Ο ρόλος της Τουρκίας και η Μέση Ανατολή
Του
ΒΑΣΙΛΗ ΤΑΛΑΜΑΓΚΑ
Από την κηδεία του Ισμαήλ Χανίγια προέκυψε μία είδηση που πέρασε στα ψιλά. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν συναντήθηκε με τον Χαλέντ Μεσάαλ, αναπληρωτή επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς στην Ντόχα, και εξέφρασε τα συλλυπητήριά του.
Στη συνάντηση ήταν επίσης παρόντες οι γιοι του Ισμαήλ Χανίγια, Αμπντουσαλάμ και Χεμάμ. Εκτός από τον υπουργό Εξωτερικών Χάκαν Φιντάν, στην κηδεία του Χανίγια παρέστησαν εκ μέρους της Τουρκίας ο αντιπρόεδρος Τζεβντέτ Γιλμάζ και ο πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης Νουμάν Κουρτουλμούς.
Οι εξελίξεις μετά τη δολοφονία Χανίγια αποτελούν ένα κομβικό ιστορικό σημείο για τη Μέση Ανατολή αλλά και για την προσπάθεια ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που αποτελεί όραμα του τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. Η αποδεκατισμένη Χαμάς, μετά την εκτέλεση του Ισμαήλ Χανίγια μέσα στην Τεχεράνη, δεν αναζητεί απλώς έναν νέο φυσικό ηγέτη αλλά και ένα νέο κράτος-καθοδηγητή, που θα αντικαταστήσει το Ιράν, το οποίο αποδείχθηκε ανίκανο να προστατέψει τον Ισμαήλ Χανίγια. Η Χαμάς, έτσι κι αλλιώς, είναι σουνιτική οργάνωση, δεν έχει σχέση σε αυτό το επίπεδο με την σιιτική (όπως σιιτικό είναι και το Ιράν) Χεζμπολάχ, ενώ οι σχέσεις με το Ιράν δεν ήταν ποτέ ανέφελες.
Μετά τη δολοφονία Χανίγια, και μάλιστα με τον τρόπο που αυτή έγινε, η εμπιστοσύνη της Χαμάς στο Ιράν και οι σχέσεις των δύο πλευρών σαφώς έχουν κλονιστεί στο έπακρο. Η έδρα του Χανίγια ήταν στο Κατάρ, όλα αυτά τα χρόνια. Στο Κατάρ βρίσκεται και η μεγαλύτερη στρατιωτική και αεροναυτική βάση της Τουρκίας στο εξωτερικό. Ποτέ κανείς δεν τόλμησε να πειράξει στελέχη της Χαμάς στο Κατάρ, ενώ και στην Τουρκία, όπου έχει γραφεία η Χαμάς, ουδέποτε το Ισραήλ διανοήθηκε να χτυπήσει την οργάνωση.
H «υιοθεσία» της Χαμάς από την Τουρκία είναι μια απολύτως φυσιολογική εξέλιξη μετά τη δολοφονία Χανίγια. Η Τουρκία είναι πολύ ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη από το Ιράν, με πολύ ικανότερες υπηρεσίες πληροφοριών, είναι μέσα στα δυτικά κέντρα λήψης αποφάσεων, έχει δείξει αξιοπιστία απέναντι στη Χαμάς και οι ηγέτες της δεν διστάζουν να επιτεθούν με βαριά λόγια κατά του Ισραήλ.
Στο σκηνικό που διαμορφώνεται, υπάρχουν δύο παράμετροι που πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα: Ο πρώτος αφορά τον εναγκαλισμό μιας χώρας του ΝΑΤΟ, όπως είναι η Τουρκία, με την «τρομοκρατική» Χαμάς. Ο δεύτερος αφορά την προσέγγιση της Ελλάδας με το Ισραήλ, αφού η Τουρκία διάλεξε τη Χαμάς.
Δυστυχώς, στη γεωπολιτική πρωταρχική σημασία έχουν τα συμφέροντα και λιγότερο το συναίσθημα…
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: Ο πρόεδρος της Τουρκίας κατά την παρουσίαση του νέου drone Bayraktar Akıncı via Twitter Turkish Presidency @trpresidency