Οι βιοτέχνες στο… απόσπασμα

–Πώς οδηγείται στον… θάνατο η βιοτεχνία στη χώρα μας
–Ο κλάδος που στηρίζει τη βιομηχανική παραγωγή και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας εκπέμπει SOS, αλλά δεν το… ακούει κανείς

Γράφει ο
Νίκος Παρασκευάς

Aπό τη λήξη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι κλάδοι που στήριξαν την εθνική οικονομία, που συνετέλεσαν στη δημιουργία του ελληνικού θαύματος της δεκαετίας του 1960, που έδωσαν στην καθημαγμένη από την Κατοχή και τον Εμφύλιο χώρα μας την ώθηση και το κουράγιο να σταθεί στα πόδια της ήταν ο πρωτογενής τομέας και η βιοτεχνία.

Δηλαδή ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος και ο επαγγελματίας, ο… μάστορας, εκείνος που είχε την ευστροφία και το τσαγανό να δημιουργεί, να κατασκευάζει και να πουλάει.

Με αυτό το μοντέλο, η Ελλάδα γνώρισε ανάπτυξη, είχε ευημερία, ανέβηκε τα σκαλοπάτια της προόδου. Με νοικοκύρεμα στα οικονομικά της, χωρίς σπατάλες και… λοβιτούρες, με σύνεση στην παραγωγή και έλεγχο στις εισαγωγές, δημιούργησε μια οικονομία σοβαρή, μετρημένη και διαχειρίσιμη.

Με τα χρόνια, όμως, το μοντέλο άλλαξε. Η ένταξη στην ΕΕ δημιούργησε νέες προοπτικές αλλά και πρόσθετες υποχρεώσεις, ενώ μας έβαλε και στο… τρυπάκι του δανεισμού, το οποίο μας οδήγησε στα Μνημόνια και στα capital controls. Με πολλούς και διάφορους τρόπους, ο πρωτογενής τομέας διαλύθηκε και τώρα του βάζουν και επίσημα την ταφόπλακα, φυτεύοντας στα χωράφια… φωτοβολταϊκά, ενώ με παρόμοιους τρόπους εξουδετερώνουν και τη βιοτεχνία.

Μιλήσαμε τις τελευταίες μέρες με βιοτέχνες που εκπροσωπούν τις παλαιότερες και κορυφαίες εταιρείες που απέμειναν στον χώρο και ακούσαμε το καμπανάκι του κινδύνου, το SOS που εκπέμπουν, την αγωνία που εκφράζουν όσοι ασχολούνται ακόμα με τον κλάδο, που πάει από το κακό στο χειρότερο εξαιτίας των πολιτικών που ακολουθούνται τα τελευταία 30 χρόνια από όλες ανεξαιρέτως τις κυβερνήσεις.

Καίγεται η κυβέρνηση – Σε μη αναστρέψιμη πορεία – Δεν βγάζει τετραετία

Το πρώτο και κύριο πρόβλημα του κλάδου είναι η εγκατάλειψή του από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και η απουσία οποιουδήποτε μέτρου για τη στήριξη των βιοτεχνιών. Πολλές φορές, οι εκπρόσωποι του χώρου έχουν κάνει τις παρατηρήσεις τους, έχουν εκθέσει τα προβλήματά τους, έχουν καταθέσει τις απόψεις τους, αλλά δεν τους άκουσε κανένας. Η κάθε κυβέρνηση ακολουθούσε το σχέδιό της, που, όλως παραδόξως, κάθε φορά περιείχε και ένα… αγκάθι για τον κλάδο. Σαν να επιδίωκαν όλοι τον αφανισμό των βιοτεχνών, σαν να ήταν οι βιοτέχνες εκείνοι που εμπόδιζαν τα σχέδιά τους και έπρεπε να τους… τελειώσουν. Υπερφορολόγηση από τη μία, ασφυκτικό πλαίσιο από την άλλη, έχουν δημιουργήσει μια θηλιά στον λαιμό των βιοτεχνών, που δεν τους αφήνει να… αναπνεύσουν.

