Καραμανλής και Σαμαράς ξεμπρόστιασαν την κυβέρνηση

–Ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές που έθεσαν

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Ένα πλήρες μανιφέστο για την εξωτερική πολιτική της χώρας, που βάζει φραγμό σε οποιαδήποτε σκέψη για υποχωρήσεις έναντι της Τουρκίας, έβαλαν στο τραπέζι δύο πρώην πρωθυπουργοί και πρώην πρόεδροι της ΝΔ, οι Κώστας Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς.

Οι δύο πρωθυπουργοί, σε μια σπάνια κοινή τους εμφάνιση, στην παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου Μανώλη Κοττάκη («Οι Απόρρητοι Φάκελοι Καραμανλή»), θέλησαν να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα και στην ελληνική κοινωνία και, κυρίως, στην ηγεσία της ΝΔ, ότι η στροφή στο Κέντρο δεν πρέπει να σημαίνει εγκατάλειψη των βασικών αρχών και αξιών της παράταξης και κυρίως των εθνικών θέσεων στην εξωτερική πολιτική.

Το καμπανάκι που έκρουσαν οι δύο πρώην πρωθυπουργοί αφορούσε την εικόνα υποχωρητικότητας της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας, ενώ ο Αντώνης Σαμαράς διεύρυνε την κριτική του και στις σχέσεις με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία: «Η εικόνα της χώρας μας είναι αποκαρδιωτική. Τρώμε τη μία προσβολή, τη μία ταπείνωση, μετά την άλλη! Από τους Σκοπιανούς, τους Αλβανούς και, φυσικά, τους… ‘‘φίλους’’ μας τους Τούρκους…».

Είναι, ίσως, η πρώτη φορά στα πέντε χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας από την κυβέρνηση Μητσοτάκη που ασκήθηκε τόσο συγκροτημένη και πλήρης κριτική σε μείζονα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, κριτική η οποία, μάλιστα, γίνεται εκ των έσω, και γι’ αυτό έχει μεγαλύτερη αξία και αποτελεσματικότητα.

Διότι μετά το «νεύμα» των δύο πρώην πρωθυπουργών προς τα μέλη της παράταξης, πολλά από τα οποία αποστασιοποιήθηκαν στις ευρωεκλογές από τη ΝΔ, είναι προφανές ότι οποιαδήποτε μεθόδευση με την Τουρκία αλλά και κινήσεις κατευναστικές προς την Αλβανία και στα Σκόπια δεν είναι εύκολο να περάσουν και να νομιμοποιη­θούν.

Ο Αντώνης Σαμαράς προειδοποίησε ό­τι δεν υπάρχει καμία περίπτωση νέας εθνικής υποχώρησης και ταπείνωσης με «Πρέσπες του Αιγαίου», καθώς, όπως είπε, η Ελλάδα «δεν είναι ένα ηττημένο έθνος» και οι Έλληνες δεν είναι «συμβιβασμένο πλήθος, είμαστε πατριώτες»!

Όμως, καταλυτική ήταν και η παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, ο οποίος κατηγόρησε όλους όσους εθελοτυφλούν μπροστά στις ηγεμονικές βλέψεις της Τουρκίας, στη συστηματική επιχείρηση διεύρυνσης της ατζέντας και στις απροκάλυπτες, ευθείες αμφισβητήσεις της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας. «Μόνο εθελοτυφλούντες μπορούν να το αμφισβητούν. Η όποια συγκυριακή ύφεση στη ρητορική και στις έμπρακτες προκλήσεις, υπαγορευόμενη από πρόσκαιρες σκοπιμότητες, δεν πρέπει να συσκοτίζει την αλήθεια: ότι δηλαδή η Τουρκία έχει ξεκάθαρο αναθεωρητικό σχέδιο για την περιοχή και ευθέως απειλεί την Ελλάδα και την Κύπρο», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο Κώστας Καραμανλής, όμως, έκανε ένα ακόμη βήμα με ιδιαίτερη σημασία, χαρακτηρίζοντας αδιανόητη τη σύνταξη συνυποσχετικού για τη Χάγη, καθώς θα ανοίξει και άλλα ζητήματα, και απαίτησε να δοθούν «καθαρές α­παντήσεις, μη επιδεχόμενες παρερμηνεία». Ο πρώην πρωθυπουργός δήλωσε συ­γκεκριμένα:

«Είναι α­δύνατη και αδιανό­ητη η σύνταξη συνυποσχετικού που θα κρύβει τεχνηέντως και εκ του πονηρού, υπό το πρόσχημα της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, την εκχώρηση, με ασαφείς και διπλωματικά ευρηματικές διατυπώσεις, δικαιώματος στο Διεθνές Δικαστήριο να αποφανθεί περί του εύρους των χωρικών υδάτων ή ακόμα και της εδαφικής κυριαρχίας νήσων και βραχονησίδων». Και φρόντισε να στείλει ένα ακόμη μήνυμα, δηλώνοντας ότι ο ίδιος δεν πιστεύει ότι θα υπήρχε ελληνική κυβέρνηση να πράξει κάτι τέτοιο, αλλά, ακόμη κι αν συνέβαινε, τότε δεν θα μπορούσε, καθώς «θα βρισκόταν αντιμέτωπη με την ομόθυμη και σθεναρή αντίδραση των Ελληνίδων και των Ελλήνων».

