Ερώτηση Νέας Αριστεράς στη Βουλή: Να νομοθετηθεί η διατήρηση του αναπηρικού επιδόματος του ΟΠΕΚΑ και όταν ο/η ανάπηρος/η βρίσκει εργασία
Με ερώτηση προς την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας έξι βουλευτές/εύτριες της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς, με πρωτοβουλία της Θεανώς Φωτίου, έφεραν στη Βουλή το θέμα της ανάγκης διατήρησης των αναπηρικών επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ ακόμη κι όταν ο/η ανάπηρος/η βρει εργασία.
Σήμερα, οι ανασφάλιστοι/ες ανάπηροι/ες λαμβάνουν αναπηρικό επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, βάσει της γνωμάτευσης των ΚΕΠΑ, ανάλογα με το είδος της βλάβης ή πάθησης που εμφανίζεται στον ηλεκτρονικό τους φάκελο και την κατηγορία προνοιακής παροχής που εντάσσονται. Όμως, προϋπόθεση για να δοθεί το επίδομα είναι να αναφερθεί στην γνωμάτευση των ΚΕΠΑ η φράση: «ανίκανος για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα/εργασία» και το επίδομα χάνεται όταν ο/η ανάπηρος/η βρει εργασία. Μόνη εξαίρεση, με το ν. 4488/2017 οι ψυχικά ασθενείς και νοητικά ανάπηροι/ες που διατηρούν το επίδομα ακόμη κι όταν εργάζονται.
Πάγια θέση του αναπηρικού κινήματος είναι να μη χάνεται το αναπηρικό επίδομα όταν βρεθεί εργασία, και να μην αποτελεί προϋπόθεση η ανικανότητα προς εργασία δεδομένου ότι το κόστος διαβίωσης των αναπήρων είναι τουλάχιστον τριπλάσιο από αυτό των μη ανάπηρων ανθρώπων και η εργασία αποτελεί πρωταρχικό μέσο ψυχοκοινωνικής τους αποκατάστασης και συμπερίληψή τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Με το ν. 5078/23 δόθηκε και στους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας, το δικαίωμα, εφόσον αποκτούν εργασία ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ, να συνεχίσουν να λαμβάνουν τη σύνταξή τους, κύριας και επικουρική. Ενώ, ακολουθώντας την αύξηση των συντάξεων από 1/1/2023 κατά 7,7% βάσει του ν. 4387/16, αυξήθηκαν κατά 8% στη διάρκεια του 2023 και τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ.
Είναι επομένως σήμερα ώριμες οι συνθήκες να επεκταθεί η πρόβλεψη για διατήρηση των προνοιακών παροχών του ΟΠΕΚΑ σε όλους/ες τους ανάπηρους/ες που βρίσκουν εργασία, ανεξάρτητα από την κατηγορία προνοιακών παροχών στην οποία εντάσσονται.
Οι έξι βουλευτές/εύτριες της Νέας Αριστερά ερωτούν την αρμόδια Υπουργό:
- Θα αναλάβει άμεσα νομοθετικές πρωτοβουλίες για να επεκταθεί σε όλους/ες τους/τις ανάπηρους/ες που λαμβάνουν επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, ανεξαρτήτως της κατηγορίας προνοιακής παροχής στην οποία εντάσσονται, η πρόβλεψη να μη διακόπτεται το επίδομα αναπηρίας τους αν καταφέρουν να βρουν εργασία;
- Θα απαλείψει από τη γνωμάτευση των ΚΕΠΑ την προϋπόθεση του χαρακτηρισμού του/ής κρινόμενου/ης ως «ανίκανου/η για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα/εργασία» προκειμένου να λάβει προνοιακό επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, όπως είναι το πάγιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος;
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση
21 Οκτωβρίου 2024
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: Την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας
ΘΕΜΑ: Να νομοθετηθεί η διατήρηση του αναπηρικού επιδόματος του ΟΠΕΚΑ και όταν ο/η ανάπηρος/η βρίσκει εργασία
Οι ανασφάλιστοι ανάπηροι λαμβάνουν αναπηρικό επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, βάσει της γνωμάτευσης των ΚΕΠΑ, ανάλογα με το είδος της βλάβης ή πάθησης που εμφανίζεται στον ηλεκτρονικό τους φάκελο και την κατηγορία προνοιακής παροχής που εντάσσονται.
