Η Ελλάδα ως πρόθυμος (χωρίς αντάλλαγμα) σύμμαχος των ΗΠΑ!

–Η Αθήνα εγκλωβισμένη στις δεσμεύσεις που ανέλαβε!

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Σοβαρά ερωτηματικά για το πώς αντιμετωπίζουν την Ελλάδα οι Αμερικανοί έθεσε το πέρασμα του αμερικανού ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν από τα Χανιά και η σύντομη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Βέβαια, παρά τις κυβερνητικές θριαμβολογίες, δεν υπήρξε κανένα ουσιαστικό βήμα σε αυτά που ανέμενε η Αθήνα και κυρίως στη σαφή δέσμευση για την αποσύνδεση των σχέσεων των ΗΠΑ με την Ελλάδα και την Τουρκία.

Η κυβέρνηση συστηματικά έχει προσδώσει στην Ελλάδα την εικόνα του πρόθυμου και δεδομένου συμμάχου και έχει προσδεθεί πλήρως στο αμερικανικό άρμα, με τα ανταλλάγματα να είναι προς το παρόν δυσδιάκριτα, προκαλώντας προβληματισμό για τον συνολικό χειρισμό κρίσιμων θεμάτων της εξωτερικής πολιτικής.

Κυβερνητικές πηγές όλες τις προηγούμενες ημέρες είχαν αναδείξει σε μείζον θέμα αυτό της συμφωνίας για την αγορά από την Ελλάδα των μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35, ελπίζοντας ότι ο κ. Μπλίνκεν θα επιβεβαίωνε στην επίσκεψή του δημοσιεύματα και πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες είχε προειδοποιήσει την Άγκυρα ότι σε περίπτωση που δεν προχωρήσει η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, και επομένως μείνει παγωμένη η υπόθεση πώλησης των F-16 στην Τουρκία, τότε οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν στην υλοποίηση της συμφωνίας με την Ελλάδα. Βεβαίως και η Αθήνα, μετά το πάγωμα των εξοπλιστικών προγραμμάτων από τον Νίκο Δένδια, προκειμένου να γίνει νέα ιεράρχηση και προτεραιοποίηση, ώ­στε να υπάρχει αντιστοίχιση και με τα δημοσιονομικά περιθώρια της χώρας, δεν βιάζεται για την υλοποίηση της συμφωνίας, αλλά θα ήθελε να υπάρξει αποδέσμευση των F-35 για λόγους πολιτικούς και επικοινωνιακούς.

Η Αθήνα έχει αναδειχθεί στον πιο πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή, κάτι που δεν γίνεται βεβαίως χωρίς κόστος. Φυσικά, η ανάπτυξη νέων στρατιωτικών βάσεων στην Ελλάδα και η μετατροπή της Αλεξανδρούπολης σε λιμάνι εισόδου των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και στη Μαύρη Θάλασσα, η ενίσχυση της βάσης της Σούδας προσδίδουν αξία στη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ, αλλά αυτό προς το παρόν φαίνεται να γίνεται μονομερώς!

Αν για την Αθήνα το αντάλλαγμα σε αυτήν τη στρατηγική σχέση είναι ότι θα μας κάνουν τη χάρη οι Αμερικανοί να τους πληρώσουμε μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια για τα F-35, ελικόπτερα και πολεμικά σκάφη, τότε μάλλον κάτι δεν γίνεται σωστά.

Αντιθέτως, μάλιστα, η αμερικανική κυβέρνηση δύο χρόνια μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο, όπου ο πρωθυπουργός ζήτησε να μη δοθούν τα F-16 στην Τουρκία, όσο αυτά χρησιμοποιούνται για την παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας, και κατήγγειλε τον τουρκικό αναθεωρητισμό, βλέπουμε να κρατά ισορροπίες, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει αναδει­χθεί σε αναξιόπιστο σύμμαχο και είναι σε διαρκή αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ σε όλα τα μεγάλα, ανοικτά περιφερειακά μέτωπα.