Ο πρώην πρωθυπουργός, όμως, εξέφρασε και τη βαθιά ανησυχία του για το πώς μπορεί να εξελιχθεί η τωρινή διαδικασία των υποτιθέμενων ήρεμων νερών στο Αιγαίο. «Υφέρπει, όμως, πάντα ο κίνδυνος, στο όνομα της ύφεσης, των χαμηλών τόνων και των ήρεμων νερών, να δημιουργείται σταδιακά η εντύπωση της αποδοχής της διευρυνόμενης τουρκικής ατζέντας και των διεκδικήσεων, άρα βήμα βήμα της δημιουργίας προηγούμενου. Με άλλα λόγια, η διά της διαχρονικής διολίσθησης έκπτωση πάγιων εθνικών θέσεων που εδράζονται στέρεα επί του Διεθνούς Δικαίου», ήταν η προειδοποίηση που απηύθυνε ο πρώην πρωθυπουργός, βάζοντας καθαρές κόκκινες γραμμές στην κυβέρνηση.

Η ομοβροντία από τους δύο πρωθυπουργούς έχει ξεχωριστή σημασία, καθώς οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, έχουν αναλάβει, με εντολή των δύο ηγετών, να εξετάσουν τρόπους για το επόμενο βήμα στα ελληνοτουρκικά και την έναρξη συζητήσεων για το μείζον θέμα των θαλασσίων ζωνών, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία απαιτεί η συζήτηση να γίνει επί όλων των θεμάτων που η ίδια θεωρεί ως διαφορές και αφορούν τις μονομερείς παράνομες διεκδικήσεις της εναντίον της Ελλάδας.

Η κυβέρνηση και το ΥΠΕΞ κρατούν ως επτασφράγιστο μυστικό το περιεχόμενο των συναντήσεων των υπουργών Εξωτερικών, ενώ οι πρόσφατες δηλώσεις του Χακάν Φιντάν ότι συζητά με τον ομόλογό του τα θέματα του Αιγαίου έχουν προκαλέσει εύλογα ερωτηματικά για αυτού του είδους την «προσωπική διπλωματία», χωρίς εμπλοκή εμπειρογνωμόνων, νομικών αλλά και έμπειρων διπλωματών…

Και κανείς δεν ξεχνά φυσικά τι είχε πει ο κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ, πριν από έναν χρόνο, όταν στην ερώτηση για το ενδεχόμενο απομείωσης της ελληνικής κυριαρχίας λόγω μιας συμφωνίας με την Τουρκία απάντησε ότι «αυτό είναι μία σχετική έννοια, αλλά πρέπει να σας πω ότι οποιαδήποτε συμφωνία αυτού του τύπου μπορεί ενδεχομένως, ναι, να συνεπάγεται και κάποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις, οι οποίες μπορούν να αποτελούν την αφετηρία μιας διαπραγμάτευσης».

Ο Αντώνης Σαμαράς, όμως, δεν έμεινε μόνο στα ελληνοτουρκικά, αφού άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για τη στάση της έναντι του αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα όσον αφορά τη φυλάκιση Μπελέρη, αφήνοντας αιχμές για το ότι του παραχωρήθηκε το Ζάππειο για να κάνει έκθεση με πίνακες και γλυπτά του και για το ότι προσφέρθηκαν χώροι στον Ράμα προκειμένου να κάνει πολιτικές συγκεντρώσεις, ενώ πριν είχε μεθοδεύσει τον διωγμό του Φρέντι Μπελέρη. Με τέτοιες κινήσεις, όπως είπε ο Αντώνης Σαμαράς, δίνεται η εικόνα της «απόλυτης εθνικής αδυναμίας».

Ο πρώην πρωθυπουργός, σε μια στιγμή που κλιμακώνονται οι προκλήσεις από τα Σκόπια και τη νέα ηγεσία της χώρας και φαίνεται ότι τα όπλα που χρησιμοποιεί η Αθήνα δεν είναι αποτελεσματικά, πρότεινε τη συγκρότηση ομάδας ειδικών που θα εξετάσει τη σταδιακή απεμπλοκή της χώρας από την «επαίσχυντη Συμφωνία των Πρεσπών», την οποία, όπως είπε, δεν τηρούν τα Σκόπια από την αρχή.

Οι Κώστας Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς, με το κύρος τους ως πρώην πρωθυπουργοί και τη βαρύτητά τους ως πρώην πρόεδροι του κόμματος, έθεσαν τις κόκκινες γραμμές της παράταξης, τις οποίες δεν πρέπει να υπερβεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Αυτήν τη στιγμή, κανείς δεν γνωρίζει εάν έχουν αναληφθεί δεσμεύσεις έναντι της Τουρκίας και ποιες είναι αυτές. Όμως, πλέον η κυβέρνηση γνωρίζει ότι οι πιο σκληρές αντιδράσεις που θα έχει να αντιμετωπίσει σε ένα «βήμα στο κενό» δεν θα είναι από την αντιπολίτευση αλλά από το ίδιο το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας…

ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτο: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI