Πρωτολογία Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια κατά την ενημέρωση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής για θέματα αμυντικής πολιτικής
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, ανέφερε, Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024, κατά την πρωτολογία του στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, την οποία ενημέρωσε για θέματα αμυντικής πολιτικής:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ευχαριστώ για την ευκαιρία και για την εδώ παρουσία σας.
Θα ήθελα να κάνω μία γενική εισαγωγή. Είναι αυτονόητο ότι επειδή η συνεδρίαση είναι ανοιχτή είμαι υποχρεωμένος να περιοριστώ σε συγκεκριμένα θέματα.
Θα ήθελα όμως, ευθύς εξ αρχής, να δηλώσω ότι είμαι στη διάθεση της Εθνικής Αντιπροσωπείας οποιαδήποτε στιγμή, για θέματα τα οποία δεν μπορούν να διατυπωθούν δημοσίως και για τα οποία τα κόμματα θα ήθελαν ενημέρωση.
Ήδη, ενημερώθηκε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο Πρόεδρος κύριος Κασσελάκης. Τις επόμενες μέρες θα επισκεφτεί το Υπουργείο και ο Πρόεδρος των Σπαρτιατών και ο Πρόεδρος της Νίκης, όμως είτε οι Πρόεδροι των κομμάτων είτε οι εκπρόσωποι των Προέδρων των κομμάτων είναι πάντοτε ευπρόσδεκτοι για ενημέρωση σε ζητήματα που αφορούν την Εθνική Άμυνα της χώρας.
Επίσης, θα ήθελα να σας πω ευθύς εξ αρχής ότι δεν θεωρώ οτιδήποτε αφορά αυτό το Υπουργείο, ως κάτι στενά κομματικό ή κυβερνητικό.
Θεωρώ ότι συνιστά εθνική υπόθεση και με αυτόν τον τρόπο η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας χειρίζεται τα θέματα. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει με κανέναν τρόπο το αλάνθαστο. Αντιθέτως, είμαστε απολύτως ανοιχτοί και σε κριτική και σε υποδείξεις και σε σκέψεις που θα μπορέσουν να οδηγήσουν σε ένα καλύτερο και πιο αποδοτικό για τη χώρα αποτέλεσμα.
Θα ξεκινήσω με μια βασική τοποθέτηση αρχής, ότι ο τομέας της Εθνικής Άμυνας έχει ανάγκη μια βαθιά μεταρρύθμιση. Έχει ανάγκη μια βαθιά μεταρρύθμιση διότι οι συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώνεται το διεθνές γίγνεσθαι, αλλά και η περιφερειακή κατάσταση, δηλαδή η κατάσταση στην περιοχή μας, έχουν δραματικά επιδεινωθεί. Έχουν αλλάξει δε συνολικά.
Αναφέρομαι στις ένοπλες συγκρούσεις στην περιοχή μας, στις ένοπλες συγκρούσεις των τελευταίων ετών, αλλά και στις τεχνολογικές εξελίξεις και στις νέες απειλές, συμβατικές και υβριδικές.
Θα πρέπει επίσης πάντοτε να λαμβάνουμε υπόψη τις δημοσιονομικές συνθήκες που υπάρχουν. Οι Ένοπλες Δυνάμεις δημιουργούν τον εξοπλισμό τους από το υστέρημα του Έλληνα φορολογούμενου.
Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν τα επιδεινούμενα δημογραφικά δεδομένα στην πατρίδα μας. Και επίσης νομίζω, μια ανάγκη την οποία όλοι συνομολογούμε, την αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός ελληνικού αμυντικού οικοσυστήματος.
Πρέπει λοιπόν να προσαρμόσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις στις σύγχρονες συνθήκες. Κατ’ αρχάς λοιπόν, χρειαζόμαστε μια αναδιοργάνωση της δομής των Ενόπλων Δυνάμεων και έναν εξορθολογισμό της λειτουργίας τους. Και συνακόλουθα με αυτό, την επιλογή εκείνων των οπλικών συστημάτων που μπορούν να υποστηρίξουν αυτήν τη δομή.
Θα πρέπει επίσης, επειδή ουδέποτε θα έχουμε τη δυνατότητα να καλύψουμε το 100% των αναγκών και των επιθυμιών μας, να έχουμε μια σαφή προτεραιοποίηση. Τι μπορούμε να κάνουμε πρώτα και τι μας χρειάζεται περισσότερο από αυτά τα οπλικά συστήματα.
Υπ΄ αυτή την έννοια λοιπόν κάνουμε μια συνολική αναθεώρηση του εξοπλιστικού προγράμματος της χώρας, ώστε να υπηρετήσει αυτή τη νέα δομή την οποία επίσης επεξεργαζόμαστε. Όταν αναφέρομαι δε σε νέα δομή νομίζω το σύνολο σχεδόν εδώ έχει εμπειρία του τρόπου στελέχωσης των Μονάδων, κυρίως του Ελληνικού Στρατού.
Ξέρετε ότι οι περισσότερες από τις Μονάδες έχουν μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό, αποτελούν στην πραγματικότητα «σκελετό» των Μονάδων. Νομίζω ότι θα πρέπει να δούμε πώς θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα διαφορετικό πιο ευέλικτο σχήμα, το οποίο θα έχει επαρκή στελέχωση και θα έχει και ενεργό εξοπλισμό.
Δεν παραλείπω να σας πω ότι θα πρέπει να δούμε με πολύ μεγάλη σοβαρότητα τον εκσυγχρονισμό των επικοινωνιών μας. Θα πρέπει να δούμε τη χρήση δορυφορικών επικοινωνιών, αξίζει κανείς – εάν τον ενδιαφέρει ειδικά το θέμα- να δει, ένα μέρος μπορεί να προκύπτει και από ανοιχτές πηγές, τον εξοπλισμό σε δορυφορικές επικοινωνίες της γειτονικής μας Τουρκίας.
Ενδεικτικά σας λέω, για να έχετε μια εικόνα, ότι θα προβούμε στο ΓΕΕΘΑ στη δημιουργία ενός νέου κλάδου, ο οποίος θα λέγεται Κλάδος Μετεξέλιξης, Καινοτομίας και Αμυντικής Τεχνολογίας.
Θα δημιουργήσουμε μια διοικητική δομή για την συστημική ενσωμάτωση της χρήσης των αυτόνομων συστημάτων, η έκφραση η οποία τα περιγράφει είναι «drones» στην καθομιλουμένη, συνήθως όμως την έκφραση αυτή την επιφυλάσσουμε για drones τα οποία ίπτανται. Υπάρχουν αυτόνομα συστήματα που ίπτανται, υπάρχουν αυτόνομα συστήματα στο έδαφος, υπάρχουν αυτόνομα συστήματα στη θάλασσα και υπάρχουν και αυτόνομα συστήματα κάτω από τη θάλασσα.
Επίσης, στη νέα δομή θα υπάρξει Διοίκηση Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών. Εάν κάτι πρέπει να δούμε στα χρόνια που έρχονται είναι οι μεγάλες απειλές που προέρχονται από την περιβαλλοντική αλλαγή. Η Θεσσαλία είναι ένα παράδειγμα προς τούτο. Θα δημιουργήσουμε λοιπόν ειδικές Μονάδες, οι οποίες θα έχουν και εξοπλισμό και εκπαίδευση, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν σε διττό ρόλο. Και τον ρόλο των Μονάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και Μονάδων οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν την Πολιτική Προστασία και τελικά την κοινωνία στις περιπτώσεις των φυσικών καταστροφών.
Επίσης θα προβούμε, όπως θα δείτε σε λίγες μέρες, σε ίδρυση Κοινού Σώματος Πληροφορικής, το οποίο θα έχει σαν αντικείμενο και την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε και σε αυτόν τον τομέα στις προκλήσεις των καιρών. Θα δημιουργηθεί Τμήμα Πληροφορικής και στη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων.
Από εκεί και πέρα τώρα, στα οπλικά συστήματα έχουμε μία στέρεη βάση, αλλά θα πρέπει να πάμε πιο πέρα. Προτεραιότητα είναι η ομογενοποίηση κατά το δυνατόν των τύπων των αεροσκαφών που διαθέτει η πατρίδα μας, θα πρέπει οπωσδήποτε να αυξήσουμε τη διαθεσιμότητα του στόλου των μεταγωγικών αεροσκαφών μας. Εκεί δεν είναι μυστικό, έχουμε σημαντικό πρόβλημα. Θα πρέπει να προβούμε στη συντήρηση του στόλου των ελικοπτέρων μας, δεν είναι μυστικό, έχουμε πρόβλημα. Ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών ή μέρους των φρεγατών μας πρέπει να είναι μια προτεραιότητα. Η ομογενοποίηση των υπαρχόντων αυτόνομων ιπτάμενων συστημάτων είναι επίσης μία προτεραιότητα.
Πρέπει να προχωρήσουμε σε αποκτήσεις και νέων συστημάτων, να ολοκληρώσουμε δηλαδή την απόκτηση των Rafale, να προχωρήσουμε στα ήδη παραγγελθέντα ελικόπτερα Romeo και για το Πολεμικό Ναυτικό. Και για την επόμενη γενιά, όπως ξέρετε, υπάρχει μια έναρξη αξιολόγησης της συμμετοχής στο πρόγραμμα κατασκευής και ναυπήγησης των φρεγατών Constellation.
Ως ενδιάμεση λύση εξετάζεται η παραχώρηση τεσσάρων, λέγονται φρεγάτες, αλλά δεν είναι φρεγάτες, η έκφραση είναι Littoral Combat Ship από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ώστε να καλύψουμε το κενό το χρονικό. Όπως ξέρετε οι φρεγάτες μας είναι όλες μιας ηλικίας.
Έρχομαι σε κάτι το οποίο θα είναι το πρώτο νομοθέτημα το οποίο θα απασχολήσει την Βουλή στις εβδομάδες που έρχεται. Είναι ήδη έτοιμο και ελπίζω ότι θα παρουσιαστεί στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο πρώτα και έχει σταλεί για παρατηρήσεις στα Υπουργεία πριν δοθεί στη διαβούλευση και αναφέρομαι στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας.
Ξέρετε, υπάρχει πάντα η αντίληψη της αγοράς από το «ράφι», δηλαδή της αγοράς συστημάτων έτοιμων πλατφορμών από το εξωτερικό. Δεν λέω ότι Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει αύριο το πρωί στην κατασκευή μεγάλων πλατφορμών δικών της. Όμως υπάρχουν επιτυχημένα διεθνή παραδείγματα, απολύτως επιτυχημένα διεθνή παραδείγματα.
Αναφέρομαι κατ’ αρχάς στο παράδειγμα του Ισραήλ. Αναφέρομαι στο παράδειγμα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά και χωρών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γαλλία, αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου, με το οποίο μπορούμε να συνδέσουμε τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων με την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ενός ενδιάμεσου φορέα τον οποίο θα συστήσουμε, του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας. Είναι ένα σύστημα απολύτως αποδεδειγμένο ότι έχει λειτουργήσει. Αν μπορώ να σας το πω περιγραφικά, τα Επιτελεία διατυπώνουν τις ανάγκες τους. Το συγκεκριμένο Κέντρο τις προκηρύσσει και χρηματοδοτεί την κατασκευή πρωτοτύπων. Όσο και αν σας φαίνεται περίεργο, τα χρήματα υπάρχουν. Είναι από τους λίγους τομείς που υπάρχει χρηματοδότηση και από ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και από χρήματα που υπάρχουν ήδη διαθέσιμα σε εμάς. Η κατασκευή πρωτοτύπου, εφόσον εξυπηρετεί τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων, χρηματοδοτείται από εκεί και πέρα και νομίζω ότι έχετε δει πως λειτούργησε αυτό στην περίπτωση του Ισραήλ. Το Iron Dome, ο αντιαεροπορικός θόλος είναι ένα προϊόν αυτής της διαδικασίας. Βεβαίως, είμαι στη διάθεσή σας να σας εξηγήσω αναλυτικά πώς αυτό θα λειτουργήσει και ποια χρηματοδοτικά εργαλεία είναι απολύτως διαθέσιμα για αυτό.
Από εκεί και πέρα η υπάρχουσα ελληνική αμυντική βιομηχανία οφείλει να εξυγιανθεί. Τη χωρίζουμε σε δύο τμήματα, στην κρατική και τη μη κρατική. Όσον αφορά το κρατικό κομμάτι, ήδη έχει γίνει μία μεγάλη παρέμβαση στην ΕΑΒ. Θέλω να σας είμαι σαφής. Χωρίς την ΕΑΒ δεν υπάρχει δυνατότητα να λειτουργήσει η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Για αυτό η ΕΑΒ πρέπει οπωσδήποτε να εξυγιανθεί. Η ΕΑΒ είναι μια «αμαρτία» δεκαετιών. Εάν δείτε τον ισολογισμό της με τις παρατηρήσεις των ορκωτών τις οποίες μεταφέρει ο ισολογισμός, θα καταλάβετε τι εννοώ. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να επεκταθώ εδώ σε αυτό.
