Τ. Οικονομόπουλος στο “Π”: Επιστολική ψήφος ομογενών: «Στα ξένα είμαι Έλληνας και στην Ελλάδα ξένος…»

January 22, 2024 στις κατηγορίες ΑΠΟΨΕΙΣ,Αρθρογράφοι,γράφουν,ΚΟΙΝΩΝΙΑ,

Του
ΤΑΣΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ
Βουλευτή Νίκης Ανατολικής Αττικής,
Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω

Η γλώσσα, ο πολιτισμός και η ελληνική ομογένεια αποτελούν το πιο ισχυρό αποτύπωμα της Ελλάδας στον κόσμο, όμως στρατηγική για την αξιοποίηση της ομογένειας από το ελληνικό κράτος δεν φαίνεται να υπάρχει. «Στα ξένα είμαι Έλληνας και στην Ελλάδα ξένος…».

Προκαλεί αλγεινή εντύπωση το ότι ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο τέθηκε σε διαβούλευση μέσα στην περίοδο των εορτών. Τα σχόλια στη διαβούλευση ήταν λίγα, σε σχέση με τη σημασία του νομοσχεδίου. Παρά ταύτα, μελετήσαμε τις διατάξεις και τοποθετούμαστε με σαφήνεια.

Οι απόψεις της Νίκης για την ψήφο των ομογενών και τη διασφάλιση του αδιάβλητου του αποτελέσματος των εκλογών έχουν περιληφθεί σε υπόμνημα προς την κυβέρνηση από τον Οκτώβριο του 2023, διαθέσιμο και στον ιστότοπό μας, το οποίο έχει παραδώσει ο πρόεδρος στην υπουργό Εσωτερικών.

Ζητήσαμε η ψηφοφορία στο εξωτερικό να γίνεται σε εκλογικά τμήματα, την ίδια ημέρα με το εσωτερικό, και η επιστολική ψήφος να αποτελεί την εξαίρεση, για περιπτώσεις κωλυμάτων υγείας, κινητικών δυσκολιών, καθώς και αποδεδειγμένης αδυναμίας αυτοπρόσωπης προσέλευσης στον τόπο ψηφοφορίας.

Με τη γενίκευση της επιστολικής ψήφου που φέρνει η κυβέρνηση, βάζει σε κίνδυνο το αδιάβλητο της διαδικασίας. Είναι γνωστά τα προβλήματα των εταιρειών του κλάδου των ταχυμεταφορών. Έγιναν ιδιαίτερα αντιληπτά κατά την περίοδο της πανδημίας. Επίσης, το περιθώριο των ημερών ανάμεσα στην παραλαβή της επιστολής από τον εκλογέα και την προθεσμία παραλαβής της από την αρμόδια επιτροπή είναι ανεπίτρεπτα ασαφές. Καταστρατηγεί τη συνταγματική επιταγή του ταυτοχρόνου της ψηφοφορίας, τη στιγμή που αυτό μπορεί να θεραπευτεί με λιγότερο επώδυνα μέσα (την ταυτόχρονη ψηφοφορία που προτείνουμε), κατά τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.

Τι θα κάνει η κυβέρνηση, αν ψηφοδέλτια ταχυδρομηθούν εγκαίρως από τους ομογενείς, αλλά δεν παραληφθούν εγκαίρως από την αρμόδια επιτροπή συλλογής επιστολικής ψήφου; Ακόμα και αν επιβάλει συμβατικές κυρώσεις στους αναδόχους ταχυμεταφορών, οι ψήφοι αυτές δεν θα καταμετρηθούν. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να θεραπεύσει η κυβέρνηση.

Το θέμα θα μπορούσε να επιλυθεί πολύ εύκολα, αν οργανώσει εκλογικά τμήματα, όπως έγινε στις προηγούμενες εθνικές εκλογές, τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2023, αλλά χωρίς τις περιοριστικές προϋποθέσεις που είχε βάλει η Αριστερά. Με εφορευτικές επιτροπές από το διπλωματικό προσωπικό και ενδιαφερόμενους ομογενείς, προς αποφυγή επιβάρυνσης του κρατικού προϋπολογισμού με οδοιπορικά έξοδα δικαστικών αντιπροσώπων από την Ελλάδα, όσο γίνεται πιο πυκνά, για να μην ταλαιπωρούνται οι ομογενείς, υπό την προϋπόθεση να εξασφαλίζεται η μυστικότητα της ψηφοφορίας.

Η διαδικασία που προτείνει η κυβέρνηση είναι διαβλητή. Η πιθανή παρεμβολή τρίτου προσώπου και η ονομαστική ταχυδρόμηση και επιστροφή φακέλου παραβιάζουν τη μυστικότητα της ψήφου και κατ’ επέκταση το αδιάβλητο του αποτελέσματος.

Μιλάμε για ευρωεκλογές, δηλαδή για μια διαδικασία που μπορεί να εκθέσει τη χώρα άμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτό που προτείνουμε εμείς διασφαλίζει απόλυτα το δικαίωμα της ομογένειας στο εκλέγειν. Χωρίς αμφιβολίες και χωρίς αμφισημίες, που ρίχνουν νερό στον μύλο όσων αντιμετωπίζουν τους αδελφούς μας στο εξωτερικό με καχυποψία.

