ΠΑΣΟΚ: Η Ιστορία του δείχνει τον δρόμο

Του
ΒΑΣΙΛΗ ΤΑΛΑΜΑΓΚΑ

Πριν από λίγες ημέρες, το ΠΑΣΟΚ συμπλήρωσε μισό αιώνα ζωής. Σε αυτά τα 50 χρόνια, που ταυτίζονται με τη Μεταπολίτευση και τη μετάβαση από τη χούντα στη δημοκρατία, το κόμμα πέρασε από 40 κύματα: Άλλαξε έξι προέδρους, έβγαλε τρεις πρωθυπουργούς και συνέχισε να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, άλλοτε μεγαλύτερο και άλλοτε μικρότερο, στα πολιτικά δρώμενα.

Το ΠΑΣΟΚ ιδρύεται από τον Ανδρέα Παπανδρέου, με βασικό σύνθημα το αίτημα για «Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία και Κοινωνική Απελευθέρωση».

Προάγγελος του ΠΑΣΟΚ ήταν το ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα), μια αντιστασιακή οργάνωση που ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ιδρύσει στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της χούντας.

Το ΠΑΚ διαλύεται στις αρχές του Αυγούστου του 1974, σε μια συνεδρίαση που λαμβάνει χώρα στη μικρή πόλη Βίντερτουρ, στην Ελβετία, και αποφασίζεται η μετατροπή του σ’ ένα σοσιαλιστικό κόμμα.

Στις 16 Αυγούστου 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει στην Αθήνα, έχοντας πάρει την απόφαση να ηγηθεί ενός νέου κόμματος και να κόψει τους δεσμούς με την Ένωση Κέντρου, της οποίας υπήρξε και υπουργός πριν από τη δικτατορία.

Για αρκετά από τα παλιά στελέχη της Ένωσης Κέντρου ο Ανδρέας Παπανδρέου θεωρείται ένας «ξενόφερτος» που δεν έχει ουσιαστική σχέση με την πολιτική. Προκειμένου να εισέλθει σ’ ένα πεδίο μάταιας σύγκρουσης, η οποία θα κοστίσει πολιτικά, ιδρύει το δικό του κόμμα στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974 και θα μείνει πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επί 22 συναπτά έτη, έως τον θάνατό του, το 1996.

Μία εβδομάδα μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, το σώμα του 4ου Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ εκλέγει πρόεδρο του κινήματος τον Κώστα Σημίτη, ο οποίος επικρατεί με ποσοστό 53,7% έναντι 46,3% του Άκη Τσοχατζόπουλου. Ο κύκλος της παπανδρεϊκής εποχής κλείνει και ανοίγει εκείνη του «εκσυγχρονισμού».

Η 8η Φεβρουαρίου 2004 είναι η ημερομηνία που το δαχτυλίδι της ηγεσίας δίνεται από τον Κώστα Σημίτη στον γιο του ιδρυτή της παράταξης, Γιώργο Παπανδρέου. Είχε προηγηθεί η στήριξη του Γιώργου Παπανδρέου στην υποψηφιότητα Σημίτη, οκτώ χρόνια πριν, και κάπως έτσι ανταποδίδεται η χάρη. Για την Ιστορία και μόνο, μοναδικός υποψήφιος είναι ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος και ψηφίζεται σε μια διαδικασία στην οποία συμμετέχουν πάνω από 1 εκατομμύριο πολίτες.

Στις 18 Μαρτίου 2012, ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από ανοιχτή εκλογική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν 236.151 ψηφοφόροι.

Στις 14 Ιουνίου 2015, η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 51,2% από εκλογές στις οποίες συμμετέχουν μόλις 52.388 μέλη και φίλοι του Κινήματος.

Οι τελευταίες εκλογές για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ γίνονται στη σκιά της απώλειάς της, με τον Νίκο Ανδρουλάκη και τον Γιώργο Παπανδρέου να παίρνουν το χρίσμα για τον δεύτερο γύρο. Ο Νίκος Ανδρουλάκης αναδεικνύεται νικητής με ποσοστό 67,6%.

Ο νέος αρχηγός πρέπει να εμπνέει για κάτι νέο και διαφορετικό πολιτικά, ενωτικό και με κυβερνητική προοπτική. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, το ΠΑΣΟΚ μπορεί να μπει σε νέα δίνη εσωστρέφειας.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