Καταρχήν πήρα το -θα μου επιτρέψετε να πω- πολιτικό ρίσκο να αναλάβει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας το θέμα της ΕΑΒ. Τοποθετήσαμε ένα νέο Διοικητικό Συμβούλιο, θεωρώ ένα Διοικητικό Συμβούλιο γενικής αποδοχής. Αναμένω από αυτό το Διοικητικό Συμβούλιο την αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης, την εξυγίανση του προϋπολογισμού της και από εκεί και πέρα την εκτίμηση για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε περαιτέρω. Στην ΕΑΒ υπάρχουν τομείς οι οποίοι λειτουργούν ικανοποιητικά ή σχεδόν ικανοποιητικά. Αναφέρομαι στο πρόγραμμα Viper των F-16, αυτό λειτουργεί, με κάποιες υστερήσεις, αλλά λειτουργεί. Στο πρόγραμμα εκπαίδευσης, μετά από τη συμφωνία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αυτό λειτουργεί. Οι υπόλοιποι όμως τομείς της ΕΑΒ, ο επισκευαστικός τομέας παραδείγματος χάριν των μεταγωγικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας, βρίσκεται σε μια φάση που δεν θα ήθελα να την χαρακτηρίσω.
Από εκεί και πέρα, στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα γίνεται εκτίμηση μιας πολύ κακής κατάστασης. Ελπίζω ότι όταν καταλήξει και το Υπουργείο Οικονομικών τι ακριβώς θεωρεί ότι μπορεί να γίνει, θα είμαι σε θέση να σας κάνω μια εκτίμηση. Πάντως, πρόκειται για μια έντονα ζημιογόνα επιχείρηση. Θα πρέπει να αναζητηθεί αν υπάρχουν δυνατότητες να διασωθεί και να εξελιχθεί, δεδομένου μάλιστα ότι υπάρχει τεράστια ανάγκη αυτή τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και στον κόσμο για την παραγωγή πυρομαχικών.
Τώρα, όσον αφορά το υπόλοιπο τμήμα. Στα ναυπηγεία, όπως ξέρετε υπάρχει ιδιώτης επενδυτής στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αυτή τη στιγμή δεν έχει πλοία μέσα στα ελληνικά ναυπηγεία, όμως είναι αυτονόητο ότι υπάρχει κατασκευαστικό και επισκευαστικό έργο για την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία. Αρκεί και αυτή να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού.
Έρχομαι στο θέμα της θητείας. Έχουμε όλοι νομίζω υπηρετήσει στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Νομίζω γνωρίζουμε πώς είναι τα πράγματα. Πάντως τα τελευταία χρόνια η αίσθηση μου είναι ότι η θητεία ήταν περισσότερο μια αγγαρεία και λιγότερο μια υπηρεσία προς την πατρίδα. Δεδομένης και της δημογραφικής κατάστασης είναι απολύτως υποχρεωτικό αυτό να αλλάξει. Είναι απολύτως υποχρεωτικό να μπορέσουμε καταρχήν να προσφέρουμε επαρκή εκπαίδευση στους στρατεύσιμους. Και επίσης καταρχήν σε εθελοντική βάση, ελπίζω όμως ότι αυτό σιγά-σιγά θα γενικευθεί, να υπάρχει επανάκληση σε τακτά χρονικά διαστήματα και επανεκπαίδευση στις Μονάδες, ώστε να μπορέσουμε να έχουμε έναν τέτοιο αριθμό που να μας επιτρέπει να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις που μας θέτει ο αριθμός των πιθανών αντιπάλων της πατρίδας μας.
