Ανάγκη διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για το Κυπριακό – Προσπάθεια εγκλωβισμού της Λευκωσίας σε μια αδιέξοδη διαδικασία…

…με δώρα για την τουρκική πλευρά

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Συντονισμένες προσπάθειες καταβάλλονται από διάφορες πλευρές για να εγκλωβιστεί η Κύπρος σε έναν διάλογο με την Τουρκία ο οποίος θα περιλαμβάνει δώρα μόνο για την τουρκική πλευρά, παρά το γεγονός ότι εκείνη δηλώνει με κάθε τρόπο ότι δεν υπάρχει σημείο σύγκλισης, καθώς επιμένει στη διχοτομική πολιτική.

Tο ενδιαφέρον είναι ότι η συγκυρία που έχει επιλεγεί για να γίνουν οι απόπειρες επανέναρξης της διαδικασίας συμπίπτει με την έμπρακτη αναβάθμιση του στρατηγικού ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη Δύση, λόγω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Τη στιγμή που η Κύπρος αναδεικνύεται σε πολύτιμο σύμμαχο των ΗΠΑ και όλων των δυτικών χωρών που έχουν πολίτες τους στον Λίβανο και στο Ισραήλ, κάποιοι θέλουν να ακυρώσουν τον ρόλο αυτό.

Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτη η Τουρκία έσπευσε να στοχοποιήσει την Κύπρο επειδή εξέφρασε την ετοιμότητά της να βοηθήσει είτε στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις για τους Παλαιστινίους είτε για την απομάκρυνση ξένων πολιτών από τη Μέση Ανατολή, εάν κλιμακωθεί η αντιπαράθεση Ιράν – Ισραήλ.

Ακόμη και τώρα, τουρκικά ΜΜΕ και πολιτικοί αλλά και ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ «καταγγέλλουν» ότι η Κύπρος δήθεν έχει μετατραπεί σε «βάση των Ισραηλινών και των Αμερικανών» στον πόλεμο της Γάζας. Και δυστυχώς υπήρξαν πολιτικές δυνάμεις στη Λευκωσία, όπως το ΑΚΕΛ, που έ­σπευσαν να υιοθετήσουν αυτήν την επιχειρηματολογία, εγκλωβισμένες στις ιδεολογικές τους παρωπίδες, παραβλέποντας τη σημασία που έχει για την Κύπρο ένας στρατηγικός ρόλος στην περιοχή, καθώς αυτός της προσφέρει σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο και αποτελεί και ασπίδα σε άλλου είδους απειλές.

Μετά τη βολιδοσκόπηση του ΓΓ του ΟΗΕ για μια τριμερή συνάντηση με τον Προέδρο Νίκο Χριστοδουλίδη και τον τουρκοκύπριο η­γέτη Ερσίν Τατάρ και την άρνηση της τουρκικής πλευράς να προσέλθει, εάν δεν ικανοποιούνταν οι προϋποθέσεις που έθετε, οι οποίες κινού­νταν βεβαίως εκτός του πλαισίου των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ, το προφανές θα ήταν και ο ΓΓ στην έκθεσή του να επιρρίψει ευθύνες στην τουρκική πλευρά.

Παρ’ όλα αυτά, όχι μόνο απέφυγε να επιρρίψει ευθύνες αλλά συνεχίζει τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις προκειμένου να… πεισθεί η τουρκική πλευρά να προσέλθει σε κάποιου είδους συνάντηση.
Στο παζάρι αυτό η Άγκυρα επιδιώκει να κερδίσει ανταλλάγματα που εμμέσως θα οδηγούν σε αυτό που ζητά, στην κυριαρχική ισότητα και στο ισότιμο διεθνές στάτους του ψευδοκράτους.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η Άγκυρα επιμένει όχι μόνο να μην αναφέρεται ρητά στην όποια πρόσκληση για συνάντηση, είτε τριμερή είτε πενταμερή, η βάση των συνομιλιών, δηλαδή τα ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ και οι αποφάσεις κορυφής που θα παραπέμπουν σε διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, αλλά και να υπάρχει σαφής πρόβλεψη για το τι θα γίνει μετά τις συνομιλίες, εφόσον καταλήξουν σε αδιέξοδο, ζητώντας δηλαδή από πριν ένα καθεστώς έμμεσης, ουσιαστικά, αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Όπως επεσήμανε και ο έγκριτος κύπριος δημοσιογράφος Κώστας Βενιζέλος στον «Φιλελεύθερο», στην ατζέντα της τουρκικής πλευράς παραμένουν και τα τρία «Α» του Τατάρ (Απευθείας εμπόριο, Απευθείας πτήσεις, Απευθείας «επίσημες» διεθνείς επαφές αξιωματούχων του ψευδοκράτους). Η Άγκυρα μάλιστα προσπαθεί να καλύψει τον στόχο της, που είναι η αναγνώριση του ψευδοκράτους, υποστηρίζοντας ότι αυτά τα τρία «Α» είναι απλώς βήματα για την άρση της απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων…

Στο πλαίσιο των ελιγμών της Ά­γκυρας εντάσσονται και οι πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν στον τουρκικό Τύπο περί δήθεν δυσαρέσκειας του Χακάν Φιντάν με την άκαμπτη στάση του Ερσίν Τατάρ. Είναι σαφές ότι ο κ. Τατάρ παίρνει απευθείας ε­ντολές από την Άγκυρα, αλλά λόγω και του χαρακτήρα και των δυνατοτήτων του δεν μπορεί να κάνει με επιτυχία τους ελιγμούς που του ζητά η Άγκυρα.

Πάντως, απομένει τουλάχιστον ένας χρόνος για τις «εκλογές» στο ψευδοκράτος και είναι ουτοπικό να αναμένει κανείς ότι, ακόμη και αν χάσει ο Ερσίν Τατάρ, ο διάδοχός του θα αποστασιοποιηθεί από την υπάρχουσα πολιτική της Τουρκίας.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν έχει ανοίξει ακόμη τα χαρτιά του, μετά την άρνηση Τατάρ για συνάντηση στις 15 Αυγούστου, πληροφορίες, όμως, αναφέρουν ότι θα επιδιώξει, είτε με κοινή είτε με χωριστές συναντήσεις στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, να δεσμεύσει τις πλευρές σε μια νέα διαδικασία. Όπως ανέφερε μάλιστα ο αρθρογράφος της «Γενί Ντουζέν», Σερχάτ Ιντζιρλί, υπάρχει ήδη έτοιμο το πρόγραμμα των Ηνωμένων Ε­θνών και θα υπάρχουν δύο πακέτα με πέντε κύρια κεφάλαια. Στο πρώτο πακέτο, το οποίο θα συζητηθεί πρώτα, όπως αναφέρεται, περιλαμβάνονται τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων, η απόσυρση στρατού και η πολιτική ισότητα. Στη συνέχεια θα συζητηθεί το δεύτερο πακέτο, που αφορά το εδαφικό, το περιουσιακό και τους «αλλοδαπούς κατοίκους».

Στην Κύπρο, πάντως, συνεχίζει να προκαλεί προβληματισμό η δήλωση του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη περί «ακινησίας, αδράνειας και έλλειψης πολιτικής γενναιότητας» που… οδήγησαν σε πιο α­κραίες θέσεις την Τουρκία, καθώς οι διαρροές από τις διπλωματικές πηγές σύμφωνα με τις οποίες δεν εννοούσε την ελληνοκυπριακή πλευρά δεν ήταν αρκούντως πειστικές. Μάλιστα, οι δηλώσεις αυτές έχουν προκαλέσει σοβαρό κλίμα δυσπιστίας εκ μέρους της Λευκωσίας για το τι ακριβώς έχει διαμειφθεί στις συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας σε ό,τι α­φορά το Κυπριακό.

Επίσης, προβληματισμό έχει προκαλέσει και η ακόλουθη δήλωση του έλληνα υπουργού Εξωτερικών: «Συζητούμε για μια λύση η οποία θα δώσει μια νέα πνοή. Θα αξιοποιηθούν τα στοιχεία του παρελθόντος, του Κραν Μο­ντανά ενδεχομένως, αλλά θα προστεθούν και νέα στοιχεία»!

Τι ακριβώς εννοεί ο Γιώργος Γεραπετρίτης; Ποια στοιχεία του παρελθόντος και «ενδεχομένως του Κραν Μοντανά» θα αξιοποιηθούν και ποια είναι τα «νέα στοιχεία» που θα προστεθούν; Μέχρι στιγμής, αυτό που γνωρίζουμε από τη Λευκωσία είναι ότι οι συνομιλίες πρέπει να επανεκκινήσουν από εκεί που διεκόπησαν στο Κραν Μοντανά. Ποια είναι τα «νέα στοιχεία» που θεωρεί ο κ. Γεραπετρίτης ότι πρέπει να προστεθούν; Διότι μέχρι στιγμής η τουρκική πλευρά είναι αυτή που ζητά να προστεθούν στοιχεία που θα εξυπηρετούν τον διχοτομικό στόχο της, όπως είναι η κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς.

Καθώς ο πολιτικός και διπλωματικός χρόνος είναι πυκνός και σε τέσσερις εβδομάδες όλοι οι πρωταγωνιστές του Κυπριακού, ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, οι ηγέτες της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Βρετανίας, των τριών Εγγυητριών Δυνάμεων, θα βρίσκονται στη Νέα Υόρκη, δεν είναι δυνατόν Ελλάδα και Κύπρος να δείχνουν ότι βαδίζουν στα τυφλά.

Και είναι επιβεβλημένο όχι μόνο να προηγηθεί έκτακτη συνάντηση των Πολιτικών Αρχηγών στην Αθήνα αλλά και να υπάρξει μια ουσιαστική Συνάντηση Κορυφής Ελλάδας – Κύπρου, για τον συντονισμό αλλά και τη διαμόρφωση των κόκκινων γραμμών και των εναλλακτικών τακτικών, εάν επιχειρηθεί να εγκλωβισθεί η Λευκωσία σε μια διαδικασία που θα αποσκοπεί στην ικανοποίηση των τουρκικών απαιτήσεων.

Το Κυπριακό είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για αυτοσχεδιασμούς και επιπόλαιες και ευκαιριακές επιλογές!

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: Stavros Ioannidis/ΡΙΟ