Μ. Κρανίδης στο “Π”: Απαιτούνται κατάλληλες υποδομές για την αντιμετώπιση των θεομηνιών
Του
ΜΑΝΟΥ ΚΡΑΝΙΔΗ
Πολιτικού Μηχανικού ΕΜΠ, MSc, CEO «Krama Property»,
Μέλους ΔΣ, Γραμματέα Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ,
Προέδρου ΕΝΙΒΟΠΑ, Δημοτικού Συμβούλου Χαλανδρίου
www.kramaproperty.com
Οι κατάλληλες δημόσιες υποδομές είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για την ποιότητα ζωής, τη μαζική οικονομία και την αγορά ακινήτων. Εν έτει 2024, όμως, οι δημόσιες υποδομές είναι ακόμη σε γενικές γραμμές απαξιωμένες και ανεπαρκείς.
Οι τραγικές καταστροφές σε πολλές περιοχές, στη Θεσσαλία, στον Έβρο, στη Ρόδο και στην Αττική, αλλά και τα δεκάδες καθημερινά περιστατικά αναδεικνύουν αναμφίβολα τα διαχρονικά ζητήματα έλλειψης κρίσιμων δημόσιων υποδομών στη χώρα. Το πρόβλημα είναι πανελλαδικό. Και είναι επιτακτική ανάγκη να υλοποιηθούν έργα αντιπυρικής, αντιπλημμυρικής και αντισεισμικής προστασίας, τόσο σε αστικές όσο και σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές.
Ένα διαχρονικό ζήτημα είναι η έλλειψη κατάλληλων υποδομών που σχετίζονται με την καθημερινότητα, όπως διαχείρισης ύδατος, ενέργειας, προσβασιμότητας, πεζοδρομίων, ασφαλτόστρωσης, συγκοινωνιακής σύνδεσης και στάθμευσης. Παράλληλα, οι κτιριακές υποδομές σε όλη τη χώρα είναι μεγάλης παλαιότητας κατασκευής και δεν πληρούν τις σύγχρονες προδιαγραφές, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη ανάγκη πλήρους ανακαίνισης ή ανακατασκευής, ειδικά των κτιρίων σχολείων, νοσοκομείων, κοινωνικών υπηρεσιών και πανεπιστημίων. Οι υποδομές ηλεκτρισμού είναι απαρχαιωμένες, με ελάχιστο ποσοστό του δικτύου να είναι υπογειοποιημένο, άρα και προστατευμένο από θεομηνίες, ενώ και οι υποδομές νερού απαιτούν άμεση αναβάθμιση, ειδικά τώρα που έχει ξεκινήσει η νέα εποχή λειψυδρίας. Να μην ξεχνάμε ότι η πτώση του ηλεκτρικού και της ύδρευσης είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα σε μια θεομηνία.
Οι τεχνολογικές υποδομές έχουν βελτιωθεί τα τελευταία έτη, όμως παρατηρούνται υφιστάμενα ζητήματα εφαρμογής και βέβαια υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες αναβάθμισης. Ενώ και η σωστή χρήση έξυπνων τεχνολογιών, και όχι η σπατάλη σε άχρηστα συστήματα, είναι επίσης σημαντική για την πρόληψη ειδικά των κρίσιμων φαινομένων πυρκαγιάς, για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού κ.λπ. Η Πολιτεία έχει εδώ και πολλά χρόνια πλήρη εικόνα των αναγκών και υπάρχουν οι κατάλληλες μελέτες. Το σημαντικό είναι να υλοποιηθούν, επιτέλους, τα αντίστοιχα έργα και να μη σπαταλιούνται οι πόροι σε αδιαφανή, ακατάλληλα έργα.