Επειδή δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό, τις περισσότερες φορές μπορούμε να παίρνουμε παραδείγματα και να τα προσαρμόζουμε, έχει επιλεγεί το φιλανδικό μοντέλο ως αρχική προσέγγιση, θα είμαι στη Φιλανδία την επόμενη εβδομάδα, θα μου γίνει εκτενής ανάλυση γιατί έχω σειρά αποριών τις οποίες έχω διατυπώσει για το πώς και τι και από κει και πέρα θα δούμε πως θα μπορέσουμε σε σχέση με την αλλαγή και της δομής να προσαρμόσουμε τη θητεία σε αυτό το οποίο η χώρα απαιτεί. Αυτό επίσης θα αποτελέσει και όφελος για τους στρατεύσιμους, υπό την έννοια ότι σκοπός είναι να μπορεί να υπάρχει και πιστοποίηση δεξιοτήτων μέσα από αυτήν τη θητεία και την υπηρεσία στην πατρίδα. Αξιόπιστη πιστοποίηση, η οποία θα αποτελεί επαγγελματικό προσόν για τους στρατευθέντες στην επαγγελματική τους ζωή μετά την υπηρεσία τους προς την πατρίδα.
Θα μπορούσα να μιλάω πάρα πολλή ώρα για τα ειδικά θέματα που θέτει η ανάγκη να προσελκύσουμε ικανό ανθρώπινο δυναμικό, παραδείγματος χάρη στα θέματα τεχνητής νοημοσύνης και όλα τα σχετικά. Καταλαβαίνετε ότι υπάρχει τεράστια ζήτηση στην ευρύτερη αγορά εργασίας και για να μπορέσει να διατηρήσει ο Στρατός, οι Ένοπλες Δυνάμεις της πατρίδας μας, αξιόλογο στελεχιακό δυναμικό, θα πρέπει να εφεύρει μηχανισμούς, διότι η μισθολογική προσφορά δεν είναι με κανένα τρόπο ανταγωνιστική αυτού που η αγορά προσφέρει.
Έχουμε σκέψεις πάνω σε αυτό, μπορώ να σας τις διατυπώσω σε μελλοντική συνεδρίαση ή σε μελλοντική παρουσίαση αυτού του σχήματος, θα ήθελα όμως σε μια γενική τοποθέτηση να σας πω ότι επανεξετάζουμε και την εξέλιξη της καριέρας των Αξιωματικών και των Υπαξιωματικών, ώστε να μπορέσει να είναι και αποδοτικότερη αλλά και καλύτερη γι΄ αυτούς τους ίδιους.
Σχεδιάζουμε τη δημιουργία μιας ενιαίας δομής αμυντικής επιστήμης, οι Στρατιωτικές Σχολές θα διατηρηθούν ως αυτόνομες συνιστώσες, αλλά θα υπάρχει μια «ομπρέλα» η οποία θα χειρίζεται νομίζουμε με καλύτερο τρόπο όλα αυτά τα ζητήματα. Δηλαδή τη Σχολή Ευελπίδων, τη Σχολή Δοκίμων, τη Σχολή Ικάρων, τη Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων, τη Διακλαδική Σχολή Πολέμου και τη Σχολή Εθνικής Άμυνας, στις οποίες στο νομοθέτημα που θα έρθει θα δώσουμε και τη δυνατότητα να παρέχουν μεταπτυχιακούς τίτλους και διδακτορικούς τίτλους και να εκτελούν έρευνα. Και θα τη συνδέσουμε αυτήν την έρευνα με το σύστημα καινοτομίας που σας είπα προηγουμένως.
Δε σας κρύβω ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για τη βελτίωση των όρων ζωής των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν μπορεί το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας να αυξήσει την μισθολογική αντικαταβολή, αυτό που μπορεί να κάνει όμως είναι να βελτιώσει τη ζωή των στελεχών.
Γι΄ αυτό έχουμε εκπονήσει ένα νομίζω πολύ φιλόδοξο οικιστικό πρόγραμμα, κατασκευής 1.400 κατοικιών σε όλη την επικράτεια, χωρισμένων σε τρεις διαφορετικές φάσεις. Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την υλοποίηση της πρώτης φάσης κατασκευής 700 κατοικιών στα νησιά και στον Έβρο, ιδίως στα νησιά η ανάγκη είναι απολύτως ζωτική και αυτό το οποίο πρέπει να καταβάλλει το στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων για να νοικιάσει ένα σπίτι είναι τελείως δυσανάλογο με το μισθό τον οποίο παίρνει.
