Το μήνυμα των φετινών Πανελλήνιων Εξετάσεων: Ανάγκη για ριζικές αλλαγές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
–Η αναμενόμενη πτώση των βάσεων και οι πολλές σχολές της επαρχίας που θα έχουν σημαντικά κενά θα δρομολογήσουν εξελίξεις
Η πτώση των βάσεων, η οποία φέτος, και ειδικά στο πρώτο πεδίο, αναμένεται να είναι σοβαρή, τα πολλά κενά που θα δημιουργηθούν σε σχολές της επαρχίας, η λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων και η δραματική συρρίκνωση του πληθυσμού δημιουργούν νέα δεδομένα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, τα οποία θα επιφέρουν αναπόφευκτα ριζικές αλλαγές.
Σύμφωνα με έγκυρους κύκλους από τον χώρο της Εκπαίδευσης, οι συνθήκες που διαμορφώνονται στην Τριτοβάθμια θα προκαλέσουν σειρά αλλαγών, καθώς, με τα σημερινά δεδομένα, πολλά ΑΕΙ δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν με τη σημερινή τους μορφή.
Συγκεκριμένα, με βάση τα δεδομένα των πανελληνίων εξετάσεων, οι βάσεις αναμένεται να πέσουν από 100 μέχρι 200 μονάδες στο πρώτο πεδίο, ενώ στο δεύτερο θα έχουν ελάχιστη μείωση. Μικρή πτώση θα έχουν και οι βάσεις στις ιατρικές σχολές, ενώ άγνωστο είναι πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση στις οικονομικές, καθώς συγκέντρωσαν τη μεγαλύτερη προτίμηση των υποψηφίων. Αυτό σημαίνει ότι οι σχολές που έχουν μεγάλη δημοφιλία, με την πτώση των βάσεων, θα υπερκαλύψουν τον αριθμό των φοιτητών που μπορούν να δεχθούν, ενώ οι σχολές με μικρότερη δημοφιλία θα δυσκολευτούν να συμπληρώσουν τον αριθμό των φοιτητών που υπολόγιζαν να έχουν.
Αρκετές όμως σχολές, της επαρχίας κατά κύριο λόγο, όχι μόνο δεν θα συμπληρώσουν τις θέσεις των φοιτητών που προβλέπονται, αλλά μπορεί να έχουν τόσο λίγους που θα είναι δύσκολο να παραμείνουν ανοιχτές. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό το αποτέλεσμα θα παίξει η ελάχιστη βάση που μπήκε από φέτος για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Χιλιάδες υποψήφιοι είναι εκείνοι που δεν συγκέντρωσαν τη βάση εισαγωγής και θα μείνουν εκτός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αυτοί κυρίως στελέχωναν τις σχολές ΑΕΙ της επαρχίας, που δεν απαιτούσαν πολλά μόρια.
Τώρα, που υπάρχει ο… κόφτης της βάσης, αυτές οι σχολές δεν θα έχουν φοιτητές. Έτσι, αν σε μια σχολή που έχει 30 θέσεις φέτος εμφανιστούν μόνο πέντε φοιτητές, δεν θα μπορεί να λειτουργήσει. Επιπλέον, αυτοί οι πέντε που θα εμφανιστούν σίγουρα θα έχουν πάει από ένα μεγάλο αστικό κέντρο. Κατά συνέπεια, η οικογένεια, για να στηρίξει τις σπουδές του παιδιού της, θα δαπανήσει ένα σεβαστό ποσό για ενοίκιο, έπιπλα, τροφοδοσία, εισιτήρια ή έξοδα βενζίνης, αφού και οι γονείς θα πηγαίνουν να βλέπουν το παιδί τους και το παιδί θα γυρίζει τουλάχιστον έξι – επτά φορές τον χρόνο στο σπίτι του κ.λπ.
Αν στην πόλη που ζει η οικογένειά του ανοίξει ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο, τα χρήματα που θα έδινε η οικογένεια στην επαρχία θα τα δώσει για δίδακτρα και θα έχει το παιδί της στο σπίτι, ενώ θα μπορεί να φοιτήσει και σε καλύτερη σχολή από εκείνην της επαρχίας. Οπότε, σε δύο – τρία χρόνια στις σχολές της επαρχίας δεν θα πηγαίνει κανένας, με αποτέλεσμα να κλείσουν. Κάτι που θα κακοφανεί τόσο στις τοπικές κοινωνίες, που θα χάσουν ένα πάγιο έσοδο, όσο και στο προσωπικό των σχολών που θα κλείσουν.
Στο μέλλον τα κρατικά πανεπιστήμια θα συρρικνωθούν ακόμα περισσότερο, γιατί δεν θα υπάρχουν αρκετοί φοιτητές. Από τη μια θα απορροφήσουν φοιτητές τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και από την άλλη θα μειωθεί δραματικά ο αριθμός των φοιτητών λόγω του δημογραφικού προβλήματος. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι πριν από δέκα χρόνια είχαμε 200.000 υποψήφιους για τα ΑΕΙ και φέτος είχαμε μόλις 80.000. Στο μέλλον οι υποψήφιοι ίσα που θα καλύπτουν τις θέσεις και αν απορροφηθεί ένα μέρος τους στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, για τα δημόσια δεν θα… περισσέψουν και πολλοί. Και φυσικά η δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα κλυδωνιστεί επικίνδυνα.
Θα δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα, ένα νέο τοπίο, που δεν θα έχει παρά ελάχιστες ομοιότητες με το σημερινό.
Αυτό το νέο τοπίο πρέπει να αξιολογήσουν οι αρμόδιοι, να προλάβουν τις εξελίξεις, να οργανώσουν τις συνθήκες λειτουργίας της δημόσιας εκπαίδευσης, για να μην βρεθούν προ εκπλήξεων και αιφνιδιαστούν. Σίγουρα θα αλλάξουν πολλά, το ζητούμενο είναι οι όποιες αλλαγές να γίνουν συγκροτημένα, σοβαρά και υπεύθυνα, για να έχουν αποτέλεσμα και να κρατήσουν όρθια τη δημόσια εκπαίδευση, που αποτελεί κύτταρο της κοινωνίας και ελπίδα του έθνους.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