Το τρομοκρατικό χτύπημα στη Μόσχα και οι διασυνδέσεις με το Ουκρανικό και την Παγκοσμιοποίηση

Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Πρέσβη ε.τ.

Η 22α Μαρτίου 2024 θα μείνει στη μνήμη των ανθρώπων και θα καταγραφεί στην Ιστορία ως μία από τις πλέον μελανές στιγμές της σύγχρονης Ευρώπης και παγκοσμίως. Κατανοητό ότι πρόκειται για το τρομοκρατικό χτύπημα στη Μόσχα, που πραγματοποιήθηκε σε μουσική εκδήλωση που γινόταν σε θέατρο, με εκατοντάδες θύματα, πολλά εκ των οποίων νεαρής ηλικίας.

Την ευθύνη της αποτρόπαιης αυτής ενέργειας ανέλαβε, ως γνωστόν, το ISIS, και συγκεκριμένα μία από τις φράξιες του που εδρεύουν στο Αφγανιστάν και αποκαλείται ISIS-K. Τα ερωτηματικά για την επιλογή της Μόσχας σε μία περίοδο που η Ρωσία διεξάγει πόλεμο με την όμορη Ουκρανία, πολλά και δυσεξήγητα. Η ανάληψη της τρομοκρατικής ενέργειας από το ISIS, χωρίς, όμως, καμιά αιτιολόγηση, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν σε ανάλογες περιπτώσεις, αυξάνει τα ερωτηματικά και τις υποψίες για τους πραγματικούς δράστες, όπως και για τα αίτια που την προκάλεσαν.

Η Μόσχα, διά στόματος του Προέδρου της Δημοκρατίας Βλαντιμίρ Πούτιν, αν και αποδέχθηκε ως δράστες το ISIS, ενοχοποίησε και άλλους παράγοντες, κυρίως δε την Ουκρανία. Προφανώς επειδή οι δράστες επιχείρησαν να διαφύγουν με κατεύθυνση τα ουκρανικά σύνορα. Εντύπωση, πάντως, και ερωτηματικά προκάλεσαν και οι δηλώσεις αμερικανών αξιωματούχων ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ είχαν ειδοποιήσει τη Μόσχα για επικείμενη τρομοκρατική ενέργεια, όπως και τους αμερικανούς υπηκόους, οι οποίοι, με διάφορες ιδιότητες, διαμένουν στη ρωσική πρωτεύουσα. Πολιτικοί αναλυτές απέδωσαν την τρομοκρατική ενέργεια σε εκδικητικά κίνητρα για ρωσικές επεμβάσεις στο παρελθόν σε βάρος ισλαμικών χωρών, όπως στο Αφγανιστάν, στον Βόρειο Καύκασο, στην Τσετσενία, στη Συρία κ.α. Αυτή η ερμηνεία, αν και δεν στερείται βασιμότητας, δεν μπορεί να είναι η μόνη και η πραγματική.

Ανεξάρτητα, πάντως, από τους λόγους που το προκάλεσαν, που δεν είναι το πρώτο και μοναδικό, γιατί έχουν προηγηθεί ανάλογα αποτρόπαια γεγονότα, όπως εκείνο των Δίδυμων Πύργων στη Νέα Υόρκη, στο Παρίσι, τις Βρυξέλλες, στη Στοκχόλμη κ.α., η διεθνής κοινή γνώμη διερωτάται γιατί αυξάνεται συνεχώς
η ανασφάλεια, οι περιφερειακές συ­γκρούσεις και αιωρείται ο κίνδυνος ενός Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου και, ακόμα χειρότερα, επισείεται η απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων, αφού οι καταστροφικές συνέπειες θα είναι ίδιες και για εκείνους που εκτοξεύουν τις απειλές. Γιατί η παγκόσμια κοινότητα έφτασε σε αυτήν την αδιέξοδη κατάσταση, με επίκεντρο των εξελίξεων τον δυτικό, κυρίως, κόσμο; Για να γίνουν αντιληπτές και στο μέτρο του δυνατού εξηγήσιμες οι αιτίες, είναι αναγκαίο να προστρέξουμε και να μελετήσουμε την περίοδο που ακολούθησε την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Τα παραπάνω γεγονότα και οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν την ανωτερότητα του δημοκρατικού-καπιταλιστικού συστήματος, που ίσχυε και ισχύει κυριότατα στον δυτικό κόσμο, με ηγετική δύναμη τις ΗΠΑ.

