Μπορεί να υπάρξει λύση στο Μεσανατολικό μετά τη σύντομη κατάπαυση του πυρός και αν κοπάσει ο πόλεμος Χαμάς – Ισραήλ;
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Πρέσβη ε.τ.
Tα πολεμικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή εκπλήσσουν και συγχρόνως προκαλούν εύλογη απορία τόσο για τη διάρκεια όσο και για τη βιαιότητά τους. Τα διεθνή τηλεοπτικά Μέσα μεταδίδουν καθημερινά σκηνές απίστευτης βίας από αμφότερες τις πλευρές, με καταστροφές κατοικημένων περιοχών, ακόμη και νοσηλευτικών ιδρυμάτων, βρεφοκομείων, σχολείων κ.ά.
Για τις αντιδράσεις του Ισραήλ οι ισραηλινοί αξιωματούχοι, πολιτικοί και στρατιωτικοί, επικαλούνται το γεγονός ότι τα περισσότερα από αυτά τα ιδρύματα χρησιμοποιούνται από τις δυνάμεις της Χαμάς ως ορμητήρια και καταφύγια ή αποθήκες παράνομων οπλοστασίων, χωρίς όμως να προσκομίζουν και σχετικά αξιόλογα πειστήρια.
Οι αντιδράσεις του Ισραήλ, με την εισχώρηση στη Λωρίδα της Γάζας, τους βομβαρδισμούς κατοικημένων περιοχών και τις άλλες πολεμικές επιχειρήσεις, βασίστηκαν στο δικαίωμα για αυτοάμυνα, που προβλέπεται και από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, ωστόσο δεν πρέπει να ξεπερνιούνται κάποια όρια. Οι αντιδράσεις του Ισραήλ στοχεύουν να πλήξουν τις δυνάμεις της Χαμάς, όπως ρητά δήλωσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου. Υπάρχουν όμως και διαφορετικές απόψεις, όπως ότι, εκτός της θεμιτής αντίδρασης και νόμιμης άμυνας, παράλληλη επιδίωξη είναι να προκαλέσουν την εκκένωση και εγκατάλειψη της βόρειας περιοχής της Λωρίδας της Γάζας από τους Παλαιστινίους και να καταφύγουν στις νότιες περιοχές ή και όμορες χώρες, όπως η Ιορδανία, ο Λίβανος και η Αίγυπτος. Η μετακίνηση ή εκτόπιση των Παλαιστινίων προς τον Νότο δεν φαίνεται να είναι και τόσο εφικτή. Άλλωστε, καμιά από τις ανωτέρω αραβικές χώρες δεν εμφανίζεται πρόθυμη να δεχθεί παλαιστίνιους πρόσφυγες.
Στο μεταξύ, και ενώ οι συγκρούσεις μεταξύ των ισραηλινών δυνάμεων και εκείνων της Χαμάς συνεχίζονται με σφοδρότητα, ανακοινώθηκε η επίτευξη συμφωνίας για τετραήμερη κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή 50 ισραηλινών ή με διπλή υπηκοότητα ομήρων, που έχουν απαχθεί από τις δυνάμεις της Χαμάς, με 150 Παλαιστινίους, που κρατούνται σε φυλακές του Ισραήλ. Οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν υπό άκρα μυστικότητα, με μεσολαβητές το Κατάρ, την Αίγυπτο και ασφαλώς τις ΗΠΑ. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός δεχόταν καθημερινώς μεγάλες πιέσεις από συγγενείς των ομήρων, τις οποίες δεν μπορούσε να αγνοήσει.
Μπορεί η τετραήμερη εκεχειρία και η απελευθέρωση ομήρων και κρατούμενων Παλαιστινίων να λειτουργήσει καταλυτικά και να σηματοδοτήσει την απαρχή μιας νέας περιόδου στις σχέσεις Ισραήλ – Παλαιστινίων και γενικότερα αραβικού και ισλαμικού κόσμου; Και οι πλέον αισιόδοξοι δεν αναμένουν ειρήνευση και υλοποίηση των αποφάσεων του ΟΗΕ, της Συμφωνίας του Όσλο και άλλων διεθνών κειμένων, που προβλέπουν την ύπαρξη δύο ανεξάρτητων και κυρίαρχων κρατών. Την απαισιόδοξη αυτή πρόβλεψη εξέφρασε με δηλώσεις του και ο ισραηλινός πρωθυπουργός λίγο μετά τη γνωστοποίηση της εν λόγω συμφωνίας. Θα μπορούσε όμως να αποτελέσει αφορμή και ευκαιρία για ψύχραιμες εκτιμήσεις και να καταγραφεί ως μια συμφωνία-ορόσημο, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή στις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων και γενικότερα του αραβικού και ισλαμικού κόσμου.