Ελπίζουμε ότι αυτό το πρόγραμμα της κατασκευής των 700 κατοικιών θα χρηματοδοτηθεί με 100 εκατομμύρια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και θα μπορέσει να τελειώσει με τον αρχικό προγραμματισμό τέλος του 2026 ή εγώ θα έλεγα τον Ιούνιο του 2027. Έχουμε υπολογίσει η έναρξη των διαγωνιστικών διαδικασιών να είναι τον Απρίλιο του 2024. Καταλαβαίνω ότι θεωρείτε αισιόδοξα τα χρονοδιαγράμματα, όμως μιλάμε για συγκεκριμένα σχέδια κατοικιών, απολύτως ομογενοποιημένα, τα οποία ήδη έχουν κατασκευασθεί και θα αποτελούν δύο ειδών κατοικίες, 58 και 84 τετραγωνικών μέτρων, κατοικίες ενός δωματίου και δύο δωματίων, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση των στελεχών.
Πρέπει να υπάρξουν παρεμβάσεις στα Μετοχικά Ταμεία, έχουν ήδη παραγγελθεί αναλογιστικές μελέτες τις οποίες θα πρέπει να συζητήσουμε σε βάθος 50 ετών, για να δούμε ποια είναι η βιωσιμότητά τους. Οφείλω να σας πω με όποια εμπειρία η επαγγελματική μου ιδιότητα μου δίνει, ο αρχικός έλεγχος των αριθμών μου δημιουργεί πολύ μεγάλες ανησυχίες, αλλά είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να συζητήσουμε και μαζί όταν αυτές οι αναλογιστικές μελέτες έρθουν και αυτό θα είναι σύντομα σε διάστημα εβδομάδων.
Κι επίσης θα γίνει μια νέα προσπάθεια αναβάθμισης – αξιοποίησης της πολύ μεγάλης ακίνητης περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, ώστε οι πρόσοδοι από αυτή την περιουσία να λειτουργήσουν για την κατασκευή επιπλέον κατοικιών, όπως είπαμε προηγουμένως και για τη δημιουργία γενικά καλύτερων συνθηκών ζωής για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Και αναφέρομαι πέραν των λεσχών, σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σε κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων αποστράτων στελεχών κλπ, κάτι στο οποίο αυτή τη στιγμή είμαστε ιδιαίτερα αδύναμοι.
Τελειώνοντας θα ήθελα να πω μια καταληκτική φράση για τα Πολεμικά Μουσεία και ιδίως το Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας. Θεωρούμε ότι είναι ένα εμβληματικό κτίριο, θα θέλαμε όμως να υπάρχει μια πολύ στενότερη διασύνδεσή του με την κοινωνία και μια πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα προβολής του ιστορικού γίγνεσθαι του Ελληνισμού και του τι οι Ένοπλες Δυνάμεις προσέφεραν και αν θέλετε μπορούν να προσφέρουν στην πατρίδα, μέσα από μία διαδραστικότητα που θα ανταποκρίνεται στις συνθήκες του 21ου αιώνα. Επειδή η αντίληψή μου είναι πάντα όπως σας είπα η προσέγγιση ξένων επιτυχημένων παραδειγμάτων, έχουμε ήδη κάνει μία συνεννόηση με το Βρετανικό Μουσείο, το Imperial World Museum. Θα υπάρξει επίσκεψη τις αμέσως προσεχείς εβδομάδες. Θα δούμε πώς μπορούμε να αντιγράψουμε μοντέλα συνεργασίας και δυνατότητες παρουσίασης εκθεμάτων και βελτίωσης συνολικά της εικόνας.
Σε όλα αυτά τα θέματα βεβαίως που σας είπα, υπάρχουν επιμέρους προβλήματα, ειδικά ή γενικότερα, τα οποία θα μπορούσα εάν εξετάζαμε αυτοτελώς αυτό το θέμα, να επεκταθώ και να εξηγήσω και να σας πω και στις αρχικές σκέψεις, αλλά νομίζω ότι ως πρώτη ενημέρωση της Επιτροπής μάλλον θα σας κούραζα.
Επαναλαμβάνω όμως ότι είμαι πάντοτε στη διάθεση και των κομμάτων και των συναδέλφων ατομικά, θεωρώντας ότι ο συγκεκριμένος κλάδος είναι πολύ περισσότερο κλάδος εθνικής συνεννόησης και αντίληψης, με τις όποιες διαφορές βεβαίως μπορούμε να έχουμε και πολύ λιγότερο τομέας αυτοτελούς απλώς κυβερνητικής δραστηριότητας.
Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.»