Επιπλέον, το υψηλό κόστος παραγωγής, ο ΦΠΑ, οι ασύδοτες και ανεξέλεγκτες αυξήσεις στις πρώτες ύλες και η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού κάνουν τις επιχειρήσεις μη ανταγωνιστικές, ακόμα και για τους εγχώριους διαγωνισμούς. Οι περισσότερες από αυτές τις επιχειρήσεις λειτουργούν με συνταξιούχους, γιατί σήμερα κανένας νέος δεν έχει πού να πάει για να ειδικευτεί. Πώς να είναι παραγωγικά και ανταγωνιστικά μετά αυτά τα μαγαζιά, αυτές οι βιοτεχνίες;

Όταν, π.χ., κάνει η ΔΕΗ διαγωνισμό για προμήθεια υλικών στήριξης κ.λπ., τα υλικά που παράγονται στην Ελλάδα δεν έχουν επιλεγεί ποτέ, γιατί τους διαγωνισμούς τους κερδίζουν οι Κινέζοι, αφού έχουν χαμηλότερες τιμές. Αν οι ελληνικές βιοτεχνίες δεν μπορούν να πάρουν έναν κρατικό διαγωνισμό, επειδή οι εταιρείες από την Κίνα και το Μπαγκλαντές είναι φθηνότερες, πώς θα διατηρηθούν, πώς θα επιβιώσουν; Δεν γίνεται να υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές, ώστε να έχουν μια προτεραιότητα τα εγχώρια προϊόντα ή έστω τα ευρωπαϊκά; Δεν υπάρχει τρόπος να στηριχθεί η εγχώρια παραγωγή;

Αυτά γίνονται και οι μεγάλες βιομηχανίες, ακριβώς για να έχουν καλύτερη φορολόγηση και περισσότερες δυνατότητες να πάρουν κρατικές δουλειές, εγκατέλειψαν τη χώρα και έχουν εγκατασταθεί αλλού. Οι βιοτεχνίες όμως δεν έχουν τη δυνατότητα να φύγουν, αλλά μένουν εδώ και σιγοσβήνουν… Αυτό θέλει το κράτος; Λουκέτο σε όλους;

Ένα άλλο θέμα που αντιμετωπίζουν οι βιοτεχνίες είναι ότι δεν έχουν την παραμικρή βοήθεια από τις τράπεζες. Δεν παίρνουν ούτε… σεντ για ανανέωση εξοπλισμού, για να έχουν ρευστότητα, για να ρυθμίσουν κάποια χρέη τους, ώστε να μπορούν να έχουν ενημερότητα και να δουλεύουν. Έχουν… στεγνώσει, ζητάνε απεγνωσμένα λίγα μετρητά, αλλά όλοι τούς γυρίζουν την πλάτη. Λεφτά οι τράπεζες έχουν μόνο για τα κόμματα, τα οποία δεν θα τα επιστρέψουν ποτέ…

Μετά από όλα αυτά, δεν είναι καθόλου περίεργο που το 1995 υπήρχαν μόνο στη λεωφόρο Πειραιώς, από το Μοσχάτο μέχρι τον Ταύρο, έξι – επτά επιχειρήσεις, με πάνω από 5.000 προσωπικό, και σήμερα δεν υπάρχει καμία.

Ούτε είναι αφύσικο το ότι πριν από 30 χρόνια περίπου υπήρχαν μόνο στην Αττική 35 βιοτεχνίες που κατασκεύαζαν βίδες –ναι, τις απλές, αλλά τόσο χρήσιμες για όλες τις δουλειές, βίδες– και τώρα υπάρχουν μόνο δύο, οι οποίες επιβιώνουν γιατί έχουν καλύτερη ποιότητα και ανώτερες προδιαγραφές από τις κινεζικές που έχουν κατακλύσει την αγορά.

Μετά από όλα αυτά, το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι: Η κυβέρνηση θέλει τις βιοτεχνίες; Έχει την πολιτική βούληση να τις διατηρήσει ή προσπαθεί με… στρογγυλεμένους τρόπους, για να μην έχει πολιτικό κόστος, να τις… ξεφορτωθεί;

Την απάντηση δεν θα τη δώσουμε εμείς. Άλλοι πρέπει να τη δώσουν. Αν και, με τα όσα κάνουν –ή μάλλον δεν κάνουν–, την έχουν δώσει…

ΤΟ ΠΑΡΟΝ