Μειώθηκε η εμπιστοσύνη των πολιτών στα παιδικά εμβόλια

Η ΥΓΕΙΑ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥΜ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

–Τα μυστικά της μακροζωίας
–Η καινοτομία, κλειδί για ένα πιο υγιεινό μέλλον

Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ

Για μία ακόμη φορά, η Υγεία βρέθηκε στο επίκεντρο του Οικονομικού Φόρουμ, που πραγματοποιήθηκε για 9η συνεχή χρονιά στους Δελφούς.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, κορυφαία στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς και της πανεπιστημιακής κοινότητας και εκπρόσωποι των Ενώσεων Ασθενών συζήτησαν ζωτικά θέματα που αφορούν τον τομέα της Υγείας, ανάμεσα στα οποία ήταν η φαρμακευτική δαπάνη, η προσβασιμότητα των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα και τεχνολογίες, η αξία του εμβολιασμού στην πρόληψη των λοιμώξεων, τα μυστικά της μακροζωίας κ.ά., ενώ παρουσιάστηκαν και σχετικές έρευνες.

Ειδικότερα, ο Κυριάκος Σουλιώτης, καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, παρουσίασε έρευνα σύμφωνα με την οποία ισχυρό πλήγμα έχει δεχθεί η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στα εμβόλια, με το ποσοστό των Ελλήνων που συμφωνεί με την υποχρεωτικότητα του παιδικού εμβολιασμού να έχει μειωθεί στο 68% έναντι του 80% πριν από την πανδημία της Covid-19. «Η εμπιστοσύνη των πολιτών μειώθηκε κατά 30% στο διάστημα 2019 – 2023. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 67% όσων δεν εμπιστεύονται τα εμβόλια εγείρει προβληματισμούς που αφορούν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους. Ακόμη, το 80% δηλώνει ότι γνωρίζει ότι πρέπει να κάνει το εμβόλιο της γρίπης. Ωστόσο, μόνο το 48% αναφέρει ότι εμβολιάστηκε. Μάλιστα, 2 στους 3 Έλληνες ζητούν περισσότερες καμπάνιες, αλλά και να αφιερώνει περισσότερο χρόνο ο γιατρός ή ο φαρμακοποιός τους για να τους μιλήσει για την αξία των εμβολίων», ανέφερε ο κ. Σουλιώτης, τονίζοντας πως υπάρχει ένα τεράστιο κενό ενημέρωσης όσον αφορά τη συμμόρφωση. Επισήμανε, τέλος, την ανάγκη η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Υγείας να ασχολείται περισσότερο με τα επιστημονικά δεδομένα παρά με τα οικονομικά, τα οποία είναι αντικείμενο δύο άλλων επιτροπών.

«Αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη καταγράφονται 30.000 κρούσματα ιλαράς, ενώ ανησυχία υπάρχει και για τον κοκκύτη, καθώς και για άλλες ασθένειες που είχαν εξαφανιστεί χάρη στον καθολικό εμβολιασμό του πληθυσμού», ανέφερε ο Νικόλαος Σύψας, καθηγητής Λοιμωξιολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, επισημαίνοντας πως οι γιατροί θα πρέπει να το έχουν αυτό κατά νου και να ενημερώνουν όλους τους ασθενείς τους να εμβολιάζονται. «Η δεισιδαιμονία και η άγνοια που ταλανίζουν το ανθρώπινο γένος βγήκαν στην επιφάνεια με την πανδημία», πρόσθεσε, στηλιτεύοντας τη στάση ορισμένων γιατρών και κληρικών αλλά και τον λαϊκισμό κάποιων πολιτικών, που κλόνισαν την εμπιστοσύνη του κόσμου στην επιστήμη. Τα εμβόλια είναι η καλύτερη επένδυση στη δημόσια υγεία κατέληξε ο κ. Σύψας, τονίζοντας πως «για κάθε 1 ευρώ που θα επενδύσει η πολιτική στα εμβόλια θα πάρει πίσω 3 ευρώ άμεσα από νοσηλείες που θα αποφύγει και 10 ευρώ από έμμεσο κοινωνικό κόστος, εξοικονομώντας δισεκατομμύρια σε βάθος χρόνου».

Μπορούμε να ζήσουμε για πάντα;
Η πρόοδος στον τομέα της φαρμακολογίας έχει αυξήσει το προσδόκιμο της ζωής τα τελευταία χρόνια, χωρίς, ωστόσο, να έχει καταφέρει να μας απαλλάξει από τις ασθένειες, οι οποίες εμφανίζονται πλέον πολύ νωρίτερα στη ζωή και σε πολλούς περισσότερους ανθρώπους σε σχέση με το παρελθόν. Είναι αναπόφευκτο αυτό; Όχι, απαντούν οι ειδικοί!

