Σ. Φάμελλος: Η σημερινή επέτειος είναι και μία διαρκής υπενθύμιση των κινδύνων του φασισμού, των απειλών κατά της Δημοκρατίας
H σημερινή ημέρα είναι και γιορτή της αντίστασης, η οποία «αποτέλεσε την προϋπόθεση της προόδου και αυτό οφείλουμε να το υπενθυμίζουμε σήμερα που το σύστημα εξουσίας καλεί τους πολίτες και την νέα γενιά σε συμβιβασμό, περιορισμένες προσδοκίες, σε υπόκλιση σε πελατειακές σχέσεις και ατομική λύση». «Οφείλουμε να αναδεικνύουμε τους μαρτυρικούς τόπους της Γυάρου και της Μακρονήσου και να μην επιτρέπουμε την απώλεια της ιστορικής μνήμης και την αποϊδεολογικοποίηση της αντιδικτατορικής πάλης», τόνισε ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στην Ειδική Συνεδρίαση της Ολομέλειας για την επέτειο της Αποκατάστασης της Δημοκρατίας στη χώρα μας.
H oμιλία του Προέδρου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Σωκράτη Φάμελλου, στην ειδική συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής για την επέτειο της Αποκατάστασης της Δημοκρατίας στη χώρα μας:
Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και Κύριοι βουλευτές,
50 χρόνια δημοκρατικού πολιτεύματος συμπληρώνονται σήμερα, η πιο μακρά περίοδος κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και πολιτικής σταθερότητας στη χώρα μας, και το γεγονός αυτό καθαυτό συνιστά μια μεγάλη κατάκτηση του ίδιου του ελληνικού λαού.
Σήμερα τιμούμε πρώτα από όλα όσες και όσους πάλεψαν ενάντια στη χούντα των Συνταγματαρχών για την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Τους χιλιάδες αγωνιστές που υπέστησαν βασανιστήρια, φυλακίσεις, εξορίες, θυσιάζοντας ακόμη και την ίδια τους τη ζωή για τη δημοκρατία. Τους δημοκράτες, τους αριστερούς, τους πατριώτες.
Και δηλώνουμε ότι οι πράξεις τους θα αποτελούν πάντοτε φωτεινό παράδειγμα για μια κοινωνία δίκαιη, ελεύθερη και ανθρώπινη. Και δεσμευόμαστε ότι θα υπηρετήσουμε αυτούς τους στόχους.
Η σημερινή επέτειος είναι όμως και μια διαρκής υπενθύμιση των κινδύνων του φασισμού, της αξίας της δημοκρατίας και των ατομικών δικαιωμάτων. Και βλέποντας τις πολιτικές εξελίξεις και στην Ευρώπη και στη χώρα μας, την άνοδο της ακροδεξιάς και των νεοναζί, τις ιαχές του μίσους, του φόβου και της βίας οφείλουμε να επιβεβαιώσουμε και να υπενθυμίσουμε προς όλη την κοινωνία και ιδιαίτερα προς τη νέα γενιά ότι ο αγώνας για τη δημοκρατία και την ελευθερία δεν σταματά ποτέ.
Η σημερινή ημέρα είναι και μία γιορτή της αντίστασης, μία υπενθύμιση της αξίας της αντίστασης. Γιατί η αντίσταση του ελληνικού λαού δοξάστηκε στον αντιδικτατορικό αγώνα. Γιατί η αντίσταση αποτέλεσε την προϋπόθεση προόδου.
Και αυτό οφείλουμε να το υπενθυμίζουμε σήμερα, που το σύστημα εξουσίας καλεί τους πολίτες και ιδιαίτερα τη νέα γενιά, σε συμβιβασμό, περιορισμένες προσδοκίες και υπόκλιση σε πελατειακές σχέσεις.
Για αυτό μεθοδευμένα αποσιωπάται η αξία της αντίστασης και ο ρόλος της στην κοινωνική πρόοδο. Και για το λόγο αυτό οφείλουμε να διατηρούμε και να αναδεικνύουμε τους μαρτυρικούς τόπους της Γυάρου και της Μακρονήσου και να μην επιτρέψουμε την απώλεια της ιστορικής μνήμης και την αποιδεολογικοποίηση της αντιδικτατορικής πάλης.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, 50 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, αποτελεί χρέος μας να μην λησμονήσουμε τους αγώνες του λαού μας για Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία. Η μεταπολίτευση δεν αποτέλεσε μόνο την πολιτική στιγμή της αποκατάστασης της δημοκρατίας, την επιβεβαίωση και κατοχύρωση της καθολικής λαϊκής βούλησης για δημοκρατικό πολίτευμα και ατομικά δικαιώματα. Αποτέλεσε και την πολιτική στιγμή κατοχύρωσης της αξίας και του ρόλου των δημόσιων αγαθών, του κράτους δικαίου και του κοινωνικού κράτους. Αλλά και της αξίας της πολιτικής και της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά, που κινητοποίησε και τις παραγωγικές δυνάμεις εκείνης της εποχής.