Ένας, σχεδόν, αιώνας από την ίδρυση του ισραηλινού κράτους, με συνεχείς πολέμους και αιματηρά επεισόδια, είναι πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, και σπάνια έχουν καταγραφεί στην Ιστορία ανάλογες περιπτώσεις. Οι Παλαιστίνιοι και οι αραβικοί λαοί αλλά και όσα από τα ισλαμικά κράτη συμπαρίστανται στους Παλαιστινίους οφείλουν να αντιληφθούν και να συνειδητοποιήσουν ότι μια απόλυτη ήττα και ακύρωση της ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ είναι ουτοπική και παντελώς αδύνατη. Και τούτο όχι γιατί οι Ισραηλινοί τυγχάνουν της αμέριστης στήριξης και της συμπαράστασης των ΗΠΑ και συνολικά του δυτικού κόσμου, αλλά γιατί είναι αποφασισμένοι να μείνουν και να υπερασπιστούν τη γη την οποία είχαν εξαναγκαστεί να εγκαταλείψουν, για να επιστρέψουν στη Γη της Επαγγελίας αιώνες μετά, αφού είχαν υποστεί συνεχείς και απάνθρωπες διώξεις, με αποκορύφωμα το Ολοκαύτωμα του ναζιστικού καθεστώτος του Τρίτου Ράιχ, υπό τον Αδόλφο Χίτλερ.
Βέβαια, και οι Ισραηλινοί οφείλουν, από την πλευρά τους, να είναι πιο ρεαλιστικοί και ευέλικτοι και να αποδεχθούν συμβιβαστικές λύσεις, επιστρέφοντας περιοχές που κατέλαβαν μετά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών του 1967 και άλλες πολεμικές αναμετρήσεις. Εξίσου, οι πολιτικοί ηγέτες του Ισραήλ οφείλουν να αντιληφθούν ότι ο λαός τους έχει και αυτός κάποια όρια αντοχής. Η σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα διαφέρει ριζικά από εκείνη που ζούσαν οι αρχαίοι πρόγονοί τους, καθώς δεν ήταν καθόλου εύκολο για εκείνους να ταξιδέψουν σε άλλα μέρη ή να μεταναστεύσουν, αν ήθελαν ή εξαναγκάζονταν από δυσμενείς περιστάσεις, όπως τοπικοί πόλεμοι ή εισβολές γειτονικών, φιλοπόλεμων και κατακτητικών λαών.
Στις ημέρες μας, η μετάβαση σε άλλες χώρες για ανεύρεση εργασίας ή για άλλους λόγους, και ιδιαίτερα για τους νέους, είναι εύκολη επιλογή. Εν κατακλείδι, και σε ό,τι αφορά τα τελευταία δυσάρεστα γεγονότα που διαδραματίζονται στη Λωρίδα της Γάζας αλλά και στη γη του Ισραήλ –και αυτό ισχύει και για τις δύο πλευρές–, δεν πρέπει να παραβλέπεται και ο ρόλος τρίτων χωρών, όμορων και μη, που στηρίζουν ή παρακινούν τις παλαιστινιακές δυνάμεις και οργανώσεις, όπως η Χαμάς, σε τρομοκρατικές ενέργειες κατά του Ισραήλ για πολιτικούς λόγους, που εξυπηρετούν δικά τους εθνικά συμφέροντα. Στόχος τους, να πλήξουν και τις σχέσεις και τη στήριξη του Ισραήλ από τις δυτικές χώρες για πολιτικούς λόγους. Δεν φαίνεται, όμως, να αντιλαμβάνονται ότι η Δύση, και ό,τι εκφράζει τον δυτικό κόσμο και πολιτισμό, δεν πρόκειται να σταματήσει να υποστηρίζει και να στηρίζει το Ισραήλ για ιστορικούς, πολιτιστικούς – θρησκευτικούς αλλά και στρατηγικούς λόγους.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: amna.gr