Έμφραγμα στο κέντρο της Αθήνας από τα τουριστικά και εκδρομικά λεωφορεία

–Tι πρέπει να γίνει

Του
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΜΑΤΣΟΥΚΗ
Δρος Συγκοινωνιολόγου, Καθηγητή ΑΕΙ,
πρώην Συμβούλου Περιφέρειας Αττικής 2020 – 2022

Στην επικαιρότητα βρίσκεται και πάλι το θέμα των τουριστικών λεωφορείων λόγω του ότι άρχισε η καλοκαιρινή περίοδος και αυξάνεται εντυπωσιακά ο αριθμός των τουριστών – επισκεπτών στο κέντρο της Αθήνας. Το θέμα απασχολεί εντονότατα τους επαγγελματίες του κλάδου και, φυσικά, και τον Δήμο Αθηναίων, την Τροχαία, το υπουργείο Τουρισμού κ.λπ.

Δεν είναι, όμως, μόνο τα τουριστικά λεωφορεία, είναι και τα εκδρομικά λεωφορεία, τα οποία χρησιμοποιούνται για τις πάσης φύσεως σχολικές εκδρομές, εκδρομές συλλόγων, οργανώσεων, σωματείων κ.λπ., είτε από την Ελλάδα είτε από το εξωτερικό, τα οποία καταφθάνουν στην πρωτεύουσα και θεωρούν λογικά αυτονόητο να επισκεφθούν τα κύρια σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος.

Σε 200 υπολογίζονται τα τουριστικά λεωφορεία που κινούνται καθημερινά στο κέντρο της Αθήνας. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο μεγάλος όγκος των τουριστών προέρχεται από την κρουαζιέρα: Οι τουρίστες που φτάνουν με τα κρουαζιερόπλοια πρέπει να διακινηθούν με τουριστικά λεωφορεία στο κέντρο της Αθήνας. Πράγματι, οι επισκέπτες που έρχονται μπορεί να είναι 60, 70 και 80 χρονών, η μετακίνησή τους είναι δύσκολη με κάποιον άλλο τρόπο και η προσφορότερη λύση είναι το τουριστικό λεωφορείο. Σε αυτόν τον αριθμό των τουριστικών λεωφορείων πρέπει να προστεθεί και ο αριθμός των λεωφορείων που διακινούνται για τις σχολικές και άλλες εκδρομές, που είναι απροσδιόριστος. Συνολικά, όμως, η κίνηση αυτών των λεωφορείων δημιουργεί έμφραγμα στο κέντρο της Αθήνας και επιβαρύνει στο μέγιστο το κυκλοφοριακό και περιβαλλοντικό πρόβλημα στο κέντρο της πόλης.

Αξίζει να προστεθεί ότι η προηγούμενη διοίκηση του Δήμου Αθηναίων είχε καθορίσει 11 θέσεις νόμιμης στάθμευσης για τα λεωφορεία αυτά. Το μέτρο αυτό, δυστυχώς, δεν είχε ορθολογική εφαρμογή, ενώ εκεί όπου σταθμεύουν τα λεωφορεία μειώνεται η διατομή των δρόμων, αφού καταλαμβάνονται λωρίδες κυκλοφορίας από αυτά και δημιουργούνται μεγάλες ουρές. Αυτό παρατηρείται στη Λ. Αμαλίας, στη Λ. Βασιλέως Κωνσταντίνου, στην Αρδηττού, στη Λ. Συγγρού κ.λπ. Ιδιαίτερα η Λ. Αμαλίας καθημερινά μετατρέπεται σε έναν ατελείωτο χώρο πάρκινγκ τουριστικών λεωφορείων.

Τι πρέπει να γίνει; Η δική μας άποψη είναι σαφής: Χρειάζονται βραχυπρόθεσμες αλλά και μακροπρόθεσμες λύσεις, που όμως πρέπει να δρομολογηθούν άμεσα.

1.Στις μακροπρόθεσμες λύσεις, προτείνεται να ανατεθεί μια κυκλοφοριακή μελέτη που θα οριοθετήσει τους χώρους στάθμευσης των τουριστικών και λοιπών λεωφορείων. Η μελέτη αυτή θα μπορούσε να έχει, π.χ., τίτλο «Κυκλοφοριακή μελέτη κινήσεων τουριστικών και λοιπών λεωφορείων στον χώρο που περικλείεται από τις οδούς Π. Τσαλδάρη, Χαμοστέρνας, Καλλιρρόης, Λαγουμιτζή, Συγγρού, Αρδηττού, Βασιλέως Κωνσταντίνου, Βασιλίσσης Σοφίας, Ελευθερίου Βενιζέλου και σχετικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις».

