτό το δυσμενές κλίμα, ώστε να προσελκύουμε περισσότερο ποιοτικό τουρισμό. Δεν πρέπει να στοχεύουμε μόνο σε αφίξεις, αλλά μέλημά μας να είναι το τρίπτυχο «αφίξεις – διανυκτερεύσεις – εισπράξεις».
Για να προχωρήσουμε, επιτέλους, σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, χρειάζονται πράξεις και όχι εξαγγελίες. Είναι ευκαιρία το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να το χρησιμοποιήσουμε ως ιμάντα αναπτυξιακής και παραγωγικής προοπτικής της χώρας.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