«Τα τελευταία 70 χρόνια το προσδόκιμο επιβίωσης έχει μεγαλώσει, κυρίως χάρη στα καλά φάρμακα που διαθέτουμε. Ωστόσο, το ψυχοκοινωνικό στρες είναι παντού παρών, ξεκινώντας από την εμβρυϊκή κιόλας ηλικία, ενώ νωρίς στη ζωή ξεκινούν επίσης η υπερβαρότητα και η παχυσαρκία», ανέφερε ο Γιώργος Χρούσος, καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ. «Το ένα τρίτο των παχύσαρκων και των υπέρβαρων στην ηλικία των 50 ετών έχει το πλήρες μεταβολικό σύνδρομο κι άλλο ένα τρίτο έχει μερικό μεταβολικό σύνδρομο, ενώ η χρόνια ενεργοποίηση του συστήματος του στρες συνδυάζεται με την αύξηση της κορτιζόλης και των φλεγμονωδών κυτοκινών», επισήμανε ο κ. Χρούσος και πρόσθεσε: «Τι σημαίνει αυτό; Ψυχοσωματικά, κατάθλιψη, εξαρτήσεις, αντικοινωνική συμπεριφορά, μείωση λίμπιντο, κούραση, πόνος, αύξηση βάρους, φλεγμονές, ανοσοποιητική δυσλειτουργία, υπογονιμότητα, καρδιαγγειακή νόσος, άνοια, οστεοπενία, πρόωρη γήρανση, προδιάθεση για μολύνσεις και ανάπτυξη καρκίνου, μεταξύ άλλων. Τι μπορούμε να κάνουμε για να ζούμε περισσότερο και καλά;». Ανατρέχοντας στον Ιπποκράτη, ο κ. Χρούσος ανέφερε: «Διατροφή, άσκηση, ύπνος, κανονική συχνότητα ύπνου και γευμάτων, διαχείριση του στρες. Εφαρμόζοντας από νωρίς αυτά τα απλά πράγματα έχεις ένα ανθεκτικό ξεκίνημα για τη ζωή».

«Έχουμε καταφέρει να αυξήσουμε το προσδόκιμο επιβίωσης. Τι γίνεται, όμως, με τα χρόνια που ζούμε χωρίς ασθένεια ή αναπηρία; Φαίνεται πως αυτό δεν το καταφέραμε», ανέφερε η Καλλιόπη Καλαϊτζή, MD Founder & Chief Medical Officer, The Longevity & Wellbeing Clinic, επισημαίνοντας ότι από τους 56 εκατομμύρια θανάτους που κατέγραψε ο ΠΟΥ το 2015 οι 40 οφείλονταν σε νοσήματα που μπορούν να προληφθούν. Γιατί συμβαίνει αυτό; «Φαίνεται πως τα συστήματα υγείας είναι περισσότερο συστήματα ασθένειας και λιγότερο συστήματα υγείας, παρότι αυτό που προσδιορίζει την πιθανότητα να πεθάνουμε νωρίς έχει να κάνει μόνο κατά 10% με το σύστημα υγείας.

Ένα 40% έχει να κάνει με τον τρόπο ζωής κι ένα 30% έχει να κάνει με τη γενετική. Άρα, όλα μας τα χρήματα τα δίνουμε σε αυτό το 10% και κλείνουμε τα μάτια στο 90%, που μπορεί να παίζει σημαντικότερο ρόλο», τόνισε. Και πρόσθεσε: «Και αν το να κάνουμε αλλαγές στον τρόπο ζωής μας φαίνεται ακριβό σε ατομικό επίπεδο, για τα συστήματα υγείας στην πραγματικότητα συνιστά εξοικονόμηση πόρων. Κάποιοι λένε ότι μπορούμε να το πετύχουμε στο μέλλον με τα φάρμακα. Τι μπορούμε να κάνουμε άμεσα; Μελέτες δείχνουν πως το να μην έχεις καπνίσει ποτέ, να έχεις φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος (BMI ≤23), η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, η υγιεινή (μεσογειακή) διατροφή και η φυσική δραστηριότητα για 30 λεπτά την ημέρα μπορούν να προσφέρουν έως και 43 επιπλέον υγιή χρόνια ζωής».