Το ποιος θα είναι ο φορέας που θα αναθέσει τη μελέτη αυτή δεν είναι τόσο απλό, γιατί στο θέμα εμπλέκονται το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, το υπουργείο Τουρισμού, οι δήμοι από τους οποίους περνούν τα τουριστικά λεωφορεία –και κυρίως ο Δήμος Αθηναίων– και ο ΟΛΠ όσον αφορά το λιμάνι του Πειραιά. Χρειάζεται, τέλος, έγκριση της Περιφέρειας Αττικής αλλά και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Πιθανόν, ο καταλληλότερος φορέας θα ήταν η Περιφέρεια Αττικής. Η μελέτη θα πρέπει να είναι μια κανονική τεχνική μελέτη και όχι ένα πανεπιστημιακό ερευνητικό πρόγραμμα, για να έχει εφαρμοσιμότητα. Αυτή θα καθορίσει το πού θα οριοθετηθούν οι χώροι στάθμευσης των λεωφορείων, ποια θα είναι τα δρομολόγιά τους, ποιοι οι χρονικοί περιορισμοί των κινήσεών τους κ.λπ.

2.Στις βραχυπρόθεσμες λύσεις, επειδή η παραπάνω μελέτη πρόδηλα θα αργήσει, για φέτος το καλοκαίρι θα μπορούσαν να υιοθετηθούν ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ κάποιες λύσεις οριοθέτησης χώρων στάθμευσης των λεωφορείων αυτών, ώστε και η φετινή σεζόν να μην πάει χαμένη.

Υπάρχουν ήδη μερικές απόψεις και σκέψεις για το πού θα μπορούσαν να σταθμεύουν τα τουριστικά λεωφορεία: (α) Στον χώρο των ολυμπιακών εγκαταστάσεων του Φαλήρου (Taekwondo). (β) Στον χώρο του Ζαππείου, που είναι όμως ιδιωτικός, άρα εδώ χρειάζονται κάποιες συνεννοήσεις. Στον χώρο αυτό θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν άνετα περί τα 100 λεωφορεία, τα οποία φυσικά θα εξαφανίζονταν από την κυκλοφορία των κεντρικών λεωφόρων, ενώ επιπρόσθετα απαιτείται και η διάνοιξη της Λ. Βασιλίσσης Όλγας, κάτι που αποτελεί και πρόθεση της σημερινής δημοτικής αρχής. (γ) Στον χώρο πάρκινγκ του εστιατορίου «Διόνυσος». (δ) Στον προαύλιο χώρο του Θεάτρου «Δόρα Στράτου» και στη γύρω περιοχή, για τα οποία επίσης έχουν γίνουν συζητήσεις παλαιότερα. (ε) Σε διαθέσιμους χώρους στάθμευσης στο Γκάζι. (στ) Στην πλατεία Νερού, για την αξιοποίηση της οποίας ετοιμάζει πρόταση η σημερινή δημοτική αρχή.

3.Θα μπορούσε ακόμη να υπάρξει και κεντρικός συντονισμός των τουριστικών και λοιπών λεωφορείων, π.χ. από την Τουριστική Αστυνομία, ώστε να γίνεται εκ των προτέρων γνωστό κάθε ημέρα ποιοι και πότε θα επισκεφθούν τους χώρους τουριστικού ενδιαφέροντος, αν θα υπάρξουν κάποιες ειδικές συνθήκες, απαγορεύσεις, απεργίες κ.λπ.

Ακόμη, θα μπορούσαν να περιοριστούν οι ειδικές εκδρομές, π.χ. σχολικές, στους τουριστικούς προορισμούς που προαναφέρθηκαν σε ορισμένες ημέρες ή ώρες κάθε εβδομάδα.

Λύσεις, επομένως, μπορούν να βρεθούν και πρέπει να δρομολογηθούν άμεσα. Στο σημείο που βρισκόμαστε τώρα, οι εξαγγελίες δεν αρκούν. Χρειάζονται πρακτικές και αποτελεσματικές κινήσεις, με συντονισμό των αρμόδιων φορέων, ΤΩΡΑ!

ΤΟ ΠΑΡΟΝ