Στην επίσκεψη Μπλίνκεν είδαμε πως η ελληνοτουρκική προσέγγιση και η Διακήρυξη των Αθηνών που υπέγραψαν οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν λειτουργεί τελικά για τον εξωραϊσμό της Τουρκίας και υποβαθμίζει την τουρκική απειλή εναντίον της χώρας μας. Ο Άντονι Μπλίνκεν αρκέστηκε, σε δηλώσεις του στα διεθνή ΜΜΕ, να εκφράσει την ικανοποίησή του για τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, ενώ τόνισε ότι συζήτησε και τρόπους για τη συνέχιση αυτής της βελτίωσης των σχέσεων…

Η Αθήνα, εγκλωβισμένη στις δεσμεύσεις που ανέλαβε με τη Διακήρυξη των Αθηνών, έχασε την ευκαιρία να προβάλει στον αμερικανό ΥΠΕΞ την προβληματική συ­μπεριφορά της Τουρκίας, τόσο α­πέναντι στην Ελλάδα όσο και απέναντι στο ΝΑΤΟ, καθώς και τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στη Μέση Ανατολή.

Και έτσι βρέθηκε να είναι άνευ αντικειμένου μια ανοικτή συζήτηση που είναι επιβεβλημένη για την ανάγκη οι ΗΠΑ, και ειδικά η κυβέρνηση Μπάιντεν, με την οποία συνεργάστηκε τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση Μητσοτάκη, να προσφέρουν σε ανώτατο επίπεδο εγγυήσεις ασφαλείας στην χώρα μας, με μια πιο ενισχυμένη και προωθημένη διατύπωση από ε­κείνη που υπήρχε στην επιστολή Πομπέο το 2019, λίγο πριν από τις αμερικανικές εκλογές.

Η βελτίωση των σχέσεων με την κυβέρνηση Μπάιντεν θα αποδειχθεί εντελώς έωλη, αν δεν πάρει και θεσμική μορφή, με την αποστολή μιας τέτοιας επιστολής ή με τη διευκόλυνση, μέσω δανείων ή άλλων προγραμμάτων, της ενίσχυσης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με σύγχρονους, αναβαθμισμένους εξοπλισμούς. Διότι είμαστε σε προεκλογική χρονιά και, όπως όλα δείχνουν, η επανεκλογή Μπάιντεν θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και αν τελικά είναι υποψήφιος ο Ντόναλντ Τραμπ, πιθανότατα θα είναι και ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ. Οι σχέσεις του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ταγίπ Ερντογάν αλλά και κάθε άλλο αυταρχικό ηγέτη που εναντιώνεται στο συστημικό πλαίσιο των διεθνών σχέσεων είναι άριστες και είναι προφανές ότι η επόμενη ημέρα και στις ισορροπίες με την Τουρκία αλλά και στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα είναι πολύ διαφορετική.

Καμία αναφορά στο Κυπριακό
Ίσως είναι η πρώτη φορά που σε μια τόσο υψηλού επιπέδου ελληνοαμερικανική συνάντηση δεν υ­πήρξε καμία αναφορά στο Κυπριακό, το οποίο φαίνεται να μπαίνει στον πάγο από την ελληνική κυβέρνηση, προφανώς για να απαλλαχθεί από θέματα τα οποία θα ενοχλήσουν την Άγκυρα και θα διαταράξουν το επιφανειακά καλό κλίμα.

Την ίδια ώρα η Τουρκία κλείδωνε μεγάλες περιοχές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου για τη διεξαγωγή της μεγάλης κλίμακας άσκησης «Θαλασσόλυκος», αλλά και περιοχές στο Κεντρικό Αιγαίο για ασκήσεις, και μάλιστα για όλη σχεδόν τη διάρκεια του 2024, μια πρακτική η οποία ουσιαστικά προκαλεί προβλήματα όχι μόνο στην Ελλάδα, καθώς επικαλύπτει ελληνικά πεδία βολών, αλλά και στη διεθνή αεροπλοΐα σε εμπορικούς αεροδιαδρόμους του Αιγαίου.

Από την πλευρά τους, οι Αμερικανοί πίεσαν την Αθήνα να μην αλλάξει θέση σε ό,τι αφορά την αρχική της δήλωση για συμμετοχή στην επιχείρηση «Prosperity Guar­dian», που, υπό την ηγεσία των Αμερικανών, θα αντιμετωπίσει τις επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης για να προστατεύσει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασ­σα. Είναι η στιγμή που θα πρέπει και στα ελληνοαμερικανικά να υ­πάρξει σοβαρή στρατηγική, ώστε αυτές οι άριστες σχέσεις που διαφημίζει η κυβέρνηση να έχουν αντανάκλαση και στα εθνικά συμφέροντα και να μην εξαντληθούν απλώς σε… εξυπηρετήσεις προς τους Αμερικανούς.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