Προς ενίσχυση του αδιάβλητου της ψηφοφορίας, η Νίκη, πέρα από κανονικά εκλογικά τμήματα την ημέρα της ψηφοφορίας, προτείνει και την εξαγωγή αποτελεσμάτων ανά περιφέρεια και εκλογικό τμήμα, σε υπολογιστικό φύλλο μη αναθεωρήσιμο (read-only excel document), ώστε τα στοιχεία σταδιακά να αθροίζονται και το αρχείο να είναι άμεσα μεταφορτώσιμο, προς εξακρίβωση στοιχείων από κάθε ενδιαφερόμενο.

Καλωσορίζουμε τη διόρθωση, ώστε να αποφεύγεται το ενδεχόμενο που υπήρχε με το παλιό σύστημα, κόμμα με λιγότερη δύναμη από άλλο να λαμβάνει περισσότερες έδρες.

Ωστόσο, το εκλογικό σύστημα που φέρνει η κυβέρνηση στο άρθρο 5 συνιστά μια «πονηρή» αναλογική. Φαινομενικά, γίνεται κατανομή των εδρών αναλογικά. Ουσιαστικά, όμως, η αναλογικότητα φαλκιδεύεται από δύο παραμέτρους:
1. Τη διατήρηση του ορίου του 3%. Η Νίκη θα υπερβεί το 3% στις ευρωεκλογές. Θα μπορούσαμε να το προσπεράσουμε. Όμως εδώ πρόκειται για την αναλογική εκπροσώπηση του ελληνικού λαού στο Ευρωκοινοβούλιο, χωρίς να υπάρχει ζήτημα κυβερνητικής σταθερότητας.
2. Δεύτερο και σπουδαιότερο. Υπολογίζεται το εκλογικό μέτρο όχι επί τη βάσει του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων, αλλά του αθροίσματος των κομμάτων που δικαιούνται έδρες. Άρα, αν, για παράδειγμα, τα κάτω του 3% κόμματα αθροίσουν 10%, το εκλογικό μέτρο θα είναι 90% : 21 = 4,3% (και όχι 100% : 21 = 4,8%). Αυτό εξυπηρετεί το πρώτο κόμμα, διότι μικραίνει τον παρονομαστή του κλάσματος από το οποίο εξάγονται οι έδρες της α’ κατανομής. Ω της σύμπτωσης! Αν η ΝΔ λάβει στις ευρωεκλογές 35%, με το σύστημα που προτείνει κατοχυρώνει 8 έδρες από την α’ κατανομή, ενώ με το κανονικό εκλογικό μέτρο θα λάμβανε 7. Συνεπώς, μπορεί να φτάσει τις 9 έδρες μαζί με τη β’ κατανομή. Εξαιτίας αυτής της ρύθμισης, είναι δυνατό να μην πάρουν έδρα κόμματα που ενδεχομένως υπερβούν το τυπικό πια όριο του 3%, αλλά έλθουν τυχόν όγδοα ή ένατα, με 3,2% ή 3,3%.

Προκύπτει, λοιπόν, με λίγα λόγια, ότι η κυβέρνηση όχι μόνο διατηρεί τυπικά ένα δυσανάλογο όριο εκπροσώπησης, αλλά ουσιαστικά το αυξάνει κι άλλο, προς όφελός της και εις βάρος των μικρότερων κομμάτων, στο περίπου 3,5%, χωρίς να το λέει ξεκάθαρα. Δεν είναι απλή αναλογική αυτή, είναι επιμελώς κρυμμένη δυσαναλογική.
Καλωσορίζουμε γενικά την επιστολική ψήφο για τα δημοψηφίσματα, ωστόσο διαφωνούμε με τον τρόπο που τη φέρνει η κυβέρνηση.

Η Νίκη, έχοντας υπόψη τα παραπάνω και με αίσθημα ευθύνης και γνήσιας αγάπης προς την απανταχού της Γης ελληνική ομογένεια, εξάρει το γεγονός ότι σε κάθε ήπειρο που φιλοξενεί την ελληνική παρουσία το κύριο μέλημα, από τα πρώτα χρόνια της μετανάστευσης των Ελλήνων, ήταν να δημιουργήσουν τη δική τους ελληνική γωνιά, να εδραιώσουν πολιτιστικά τη δική τους παρουσία, να διασώσουν τη γλώσσα μας, την πίστη μας και την ξεχωριστή μας ταυτότητα σε κοινωνίες πολυπολιτισμικές.
Σήμερα, οι Έλληνες του εξωτερικού είναι υπερήφανοι να μετρούν τις δυνάμεις τους τόσο στον επιχειρηματικό όσο και στον κοινωνικό, πολιτιστικό, πολιτικό και επιστημονικό τομέα.

Η συνταγματικά κατοχυρωμένη πολιτική προνοίας και ενδιαφέροντος της γενέτειρας προς τα απόδημα τέκνα της συνιστά ιερό καθήκον του ελληνικού κράτους και πρέπει να διασφαλιστεί μέσω της αδιάβλητης εκλογικής διαδικασίας, γιατί οι ομογενείς δικαιούνται σεβασμό και όχι φίμωση.