Διαθέσιμο στην Ελλάδα πρωτοποριακό τεστ για τη διάγνωση της νόσου Alzheimer
Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ
Ξεκίνησε πρόσφατα και στην Ελλάδα η διάθεση ενός πρωτοποριακού ραδιοφαρμάκου, το οποίο χρησιμοποιείται ως βιοδείκτης στη διάγνωση της νόσου Alzheimer. Το ραδιοφάρμακο βασίζεται στην επισήμανση της ουσίας florbetaben με το ραδιοϊσότοπο φθόριο-18. Όταν χορηγείται στον ασθενή, στοχεύει και προσκολλάται στις πλάκες β-αμυλοειδούς του εγκεφάλου, οι οποίες αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό της νόσου. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, καθώς μέχρι πρότινος οι πλάκες αυτές μπορούσαν να ανιχνευθούν μόνο με εξέταση του εγκεφάλου μετά τον θάνατο του ασθενούς!
Πώς λειτουργεί
Η ακτινοβολία που εκπέμπεται μετά την προσκόλλησή του φαρμάκου στις πλάκες είναι ορατή στην τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET), γεγονός το οποίο επιτρέπει στους γιατρούς να ανιχνεύσουν την ύπαρξη ή όχι σημαντικής ποσότητας πλακών β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
– Εάν στην τομογραφία PET παρατηρούνται ελάχιστες ή και καθόλου πλάκες β-αμυλοειδούς (αρνητική τομογραφία), ο ασθενής είναι απίθανο να πάσχει από νόσο Alzheimer.
– Η θετική τομογραφία, ωστόσο, δεν αρκεί από μόνη της για τη διάγνωση ασθενών με προβλήματα μνήμης, καθώς οι πλάκες μπορεί να υφίστανται τόσο σε ασθενείς με διάφορους τύπους άνοιας όσο και σε ασυμπτωματικούς ηλικιωμένους. Ως εκ τούτου, οι γιατροί πρέπει να συνδυάζουν τις τομογραφίες με κλινική αξιολόγηση.
Ποια είναι τα οφέλη
Στην πολυκεντρική διεθνή μελέτη IDEAS, στην οποία συμπεριλήφθηκαν εξετάσεις 16.008 ασθενών, διαπιστώθηκε η μεγάλη επιδραστικότητά της.
Στο 60,2% των ασθενών με ήπια γνωστική διαταραχή και το 63,5% των ασθενών με εγκατεστημένα συμπτώματα άνοιας άλλαξε η θεραπευτική διαχείριση μετά τα αποτελέσματα της εξέτασης. Στο 25,1% των ασθενών μεταβλήθηκε η αρχική διάγνωση από νόσο Alzheimer σε μη νόσο Alzheimer.
Τα αποτελέσματα των μελετών απέδειξαν ότι οι τομογραφίες PET με τη χρήση του νέου ραδιοφαρμάκου έχουν υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα στον εντοπισμό πλακών β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, τα δε αποτελέσματά τους συνάδουν με τα αποτελέσματα της νεκροψίας. Το γεγονός αυτό θεωρείται σημαντική εξέλιξη στον τομέα της διάγνωσης ασθενών με προβλήματα μνήμης, οι οποίοι υποβάλλονται σε αξιολόγηση της νόσου Alzheimer και άλλες μορφές άνοιας.
Πώς γίνεται η εξέταση
Η χορήγηση στον ασθενή γίνεται με απλή ενδοφλέβια ένεση και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία. Το PETSCAN διαρκεί μόλις 10 λεπτά της ώρας και αρχίζει 90 λεπτά μετά την ένεση.
Το νέο ραδιοφάρμακο παρέχει πολύ χαμηλή ποσότητα ακτινοβολίας, με ελάχιστο κίνδυνο καρκίνου ή κληρονομικών ανωμαλιών. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες (οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν έως και 1 στα 10 άτομα) είναι πόνος, ερεθισμός και κοκκίνισμα του δέρματος στο σημείο της ένεσης.
