Η Ανταρκτική λιώνει και μας στέλνει «SOS»
Πάνω από το 40% των πλωτών στρωμάτων πάγου της Ανταρκτικής έχει συρρικνωθεί τα τελευταία 25 χρόνια, ένα φαινόμενο που κινδυνεύει να αποδυναμώσει τον ρόλο τους ως φραγμό στη διάβρωση του ηπειρωτικού στρώματος πάγου, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Science Advances».
Συγκεκριμένα, 71 από τα 162 πλωτά στρώματα πάγου της λευκής ηπείρου συρρικνώθηκαν σε όγκο μεταξύ 1997 και 2021, απελευθερώνοντας 7,5 δισ. τόνους λιωμένου νερού στον ωκεανό, όπως υπολόγισαν οι ερευνητές, αναλύοντας περισσότερες από 100.000 δορυφορικές εικόνες.
Αυτές οι πλατφόρμες γλυκού νερού, μια προέκταση των παγετώνων της ηπείρου, λειτουργούν ως φράγμα μεταξύ της θάλασσας και του ηπειρωτικού πώματος, επιβραδύνοντας έτσι τη ροή των παγετώνων στον ωκεανό. Αυτές οι πλατφόρμες μπορούν να έχουν πάχος αρκετών εκατοντάδων μέτρων και, όταν συρρικνώνονται, ο φραγμός τους εξασθενεί, επιταχύνοντας το λιώσιμο των ηπειρωτικών παγετώνων.
«Αυτήν τη στιγμή, η Ανταρκτική συμβάλλει ένα σχετικά μικρό μερίδιο (6%) στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αλλά αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά στο μέλλον, εάν η κατάσταση συνεχίσει να επιδεινώνεται», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μπέντζαμιν Ντέιβισον, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Leeds (Ηνωμένο Βασίλειο) και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Η τήξη επηρέασε ιδιαίτερα τις πλατφόρμες στα δυτικά της Ανταρκτικής, οι οποίες είναι εκτεθειμένες σε θερμότερα νερά, ενώ αυτές στα ανατολικά, που προστατεύονται από μια ζώνη κρύου νερού, παρέμειναν σταθερές ή αυξήθηκαν σε όγκο, σύμφωνα με τη μελέτη. «Πολλές πλατφόρμες πάγου έχουν υποβαθμιστεί σημαντικά: 48 από αυτές έχουν χάσει περισσότερο από το 30% της αρχικής τους μάζας μέσα σε 25 χρόνια», δήλωσε η Άννα Χογκ, συν-συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Leeds. «Αυτό είναι περαιτέρω απόδειξη ότι η Ανταρκτική αλλάζει επειδή το κλίμα θερμαίνεται», πρόσθεσε.
Οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι η μείωση ή η εξαφάνιση των πλατφορμών πάγου μπορούσε να αποδυναμώσει τη βαθιά ωκεάνια κυκλοφορία, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση άνθρακα και θερμότητας από τον ωκεανό.
«Ο ωκεανός απορροφά πολύ άνθρακα και ατμοσφαιρική θερμότητα και ο Νότιος Ωκεανός, που περιβάλλει την Ανταρκτική, είναι ο μεγαλύτερος συνεισφέρων, επομένως είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός ρυθμιστής του παγκόσμιου κλίματος», υπογραμμίζει ο κ. Ντέιβισον.
Η υφαλοκρηπίδα πάγου της Ανταρκτικής, η οποία σχηματίζεται από το πάγωμα του θαλασσινού νερού, υποφέρει επίσης από μαζική τήξη για αρκετά χρόνια. Τον Φεβρουάριο, στα μέσα του αυστραλιανού καλοκαιριού, έφτασε στο ιστορικό χαμηλό του, με 1,79 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα.
