Οικονομικο Φόρουμ Δελφών: Η Μεσόγειος αποτελεί πλέον ένα «hot spot» κλιματικής αλλαγής
Οι επείγουσες προκλήσεις για την προστασία των θαλασσών και των ωκεανών, σε έναν πλανήτη που υπερθερμαίνεται, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, τέθηκαν στο επίκεντρο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς από τις 10 έως τις 13 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Όπως τόνισαν οι συνομιλητές του σχετικού πάνελ, κρίσιμο ρόλο καλούνται να παίξουν η καινοτομία, οι νέες τεχνολογίες, αλλά και η Τεχνητή Νοημοσύνη στην αντιμετώπιση των συνεπειών των ακραίων φαινομένων, συνδυάζοντας αποτελεσματικά την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση προς όφελος του περιβάλλοντος, των κοινωνιών και της οικονομίας.
Η πρώην Ελληνίδα Επίτροπος Αλιείας, κα Μαρία Δαμανάκη ανέφερε ότι η κατάσταση στους ωκεανούς και τις θάλασσες διαρκώς επιδεινώνεται, επισημαίνοντας τον σημαντικό στόχο που έχει θέσει η ΕΕ για την απόλυτη προστασία του 30% των θαλασσών μέχρι το 2030. «Το κόστος του να μην κάνουμε τίποτα είναι υψηλότατο», τόνισε η κα Δαμανάκη, επισημαίνοντας ότι στα τρία τρισεκατομμύρια ετησίως αναμένεται να φτάσει το ετήσιο κόστος σε παγκόσμιο επίπεδο σε περίπτωση μη προσαρμογής στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Αναφέρθηκε επίσης στο κοινωνικό κόστος και επεσήμανε ότι οι συνέπειες δεν “χτυπούν” το ίδιο σε όλες τις περιοχές. Η κα Δαμανάκη έκανε λόγο για την ανάγκη χρήσης δορυφόρων για την αντιμετώπιση της παράνομης αλιείας στις θάλασσες, αλλά και των νέων ιδεών και τεχνολογιών όπως, η γεωμηχανική και η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα. «Η ίδια η ζωή θα μας αναγκάσει να επενδύσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ εξέφρασε την αισιοδοξία της για το μέλλον, τονίζοντας ωστόσο, ότι δεν μπορεί να υπάρξει “Climate Deal χωρίς τους Ωκεανούς”.
Από την πλευρά της η κα Ελισάβετ Λιπιάτου, Head of Unit, Directorate General Communications Networks, Content and Technology, Belgium επεσήμανε ότι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση είναι σημαντικές προτεραιότητες της ΕΕ. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην “μπλε ψηφιακή μετάβαση” καθώς αποτελεί τον συνδυασμό των δύο, με προσαρμογή στο υδάτινο περιβάλλον. «Η δυνατότητά μας στο να πετύχουμε τους ευρωπαϊκούς στόχους που έχουμε θέσει, εξαρτάται από την ικανότητά μας να καινοτομούμε, στους τομείς της ρομποτικής και της ΑΙ, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες συνεργειών», ανέφερε η κα Λιπιάτου. Όπως είπε, απαιτείται επιτάχυνση σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, ενώ αναφέρθηκε στο πρόγραμμα για την ψηφιακή αποτύπωση των θαλασσών, των ωκεανών και των εδαφών με τη χρήση του συστήματος Copernicus, AI, αλλά και υψηλής τεχνολογίας, το οποίο θα γίνει προσβάσιμο στο κοινό το καλοκαίρι του 2024.