Πάγια θέση του αναπηρικού κινήματος είναι να μη χάνουν οι ανάπηροι το επίδομα αν βρουν εργασία στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, εφόσον η κατάσταση της υγείας τους το επιτρέπει. Διότι είναι παγκοσμίως αποδεκτό ότι το κόστος διαβίωσης ενός ανάπηρου είναι πολλαπλάσιο (τριπλάσιο τουλάχιστον) του κόστους των μη ανάπηρων ανθρώπων. Αλλά και ότι, λόγω των πολλών περιορισμών που η κοινωνία μας δημιουργεί στους ανάπηρους, είναι πολύ δύσκολη η ψυχοκοινωνική τους αποκατάσταση και η συμπερίληψή τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Ακριβώς γι αυτό η ΕΣΑμεΑ σε επιστολή προς το Υπ. Εργασίας και Κοιν. Ασφάλισης σχετικά με τα αιτήματα των αναπήρων που η κυβέρνηση πρέπει να κάνει δεκτά κατά την αναμόρφωση των ΚΕΠΑ, ζητά την κατάργηση του χαρακτηρισμού «ανίκανος για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα/εργασία» από τις γνωματεύσεις των ΚΕΠΑ, που σήμερα αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να πάρει ο ανάπηρος το επίδομα του ΟΠΕΚΑ. Ο όρος αυτός έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα της χώρας και τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Με το άρθρο 23 του ν. 4488/2017 που εξειδικεύτηκε με την Φ.11221/οικ. 45946/1892/2017 Απόφαση Υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων και την εγκύκλιο 12/2018 του ΕΦΚΑ ορίσθηκε ότι: «στις περιπτώσεις ατόμων με αναπηρία ποσοστού άνω του 50%, το οποίο οφείλεται σε ψυχική πάθηση ή νοητική υστέρηση ή συμπαθολογία ψυχικής πάθησης και νοητικής στέρησης, που αναλάβουν μισθωτή απασχόληση ή αυτοαπασχόληση, δεν έχουν εφαρμογή γενικές ή ειδικές διατάξεις που προβλέπουν διακοπή ή περικοπή της σύνταξης αναπηρίας ή της σύνταξης λόγω θανάτου και των προνοιακών ή άλλων επιδομάτων, εφόσον η ανάληψη απασχόλησης ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης αυτών».
Με το ν. 5078/23 δόθηκε στους συνταξιούχους, συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας, το δικαίωμα, εφόσον αποκτούν εργασία ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ, να δικαιούνται την καταβολή του συνόλου της κύριας και επικουρικής σύνταξης τους.
Είναι τώρα καιρός η πρόβλεψη για διατήρηση των προνοιακών παροχών του ΟΠΕΚΑ σε επιδοτούμενους με ψυχική νόσο ή νοητική υστέρηση που βρίσκουν εργασία να επεκταθεί και όλους τους ανάπηρους, ανεξάρτητα από τη βλάβη ή την πάθησή τους, ή την κατηγορία προνοιακών παροχών στην οποία εντάσσονται. Άλλωστε, ανάλογη επέκταση ευεργετικών διατάξεων έγινε και όταν, από 1/1/2023 αυξήθηκαν οι συντάξεις, βάσει του ν. 4387/16 κατά 7,75% και στη συνέχεια, στη διάρκεια του 2023 αυξήθηκαν και τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ.
Επειδή η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη είναι στοιχεία απαραίτητα για τη ζωή και την εξέλιξη όλων των αναπήρων, ανεξάρτητα από το είδος της βλάβης ή πάθησή τους,
Επειδή η εργασία είναι ο βασικός πυλώνας πάνω στον οποίο εδράζονται η ανεξαρτησία, η αυτονομία, η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και η συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι όλων των αναπήρων, και δεν είναι δυνατόν να αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση της έγκρισης του δικαιώματος σε προνοιακό επίδομα η ανικανότητα για κάθε βιοποριστική απασχόληση,
Επειδή το κόστος διαβίωσης των αναπήρων είναι πολλαπλάσιο εκείνου των μη ανάπηρων, και δεν είναι δυνατόν να αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση της χορήγησης προνοιακών παροχών η αδυναμία κάθε βιοποριστικής εργασίας,
Ερωτάται η Υπουργός:
- Θα αναλάβει άμεσα νομοθετικές πρωτοβουλίες για να επεκταθεί σε όλους/ες τους/τις ανάπηρους/ες που λαμβάνουν επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, ανεξαρτήτως της κατηγορίας προνοιακής παροχής στην οποία εντάσσονται, η πρόβλεψη να μη διακόπτεται το επίδομα αναπηρίας τους αν καταφέρουν να βρουν εργασία;
Θα απαλείψει από τη γνωμάτευση των ΚΕΠΑ την προϋπόθεση του χαρακτηρισμού τού κρινόμενου ως «ανίκανου για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα/εργασία» προκειμένου να λάβει προνοιακό επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, όπως είναι το πάγιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Φωτίου Θεανώ
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τσακαλώτος Ευκλείδης