Θ. Τζάκρη στο “Π”: Ο «θαυματοποιός» κ. Σκρέκας και η αντιμετώπιση της ακρίβειας
Λίγο πριν κλείσει το 2023, ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Σκρέκας έθεσε δυναμική υποψηφιότητα για τη θρασύτερη δήλωση του έτους περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας ως «πρότυπο, παράδειγμα προς μίμηση, ένα οικονομικό θαύμα»!
Αναμφίβολα, τα όσα συμβαίνουν στην ελληνική οικονομία προκαλούν έναν κάποιον θαυμασμό!
Σύμφωνα με τη Eurostat, οι Έλληνες είμαστε τελευταίοι πανευρωπαϊκά σε ποσοστό αποταμίευσης με 4%. Το μέσο ελληνικό νοικοκυριό δεν ζει πια μήνα μήνα, απλώς δεν βγάζει τον μήνα και αναγκάζεται να χρεώνεται για να τα βγάλει πέρα.
Την ίδια στιγμή, οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες σπάνε κάθε ρεκόρ κερδοφορίας. Φυσικά, αυτό δεν είναι από μόνο του κακό. Η αύξηση των κερδών των επιχειρήσεων μπορεί να είναι μια εξαιρετικά θετική εξέλιξη όταν προέρχεται από την υιοθέτηση καινοτομιών, την είσοδο σε νέες αγορές ή τη μείωση του κόστους παραγωγής. Τότε, ναι, δικαίως θα μιλούσαμε για θαύμα! Δυστυχώς, όμως, τα στοιχεία της Eurostat αναδεικνύουν με σαφήνεια πως η πηγή της υπερκερδοφορίας των μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων, με πρώτες εκείνες της ενέργειας και των σούπερ μάρκετ, είναι η λεηλασία του εισοδήματος των καταναλωτών διά της εκμετάλλευσης της ολιγοπωλιακής δομής κρίσιμων κλάδων της οικονομίας, που είναι η κινητήριος δύναμη του φαινομένου.
Αντίστοιχη κατάσταση παρατηρείται και με τις πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο, οι οποίες πωλούν τα ίδια προϊόντα τους σε πολύ ακριβότερες τιμές σε σχέση με άλλες αγορές σε χώρες της Ευρώπης. Τα δήθεν «αστρονομικά» πρόστιμα σε τρεις από αυτές τις πολυεθνικές για αποδεδειγμένες πρακτικές κερδοσκοπίας αντιστοιχούν στο 0,009% και στο 0,006% των ετήσιων κερδών τους! Πρόστιμα-«χάδια» του 1 εκατ. ευρώ δεν λειτουργούν αποτρεπτικά για καμία μεγάλη επιχείρηση και έτσι αυτές θα συνεχίσουν να επιβάλλουν στην αγορά αυξήσεις που «καίνε», προσβλέποντας αποκλειστικά και μόνο στην κερδοφορία τους.
Βραχυπρόθεσμα, η αντιμετώπιση του προβλήματος της ακρίβειας απαιτεί τη θέσπιση ενός πραγματικού μηχανισμού ελέγχου του περιθωρίου κέρδους για τις μεγάλες και ισχυρές επιχειρήσεις, που το παρόν πλαίσιο της Νέας Δημοκρατίας τις αφήνει ουσιαστικά στο απυρόβλητο.
Αν πραγματικά θέλουμε ο νόμος να λειτουργεί αποτρεπτικά, πρέπει τα πρόστιμα να υπολογίζονται ως ποσοστό επί του τζίρου του παραβάτη, όπως είναι άλλωστε και η συνήθης πρακτική στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Απαραίτητη είναι, επίσης, η δημοσιοποίηση των προϊόντων της αθέμιτης κερδοφορίας αλλά και του χρονικού διαστήματος κατά το οποίο παραβιάστηκε το νομοθετικό πλαίσιο.
Μακροπρόθεσμα, πρέπει να «σπάσουμε» τις ολιγοπωλιακές δομές της ελληνικής οικονομίας. Να χρησιμοποιήσουμε όλα τα οικονομικά και θεσμικά μέσα ώστε να επικρατήσουν, επιτέλους, συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού στη χώρα.
Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η θεσμοθέτηση της εξουσίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού να αποφασίζει την αναγκαστική διάσπαση όσων εταιρειών καταχρώνται τη δεσπόζουσα θέση τους και ο αυτόματος αποκλεισμός όσων εταιρειών καταδικάζονται για κερδοσκοπία από όλες τις δημόσιες συμβάσεις για 5 χρόνια σε επίπεδο ομίλου.