Ο κ. Ηρακλής Χαραλαμπίδης, Professor of Maritime Economics, Erasmus University Rotterdam, αναφέρθηκε στην ανάγκη εισαγωγής των “maritime logistics” για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Όσον αφορά τις συνέπειες των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, τόνισε ότι αυτές είναι κατά 60% υψηλότερες σε σχέση με το παρελθόν, ενώ όπως είπε, είναι ακόμα δύσκολη η ισορροπία μεταξύ της περιβαλλοντικής και οικονομικής βιωσιμότητας. Ο κ. Χαραλαμπίδης επεσήμανε την ανάγκη για παροχή κινήτρων για την χρήση νέων τεχνολογιών και τον περιορισμό της καύσης ορυκτών καυσίμων, προκειμένου να προωθηθούν οι νέες πράσινες τεχνολογίες.
Ο κ,. Κώστας Λαγουβάρδος, Research Director, National Observatory, Greece, ανέφερε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες βρίσκονται πολύ πάνω από τον μέσο όρο, τόσο στους πόλους της γης, όσο και στους ωκεανούς, αλλά και στη Μεσόγειο η οποία αποτελεί πλέον ένα “hot spot” κλιματικής αλλαγής. Η θερμοκρασία δε, στο Αιγαίο Πέλαγος εμφανίζεται αυξημένη κατά 3 βαθμούς πάνω από τον μέσο όρο, όπως είπε, και συμπλήρωσε τις συνέπειες από τα κύματα θερμότητας, τις ακραίες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αλλά και τις ισχυρές καταιγίδες στο τέλος του. Οι επιστήμονες προσπαθούν να υιοθετήσουν μοντέλα προσομοίωσης των συγκεκριμένων φαινομένων, όπως ανέφερε ο κ. Λαγουβάρδος, ενώ τόνισε την ανάγκη να παραμείνουμε αισιόδοξοι για την αντιμετώπιση των φαινομένων.
Από την πλευρά του ο κ. Lars Ebbesson, Program Director of Sustainable Ocean Harvesting, EDIH Oceanopolis Norway, αναφέρθηκε στην επιτάχυνση των αλλαγών στους ωκεανούς και συμπλήρωσε ότι οι κλιματικές διακυμάνσεις πλέον είναι εντονότατες, προκαλώντας σημαντικές αλλαγές στον πληθυσμό των ψαριών στους ωκεανούς. Απαιτείται η συλλογή περισσότερων data, περισσότερη καινοτομία και ανταλλαγή πληροφοριών, αλλά και η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, σύμφωνα με τον κ. Ebbesson. Καλούμαστε να βρούμε τρόπους να χρησιμοποιήσουμε σωστά την σύγχρονη τεχνολογία, με στόχο την υιοθέτηση κατάλληλων πολιτικών. Επισήμανε επιπλέον, ότι οι συνέπειες στους ωκεανούς, επηρεάζουν την αγροτική παραγωγή, ακόμα και τον δευτερογενή τομέα. Τέλος, εξέφρασε και αυτός με τη σειρά του την αισιοδοξία του λέγοντας, ότι με τις νέες τεχνολογίες θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε τους ωκεανούς.
Φωτο: Από αριστερά: Κώστας Λαγουβάρδος, Διευθυντής Ερευνών, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών – Lars Ebbesson, Διευθυντής Προγράμματος Sustainable Ocean Harvesting, EDIH Oceanopolis, Νορβηγία – Ελισάβετ Λιπιάτου, Προϊσταμένη Μονάδας, Γενική Διεύθυνση Δικτύων Επικοινωνιών, Περιεχομένου & Τεχνολογίας, Βέλγιο – Ηρακλής Χαραλαμπίδης, Καθηγητής Ναυτιλιακής Οικονομίας, Πανεπιστήμιο Erasmus Rotterdam, Ολλανδία – Μαρία Δαμανάκη, Ανεξάρτητη Σύμβουλος για Κλίμα-Ωκεανούς, Επίτροπος της ΕΕ για τη Θάλασσα και την Αλιεία (2010-2014) – Cheryl Novak, Επιστημονική Συνεργάτης στη Βιωσιμότητα, ΕΛΙΑΜΕΠ, Ελλάδα