Και τα πρώτα χρόνια μετά τη μεταπολίτευση οι κυβερνήσεις εκφράζοντας και αποτυπώνοντας το παλλαϊκό κοινωνικό αίσθημα συναγωνίστηκαν σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις φέρνοντάς μας πιο κοντά στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, πριν τις τυπικές ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις.
Η Μεταπολίτευση αποτελεί μία ιστορική περίοδο σημαντικών τομών, μετασχηματισμών, υπερβάσεων και επιτυχιών αλλά ταυτόχρονα και μια περίοδο χαμένων ευκαιριών, συμβιβασμών, ελλειμμάτων και ανεπαρκειών.
Δεν ήταν και δεν είναι μία γραμμική πορεία και δυστυχώς δεν ήταν και δεν είναι μία αύξουσα συνάρτηση.
Η μεταπολίτευση χαρακτηρίστηκε από μεγάλες τομές όπως:
- Το προοδευτικό Σύνταγμα του 1975.
- Η νομιμοποίηση του ΚΚΕ από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή και η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης από την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου.
- Η ένταξη και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
- Η μεγάλη πολιτική αλλαγή του 1981.
- Η πολιτική επικράτηση του τρίπτυχου «Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση», που αντικατόπτριζε την κατοχύρωση των αξιών αυτών στην κοινωνική συνείδηση.
- Η θεμελίωση του κοινωνικού κράτους με κεντρικό υπόδειγμα το ΕΣΥ αλλά και της κοινωνικής δικαιοσύνης για την Ελλάδα των μη προνομιούχων.
- Αλλά και πρόσφατα η έξοδος από τα μνημόνια από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα.
- Και η ιστορική συμφωνία των Πρεσπών.
Όλες αυτές οι τομές επιβεβαίωσαν και κατοχύρωσαν την αξία της πολιτικής.
Από την άλλη πλευρά η μεταπολίτευση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με μια διπλή τραγωδία για τον ελληνισμό, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την de facto διχοτόμηση του Νησιού, που παραμένει 50 χρόνια.
Ταυτόχρονα όμως κηλίδωσαν τη δημοκρατία μας:
- οι πελατειακές σχέσεις,
- η αναξιοκρατία, η αδιαφάνεια η επικράτηση της κομματοκρατίας
- η διαφθορά, η οικονομική και κοινωνική χρεοκοπία.
Πρέπει όλοι μας να αναρωτηθούμε αν σημαίνει κάτι πλέον η μεταπολίτευση για τους νέους μας. Αν συνεχίζει να συνδέεται με τις της προόδου και της δημοκρατίας. Γιατί η κοινωνία και ιδιαίτερα η νεολαία βιώνει μία ύφεση και στην πρόσβαση στα αγαθά της προόδου αλλά και στις προσδοκίες.
Κάνοντας σήμερα έναν απολογισμό οφείλουμε να σημειώσουμε ότι το πολιτικό σύστημα ανταποκρίνεται όλο και λιγότερο στις μεγάλες τομές που εισήγαγε η μεταπολίτευση:
τη Δημοκρατία και τους θεσμούς της, τη διαφάνεια και το κράτος δικαίου, την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στα δημόσια αγαθά και στο δικαίωμα στην ευημερία.
Η ελληνική κοινωνία εμφανίζει μία αξιοσημείωτη και επικίνδυνη υποχώρηση αξιών. Μία συντηρητική και αναχρονιστική υποχώρηση στο πεδίο των ιδεών.
Σήμερα ζούμε την κυριαρχία της οικονομικής εξουσίας, των συμφερόντων πάνω στην πολιτική, που απλά τα υπηρετεί. Το σύστημα εξουσίας έβαλε στο στόχαστρο και εκδικήθηκε την πολιτική. Την απαξίωσε γιατί ήταν ξεκάθαρο ότι μόνο η πολιτική μπορούσε και μπορεί να αμφισβητήσει την αναπαραγωγή ενός άδικου συστήματος οικονομικής εξουσίας.
Η Δημοκρατία μας αδυνατίζει. Απομακρυνόμαστε ταχύτατα από το ευρωπαϊκό κεκτημένο στο κράτος δικαίου και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Η πολιτική βρίσκεται στο ναδίρ της αξιοπιστίας.
