Ο Άιφελ, μαζί με τον Πύργο στο Παρίσι, έκανε και γέφυρα στην Ελλάδα!

–Η άγνωστη ιστορία του διάσημου γάλλου κατασκευαστή στη χώρα μας

Γράφει ο
Νίκος Παρασκευάς

Όταν λέμε ότι δεν γνωρίζουμε την ιστορία μας, ότι αντί να αναδείξουμε τα σημεία αιχμής της χώρας μας, που θα αποτελέσουν και τους κράχτες της σε όλο τον κόσμο, ίσως δεν κατανοούμε την ουσία αυτής της παράλειψης. Έχουμε εγκλωβιστεί στα μεγαλεία των προγόνων μας και αγνοούμε την αξία και τη σημασία που έχουν πιο σύγχρονα πράγματα που έγιναν στη χώρα μας και σίγουρα μπορούν να προκαλέσουν σημαντικό ενδιαφέρον.

Ένα απλό, αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα του γεγονότος αυτού είναι μια γέφυρα, που ουσιαστικά είναι μια σιδηροδρομική προβλήτα, η οποία βρίσκεται στην Αγία Μαρίνα Στυλίδας και αποδίδεται σε σχέδια του Γκουστάβ Άιφελ, δηλαδή του δημιουργού του ομώνυμου Πύργου.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Το 1892, η εταιρεία που διαχειριζόταν τους πρώτους σιδηροδρόμους στη χώρα μας για τη γραμμή Πειραιάς – Σύνορα, γιατί τότε τα σύνορα της χώρας μας έφταναν μέχρι τα Τέμπη, μια βρετανική εταιρεία υπό τον W. E. Eckersley αποφάσισε να δημιουργήσει μια σιδηροδρομική γέφυρα, όπως την έλεγαν, αλλά ουσιαστικά ήταν μια προβλήτα με γραμμές σιδηροδρόμου, για να μεταφέρονται σε πλοία τα μεταλλεύματα από τα λατομεία του Δομοκού. Τη δημιουργία του έργου ανέλαβε η γαλλική εταιρεία Batignolles, στην οποία επικεφαλής του τμήματος σχεδιασμού έργων ήταν ο Άιφελ, ο οποίος εκείνη την εποχή κατασκεύαζε και τον Πύργο στο Παρίσι. Στα σχέδια της γέφυρας-προβλήτας φαίνεται ξεκάθαρα η παρέμβαση του Άιφελ, καθώς ήταν ο μόνος εκείνη την εποχή που χρησιμοποιούσε τοξωτά σιδερένια δοκάρια για τις κατασκευές του. Ο Πύργος του Άιφελ είναι κατασκευασμένος με αυτό το στυλ αλλά και η γέφυρα της Αγίας Μαρίνας έχει ακριβώς την ίδια τεχνοτροπία.

Μπορεί να μην υπάρχει πουθενά στα σχέδια, τα οποία υπάρχουν ακόμα, η υπογραφή του Άιφελ, παρά μόνο τα σύμβολα της εταιρείας, αλλά το γεγονός ότι ο σχεδιασμός είναι εκείνος που χρησιμοποιούσε ο Άιφελ, τα υλικά είναι εκείνα τα οποία μεταχειριζόταν αποκλειστικά, τα τοξωτά σιδερένια δοκάρια ήταν δική του επιλογή και σχεδίαση και εκείνη την εποχή η γέφυρα ήταν το μεγαλύτερο έργο που είχε αναλάβει η εταιρεία μετά τον Πύργο οδηγούν στη βεβαιότητα ότι ο Άιφελ είχε σχεδιαστική παρουσία και στην Ελλάδα.

Χαρακτηριστικό της εμπλοκής της γαλλικής εταιρείας, στέλεχος της οποίας ήταν ο Άιφελ, με τη χώρα μας είναι το γεγονός ότι όταν χρεοκόπησε η βρετανική εταιρεία που διαχειριζόταν τους σιδηροδρόμους, το 1900, ανέλαβε εκείνη τις τύχες τους.

Να, λοιπόν, που υπάρχει… συγγένεια του Πύργου του Άιφελ με τη γέφυρα της Αγίας Μαρίνας στη Στυλίδα. Μια ιστορία που ελάχιστοι γνωρίζουν και κανένας δεν την έφερε στο φως, παρόλο που έχει τη δική της σημασία και σίγουρα τεράστιο ενδιαφέρον.

Άραγε, πόσες άλλες, παρόμοιες ιστορίες είναι… θαμμένες στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας, επειδή κανένας δεν ενδιαφέρθηκε να τις αναδείξει; Και πόσες ευκαιρίες έχουν χαθεί εξαιτίας της αδιαφορίας των τοπικών φορέων και της αυτοδιοίκησης, που αναδεικνύουν μόνο τα φολκλόρ των τόπων τους και… ξεχνάνε όλα τα υπόλοιπα, είτε έχουν αξία είτε όχι; Πολύ φοβόμαστε πως η απάντηση θα μας προκαλέσει θλίψη…

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: el.wikipedia.org