Επίσης, το Δημόσιο έχει ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο ακινήτων που μένουν αναξιοποίητα με αβάσιμες δικαιολογίες πολυετούς αδράνειας. Σήμερα είναι η μεγάλη ευκαιρία, διότι υπάρχει διαθέσιμο ένα μεγάλο φάσμα χρηματοδοτήσεων, όλων των μορφών, για ένα ευρύ και ουσιαστικό πρόγραμμα κατασκευής και αναβάθμισης των δημόσιων υποδομών. Σήμερα υπάρχουν σημαντικά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, ευρωπαϊκά προγράμματα και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Πρώτη προτεραιότητα είναι, χωρίς αμφιβολία, η αντιμετώπιση των μεγάλων και ντροπιαστικών ελλείψεων στις υποδομές. Πολλές περιοχές δεν έχουν αγωγούς ομβρίων και άλλες πλημμυρίζουν σταθερά, αφού δεν υλοποιούνται τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα. Τα πεζοδρόμια σε όλη τη χώρα είναι, σε μεγάλο ποσοστό, ανύπαρκτα ή απαράδεκτα, με την προσβασιμότητα να αποτελεί μια δύσκολη άσκηση. Το ηλεκτρικό δίκτυο, όπως και το υδροφόρο, είναι ευάλωτο και ακατάλληλο. Οι δημόσιες υποδομές στάθμευσης και συγκοινωνίας στα αστικά κέντρα είναι ανεπαρκείς, με το κυκλοφοριακό να κυριαρχεί. Οι κτιριακές υποδομές στον χώρο της Παιδείας και της Υγείας είναι ανεπαρκείς, χωρίς σύγχρονες προδιαγραφές και ελέγχους στατικής επάρκειας. Για παράδειγμα, ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαιτούμενοι αντισεισμικοί έλεγχοι στα δημόσια κτίρια κρίσιμης λειτουργίας, όπως είναι τα σχολεία και τα νοσοκομεία. Και είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς τη μεγάλη επικινδυνότητα στην απευκταία περίπτωση ενός ακραίου σεισμικού φαινομένου.
Η προστασία των δασών είναι στο έλεος της θεομηνίας, αφού δεν έχει υλοποιηθεί ένα σύστημα υποδομής και προληπτικής πολιτικής προστασίας και προστασίας του δασικού χώρου. Αυτό συμβαίνει για λόγους απαράδεκτης κρατικής διαχείρισης αλλά και στόχευσης της πολιτικής επικοινωνίας, εδώ και δεκαετίες, σε έργα του «φαίνεσθαι» και του «θεαθήναι».
Η κυβέρνηση και η Πολιτεία συνολικά (Δημόσιο, Περιφέρειες, ΟΤΑ) οφείλουν, χθες, να προχωρήσουν σε ένα ευρύ, οργανωμένο, ρεαλιστικό πρόγραμμα αναβάθμισης των κρίσιμων υποδομών, με άμεσο συντονισμό των αρμοδιοτήτων και των ενεργειών τους. Δικαιολογίες δεν υπάρχουν. Με την κλιματική αλλαγή, τα λεγόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελούν πλέον μια «κανονικότητα», με συχνή επανεμφάνιση. Οι πόροι και οι μελέτες υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό και είναι πλέον ανεπίτρεπτη η σπατάλη, η αδράνεια και η κακοδιαχείριση. Η Ελλάδα οφείλει, επιτέλους, να γίνει ένα σύγχρονο κράτος, με άρτιες υποδομές, τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές. Είναι απαράδεκτο το 2024, με τόσα κονδύλια που έχουν σπαταληθεί, να είναι η Ελλάδα σε τέτοιο χαμηλό επίπεδο δημόσιων υποδομών, ειδικά σε σχέση με την ΕΕ. Θα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιότητα όσων ασχολούνται με τα κοινά και έχουν θέσεις ευθύνης.
Οι θετικές δράσεις των τελευταίων ετών είναι ακόμη ανεπαρκείς σε σύγκριση με το ευκταίο επίπεδο, με τις ευθύνες των αρμόδιων φορέων της Πολιτείας, της εκάστοτε κυβέρνησης και της Αυτοδιοίκησης να είναι κορυφαίες. Η δυσλειτουργική καθημερινότητα και τα έντονα καιρικά φαινόμενα αποδεικνύουν αυτή την ανεπάρκεια στην πράξη. Η υλοποίηση κρίσιμων δημόσιων υποδομών και εγκαταστάσεων πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα των νέων έργων δημοσίου συμφέροντος. Είναι ένας εφικτός μονόδρομος, ένα θέμα πολιτικής και διοικητικής βούλησης και κυρίως πρώτιστη υποχρέωση για την ασφάλεια, την ποιότητα ζωής μας και βέβαια τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