Οι πολλαπλές παραβιάσεις του κράτους δικαίου και η απαξίωση του Συντάγματος, που καταγράφονται και στο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου αλλά και από πλείστες άλλες εκθέσεις, τροφοδοτούν την περαιτέρω απαξίωση των λειτουργιών της πολιτείας, αλλά και απολιτικές, αντιπολιτικές, σκοταδιστικές, αντιεπιστημονικές και ακροδεξιές στάσεις και συμπεριφορές, τα αποτελέσματα των οποίων βιώνουμε όλοι και όλες.
Και τα βλέπουμε και μέσα στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Απόδειξη η αποχή ρεκόρ στις ευρωεκλογές του Μαΐου, που αποτέλεσε ηχηρή αποδοκιμασία του πολιτικού συστήματος και προμηνύει ρήξεις στην κοινωνική συνοχή με πιθανά επικίνδυνα κοινωνικά φαινόμενα.
Η πολιτική πρέπει να ανακτήσει την αξιοπιστία της, την εμπιστοσύνη των πολιτών και της κοινωνίας, κυρίως των νέων που αποτελούν το μέλλον της πατρίδας μας.
Ιδιαίτερα σήμερα που οι γεωπολιτικές αλλαγές, η δημογραφική κρίση και η επερχόμενη κλιματική καταστροφή θέτουν νέες υψηλότερες απαιτήσεις για ενίσχυση της πολιτείας και της επάρκειάς της. Ενώ στην Ελλάδα ζούμε ακριβώς το αντίθετο.
Αλλά και για ένα καινοτόμο και απαιτητικό νέο παραγωγικό μοντέλο, τομέα στον οποίο δεν έχουμε επιδείξει στη μεταπολίτευση επιτυχία και αποτελεσματικότητα.
Και όπως απέδειξε και η μεταπολίτευση αλλά και οι θετικές της στιγμές, η πολιτική οφείλει να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει την ελληνική κοινωνία.
Οφείλουμε να πατήσουμε γερά στις αξίες της μεταπολίτευσης. Η ειρήνη, η δημοκρατία, η αλληλεγγύη, ο πολιτισμός, η προστασία και ενίσχυση των δημόσιων και κοινωνικών αγαθών είναι απαραίτητες προϋποθέσεις ενός κοινωνικά δίκαιου και ισχυρού κράτους.
Η απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας σήμερα απαιτεί αλλαγή πολιτικής με βαθιές μεταρρυθμίσεις και υπεράσπιση των αξιών της δημοκρατίας. Μόνο και μόνο τότε μπορεί να εξασφαλιστεί μια βιώσιμη πορεία για τη χώρα, βασισμένη σε αρχές αλληλεγγύης, δικαιοσύνης και αειφορίας.
Μόνο και μόνο τότε θα πάψει η νέα γενιά να φεύγει για το εξωτερικό και θα επανέλθει η βεβαιότητα της Μεταπολίτευσης ότι οι νεότερες γενιές θα ζουν καλύτερα από τις παλαιότερες.
Γιατί μια κριτική ματιά στα 50 χρόνια της μεταπολίτευσης μας δείχνει ότι οι θετικές στιγμές και οι κατακτήσεις μας στηρίχτηκαν σε αυτές τις αξίες ενώ οι αρνητικές στιγμές εκμεταλλεύτηκαν την υποχώρηση αυτών των αξιών, … και της πολιτικής.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Το κράτος δικαίου εμφανίζεται αποδυναμωμένο μετά από το σκάνδαλο των υποκλοπών, την έλλειψη πολυφωνίας των ΜΜΕ, την βραδύτητα στην απονομή δικαιοσύνης, την τραγωδία των Τεμπών, τις επιθέσεις και στοχοποίηση των Ανεξάρτητων Αρχών, τη διαρροή προσωπικών δεδομένων εκλογέων και τη χρήση τους για ψηφοθηρικούς σκοπούς.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών στιγματίζει τη δημοκρατία μας, όσο δεν αποδίδονται ευθύνες. Και συνδέεται και με τα θέματα εθνικής ασφάλειας εφόσον επιβεβαιωμένα αφορούσε και στην ηγεσία του στρατού. Από την υποβάθμιση του κράτους δικαίου και την απαξίωση της πολιτικής επωφελούνται μόνο οι μισαλλόδοξες ακραίες φωνές.
Και όπως σταθερά προτείνει ο ΟΗΕ στους δείκτες για τη βιώσιμη ανάπτυξη, στις μεγάλες κρίσεις και αβεβαιότητες του μέλλοντος χρειαζόμαστε μια κοινωνία ενεργών πολιτών και όχι απομονωμένων στην ατομικότητα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μπροστά στις νέες μεγάλες αβεβαιότητες οφείλουμε να εργαστούμε για μια προοδευτική διέξοδο.
Αυτό ήταν και το μήνυμα της μεταπολίτευσης και της θυσίας των αγωνιστών της αντιδικτατορικής αντίστασης.