Το διπολικό ιδεολογικό σύστημα που καθιερώθηκε από τα τέλη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, με αντίπαλα στρατόπεδα το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και το ΝΑΤΟ, το διαδέχθηκε και έκτοτε επικράτησε η παγκοσμιοποίηση, τουτέστιν το καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα. Όμως, η παγκοσμιοποίηση, αντί να εμπεδώσει την ειρήνη μεταξύ των εθνών και τη συνεργασία, όξυνε τις α­ντιθέσεις και τις ανισότητες, όπως και τις περιφερειακές έριδες και τα συναφή. Αποτέλεσμα, η πρόκληση μεγάλων μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων, με προορισμό, κυρίως, τις ευρωπαϊκές χώρες, ενώ οι ΗΠΑ, λόγω γεωγραφικής απόστασης, ήταν απροσέγγιστες και εκτός προορισμού. Η παγκοσμιοποίηση είχε και άλλα επακόλουθα. Ενέτεινε τον ανταγωνισμό μεταξύ Ανατολής και Δύσης κυρίως στον οικονομικό τομέα και ιδιαίτερα στις αγορές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Τα κινεζικά προϊόντα άρχισαν να κατακλύζουν τις δυτικές αγορές και να προτιμούνται από τους καταναλωτές, λόγω και του χαμηλότερου κόστους αγοράς.

Η Ευρώπη, πιστή και πειθήνια σύμμαχος των ΗΠΑ, αισθανόταν την εξάρτηση από τη Ρωσία σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο, γεγονός που λειτουργούσε αντίθετα προς τις στενές σχέσεις που διατηρούσε με τις ΗΠΑ. Για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιρροής επινοήθηκε η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, πρώτα με την έ­νταξη των χωρών της πρώην Ανατολικής Ευρώπης και στη συνέχεια των χωρών της Βαλτικής και τελευταία εκείνων της Σκανδιναβίας.

Η αντίδραση της Ρωσίας, που θεώρησε ότι η συνεχής διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς απέβλεπε στην περικύκλωσή της, κορυφώθηκε με την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο 2022. Πολιτικοστρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο ρωσοουκρανικός πόλεμος θα λήξει μόνο όταν ηττηθεί η Ουκρανία και ότι είναι αδύνατο να συμβεί το αντίθετο. Μεσολαβητικές προσπάθειες και παρεμβάσεις δεν διαγράφονται στον πολιτικό ορίζοντα, ενώ πολιτικοί ηγέτες, όπως ο γάλλος Πρόεδρος, φέρονται να εισηγούνται την αποστολή νατοϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία, με γνωστή την αντίδραση της Μόσχας. Η ριζική αλλαγή των θέσεών του σε σχέση με προηγούμενες τοποθετήσεις του πιθανό να προκαλέσει τους ιστορικούς του μέλλοντος να τον μετονομάσουν από ΜΑΚΡΟΝ σε… ΜΙΚΡΟΝ!

Όσο θα συνεχίζεται ο ρωσοουκρανικός πόλεμος τόσο πιο ευάλωτη και στόχος τρομοκρατικών ενεργειών ισλαμιστών θα καταστεί η Ευρώπη και γενικότερα ο δυτικός κόσμος. Η Δύση πρέπει να μακαρίζει τους δύο Έλληνες, εκ Θεσσαλονίκης, Κύριλλο και Μεθόδιο, που εκχριστιάνισαν τον ρωσικό λαό. Φανταστείτε τι θα σήμαινε αν είχε συμβεί το αντίθετο. Το πλείστον των ισλαμικών χωρών θεωρεί τον δυτικό κόσμο υπεύθυνο για επεμβάσεις στα εσωτερικά τους ακόμα και στις ημέρες μας. Δεν ξεχνούν τις Σταυροφορίες των χριστιανικών χωρών της Δύσης και τις σύγχρονες επεμβάσεις και επιχειρούν με τις τρομοκρατικές οργανώσεις τους να εκδικηθούν και να εξουδετερώσουν τις δυτικές επιρροές, είτε αυτές αφορούν τον πολιτικό είτε αφορούν τον πολιτιστικό τομέα.

Η Ελλάδα, με μακρά συμβίωση και ιστορικές σχέσεις με τον ισλαμικό και αραβόφωνο κόσμο, θα έπρεπε να μένει εκτός των στόχων των ισλαμικών τρομοκρατικών οργανώσεων. Ωστόσο, οι αρχές ασφαλείας οφείλουν να τελούν σε συνεχή εγρήγορση και η ελληνική διπλωματία να επιχειρήσει να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο τόσο στο Μεσανατολικό όσο και ευρύτερα στις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και του αραβόφωνου και ευρύτερου ισλαμικού κόσμου.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: AP Photo/Dmitry Serebryakov