Μικρότερο το προσδόκιμο ζωής στα κατώτερα μορφωτικά στρώματα
Ο Γιάννης Τούντας, ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, παρουσίασε στοιχεία από μελέτη που διεξάγει σε συνεργασία με την ΜSD, η οποία αποτυπώνει κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες που σχετίζονται με την Υγεία. «Το προσδόκιμο ζωής είναι κατά 2,3 χρόνια μικρότερο στα κατώτερα μορφωτικά στρώματα σε σχέση με τα ανώτερα», ανέφερε χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας μια σειρά από αντίστοιχα στοιχεία που αφορούν τη διατροφή, την άσκηση, την παχυσαρκία, την αδυναμία πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας και φάρμακα λόγω κόστους. «Όσον αφορά τους καρκινοπαθείς, το 30,1% από αυτούς έχει πρόβλημα στην πρόσβαση, σχεδόν οι μισοί λόγω κόστους, ενώ το 25% έχει πρόβλημα πρόσβασης στα φάρμακα, το 1/4 από αυτούς λόγω κόστους», πρόσθεσε.

Από την πλευρά της, η Αντιγόνη Λυμπεράκη, καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, σχολίασε πως πλέον έχουμε πολύ καλύτερη εικόνα των δεδομένων στη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου που επηρεάζουν την υγεία και τη ζωή ενός ανθρώπου: «Οι άνθρωποι που είναι 70 χρονών σήμερα δεν μοιάζουν με αυτούς που ήταν σε αυτή την ηλικία πριν από 30 χρόνια, ούτε θα μοιάζουν με όσους θα είναι 70 χρονών σε λίγες δεκαετίες». Η κ. Λυ­μπεράκη παρατήρησε πως όλες οι έρευνες συμφωνούν στη συσχέτιση κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών με την υγεία. «Στις χώρες που η μη ισότητα των φύλων θεωρείται κάτι ‘‘φυσιολογικό’’ οι γυναίκες έχουν και χειρότερη φυσική υγεία», τόνισε.

Η καινοτομία, κλειδί για ένα πιο υγιεινό και εύρωστο μέλλον
Το κομβικό θέμα του κόστους των υπηρεσιών υγείας και της φαρμακευτικής δαπάνης σε μια εποχή ραγδαίας επιστημονικής καινοτομίας αλλά και γήρανσης του πληθυσμού ήταν το βασικό θέμα σε μία εκ των συνεδριών του Φόρουμ. Η γ.γ. Δημοσιονομικής Πολιτικής Παυλίνα Καρασιώτου τόνισε πως «λαμβάνουμε μέτρα για μια λελογισμένη, σταδιακή αύξηση στη φαρμακευτική δαπάνη, αλλά ο κύριος στόχος πρέπει να είναι ο εξορθολογισμός της δαπάνης, ώστε να εξασφαλιστούν πόροι για τομείς όπως η καινοτομία». Πρόσθεσε, επίσης, πως είναι σημαντικό να βρεθούν καινούργια εργαλεία και τρόποι για τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας των δαπανών. «Στην ανάλυση για ένα φάρμακο σωστό είναι να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι τομείς πέρα από την τιμή του, όπως τα γενικότερα οφέλη που προκύπτουν για τον ασθενή αλλά και την οικονομία», σχολίασε κλείνοντας.

Η διοικήτρια και πρόεδρος του ΔΣ του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη επισήμανε πως η ψηφιακή τεχνολογία βοηθά στην καλύτερη διαχείριση της φαρμακευτικής δαπάνης. «Προχωράμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Δίνουμε σημασία στην καταγραφή της θεραπευτικής δαπάνης. Αν είχαμε τη δυνατότητα να μετρήσουμε το συγκεκριμένο όφελος του ασθενούς από το φάρμακο, θα μπορούσαμε αυτή την υπεραξία να τη μεταφέρουμε σε χρήματα για καινοτόμες θεραπείες», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Βέττας τόνισε τα εξής: «Οι δαπάνες Υγείας θα γίνονται όλο και μεγαλύτερο κομμάτι των δαπανών παγκοσμίως, το ίδιο συμβαίνει και για την παραγωγή υπηρεσιών Υγείας. Άρα θα είναι αδύνατο για την Ελλάδα να έχει μακροχρόνια δημοσιονομικά καλά αποτελέσματα, αν δεν πετυχαίνει να έχει και καλές και οικονομικά επιτυχημένες υπηρεσίες Υγείας». Παράλληλα σχολίασε πως στην Ελλάδα θα χρειαστούμε «ένα δεύτερο ασφαλιστικό» για τη δημιουργία ενός οργανωμένου συστήματος φροντίδας των ηλικιωμένων, οι οποίοι θα αποτελούν όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: ogdoo.gr