Σημαντική εξέλιξη: Ακύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2022 από το εφετείο της Τρίπολης
Του ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ
Άρθρο στο Liberal
Στην ακύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2022 που υπέγραψαν η τουρκική κυβέρνηση και η προσωρινή κυβέρνηση Ντμπεϊμπά της Τρίπολης και προβλέπει τη συνεργασία για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τη σύμπραξη και της τουρκικής κρατικής εταιρίας ΤΡΑΟ στη Λιβύη, προχώρησε το Διοικητικό Εφετείο της Τρίπολης.
Το Εφετείο είχε κληθεί να εξετάσει την έφεση που είχε ασκήσει η κυβέρνηση της Τρίπολης στην απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου τον Ιανουάριο του 2023, που είχε κηρύξει άκυρο το Μνημόνιο αυτό, καθώς η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά δεν έχει δυνατότητα υπογραφής συμφωνιών που αφορούν την κυριαρχία του κράτους και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων χωρίς την εξουσιοδότηση και την έγκριση του Κοινοβουλίου.
Η υπογραφή του Μνημονίου αυτού το 2022, είχε προκαλέσει μια ακόμη κρίση στις σχέσεις με την Ελλάδα (με την επεισοδιακή ματαίωση της επίσκεψης του τότε ΥΠΕΞ Ν. Δένδια στην Τρίπολη), καθώς ουσιαστικά είχε επιχειρηθεί να δοθεί συνέχεια και να αποτελέσει αυτή η Συμφωνία πεδίο για εφαρμογή του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019.
Πριν μερικές εβδομάδες μάλιστα, ο Τούρκος υπουργός ενέργειας σε επίσκεψη του στην Τρίπολη είχε προαναγγείλει την ενεργοποίηση του Μνημονίου του 2022 για κοινές έρευνες στις «θαλάσσιες ζώνες» της Λιβύης.
Η είδηση για την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Τρίπολης δημοσιεύθηκε σε ιστοσελίδες της Λιβύης, αλλά και σε προσωπικές σελίδες των νομικών που είχαν αναλάβει την προσφυγή εναντίον του Μνημονίου με τη Θουραγια Αλ Τουαϊμπί να δηλώνει στην εφημερίδα Sada Al-Eqtisadiah, ότι το δικαστήριο βρήκε επαρκείς λόγους για να ακυρώσει τη συμφωνία.
Εξέδωσε την απόφασή του και αποδέχθηκε την προσφυγή που είχε επικαλεστεί την απαγόρευση που ισχύει για την κυβέρνηση για υπογραφή συμφωνιών που αφορούν τους φυσικούς πόρους.
Πέντε δικηγόροι είχαν καταθέσει προσφυγή στο Εφετείο κατά της συμφωνίας που υπέγραψε η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά με την Τουρκία σχετικά με την εξερεύνηση ενέργειας στη Μεσόγειο, που εκτός των άλλων, επεσήμαιναν στην προσφυγή τους ότι συνιστούσε και εκχώρηση των δικαιωμάτων της Λιβύης στον φυσικό πλούτο της σε ξένη εταιρία.
Είχαν ζητήσει από το Δικαστήριο να σταματήσει την εφαρμογή της συμφωνίας, επειδή στερεί από την κρατική εταιρία πετρελαίου της Λιβύης (Libyan Oil Corporation) την αποκλειστική δικαιοδοσία της στη διαχείριση των υδρογονανθράκων της χώρας.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει υπάρξει επίσημη αντίδραση της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, αν και εκτιμάται ότι θα επιχειρήσει να αγνοήσει τη δικαστική απόφαση, η οποία όμως απονομιμοποιεί κάθε προσπάθεια της για ενεργοποίηση του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2022 πολύ περισσότερο, όταν στη Λιβύη κορυφώνονται οι προσπάθειες του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για εξεύρεση πολιτικής συνεννόησης που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές.