Μ. Κρανίδης στο “Π”: SOS: Λείπουν οι κρίσιμες δημόσιες υποδομές για την καθημερινή ζωή και την αξία των ακινήτων μας
Του
ΜΑΝΟΥ ΚΡΑΝΙΔΗ
Πολιτικού Μηχανικού ΕΜΠ, MSc,
CEO Τεχνική Εταιρεία – Υπηρεσίες Μηχανικών, Διαχείριση Ακινήτων Krama Property,
Μέλους Διοικητικού Συμβουλίου ΠΟΜΙΔΑ,
Δημοτικού Συμβούλου Χαλανδρίου
[email protected]
Οι δημόσιες υποδομές είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για την καθημερινή ζωή και βέβαια για την οικονομία. Για παράδειγμα, στην αγορά ακινήτων με αύξηση των επενδύσεων οι δημόσιες υποδομές είναι σημαντική παράμετρος αξίας.
Εν έτει 2023, όμως, με δισ. ευρώ διαθέσιμα κονδύλια, οι δημόσιες υποδομές είναι ακόμη απαξιωμένες και ανεπαρκείς. Οι πρόσφατες τραγικές καταστροφές σε πολλές περιοχές, όπως στα Τέμπη, στη Θεσσαλία, στον Έβρο, στη Ρόδο, στην Αττική κ.α., αλλά και τα δεκάδες καθημερινά περιστατικά αναδεικνύουν αναμφίβολα, για πολλοστή φορά, τα διαχρονικά ζητήματα έλλειψης κρίσιμων δημόσιων υποδομών στη χώρα. Γιατί τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπου κι αν είχαν συμβεί στην Ελλάδα, θα είχαν τις ίδιες τραγικές επιπτώσεις. Το πρόβλημα είναι πανελλαδικό και σχεδόν καθολικό.
Είναι επιτακτική ανάγκη να γίνουν έργα αντιπλημμυρικής, αντιπυρικής και αντισεισμικής προστασίας, τόσο σε αστικές όσο και σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές. Είναι διαχρονικό και επείγον το ζήτημα της έλλειψης των κατάλληλων υποδομών καθημερινότητας, όπως προσβασιμότητας, πεζοδρομίων, ασφαλτόστρωσης οδών, χώρων στάθμευσης κ.λπ. Οι κτιριακές υποδομές σε όλη τη χώρα είναι μεγάλης παλαιότητας κατασκευής, εκτός των σύγχρονων προδιαγραφών, και είναι επιτακτική η ανάγκη για την πλήρη ανακαίνισή τους ή την ανακατασκευή τους, ειδικά όσον αφορά τα κτίρια σχολείων, νοσοκομείων και υπηρεσιών.
Απαρχαιωμένες είναι και οι υποδομές ηλεκτρισμού, με ελάχιστο ποσοστό του δικτύου να είναι υπογειοποιημένο και άρα προστατευμένο από θεομηνίες. Να μην ξεχνάμε ότι η πτώση του ηλεκτρικού και της ύδρευσης είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα σε μια θεομηνία. Τα τελευταία έτη έχουν βελτιωθεί κυρίως οι τεχνολογικές και οι συγκοινωνιακές υποδομές, όμως υπάρχουν υφιστάμενα ζητήματα εφαρμογής και βέβαια μεγάλες δυνατότητες για περαιτέρω αναβάθμιση.
Η Πολιτεία έχει, εδώ και πολλά χρόνια, πλήρη εικόνα για τις ανάγκες, ενώ υπάρχουν και οι κατάλληλες μελέτες, που βέβαια πρέπει να επικαιροποιηθούν, όπως και πολλά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, από ευρωπαϊκά προγράμματα και από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Το σημαντικό είναι να υλοποιηθούν, επιτέλους, τα αντίστοιχα έργα. Επίσης, το Δημόσιο έχει ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο ακινήτων, που παραμένει αναξιοποίητο, με αβάσιμες δικαιολογίες για την αδράνεια. Παράλληλα, σήμερα υπάρχει ένα μεγάλο φάσμα χρηματοδοτήσεων, όλων των μορφών, για ένα ευρύ και ουσιαστικό πρόγραμμα κατασκευής και αναβάθμισης των δημόσιων υποδομών.
Πρώτη προτεραιότητα είναι, χωρίς αμφιβολία, η αντιμετώπιση των ντροπιαστικών ελλείψεων υποδομών σήμερα. Πολλές περιοχές δεν έχουν αγωγούς ομβρίων, ενώ άλλες πλημμυρίζουν σταθερά καθώς δεν υλοποιούνται τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα. Τα πεζοδρόμια σε όλη τη χώρα είναι σε μεγάλο ποσοστό ανύπαρκτα ή απαράδεκτα. Το ηλεκτρικό δίκτυο είναι ευάλωτο. Οι δημόσιες υποδομές στάθμευσης είναι ανύπαρκτες στα αστικά κέντρα. Οι κτιριακές υποδομές για σχολεία και για τον χώρο της υγείας είναι τραγικές, χωρίς επαρκείς προδιαγραφές, εξαιτίας της απαράδεκτης κρατικής διαχείρισης αλλά και της στόχευσης της πολιτικής επικοινωνίας, για δεκαετίες, σε έργα τού φαίνεσθαι και του θεαθήναι. Για παράδειγμα, δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη οι απαιτούμενοι αντισεισμικοί έλεγχοι στα δημόσια κτίρια κρίσιμης λειτουργίας, όπως σχολεία και νοσοκομεία. Είναι πολύ εύκολο να αντιληφθεί κανείς την παλαιότητα πολλών εξ αυτών και άρα τη μεγάλη επικινδυνότητά τους στην απευκταία περίπτωση ενός ακραίου σεισμικού φαινομένου.
Η κυβέρνηση, το υπουργείο Υποδομών και η Πολιτεία συνολικά (Δημόσιο, Περιφέρειες, ΟΤΑ) οφείλουν –χθες– να προχωρήσουν σε ένα ευρύ, οργανωμένο, ρεαλιστικό πρόγραμμα αναβάθμισης αυτών των κρίσιμων υποδομών. Δικαιολογίες δεν υπάρχουν. Η κλιματική αλλαγή έχει οδηγήσει πλέον στο να αποτελούν τα λεγόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα μια «κανονικότητα», με συχνή επανεμφάνιση. Οι πόροι και οι μελέτες υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό και δεν επιτρέπεται η σπατάλη, η αδράνεια και η κακοδιαχείριση. Η Ελλάδα οφείλει, επιτέλους, να γίνει ένα πραγματικά σύγχρονο κράτος, με άρτιες υποδομές, τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές.
Είναι απαράδεκτο το 2023 η Ελλάδα να είναι σε τέτοιο χαμηλό επίπεδο ποιοτικών υποδομών, με τόσα κονδύλια να έχουν σπαταληθεί. Είναι η πρώτη συλλογική προτεραιότητα όλων αυτών που ασχολούνται με τα κοινά και έχουν θέσεις ευθύνης. Οι ευθύνες των αρμόδιων φορέων της Πολιτείας, της εκάστοτε κυβέρνησης, είναι οι κορυφαίες, με τις θετικές δράσεις των τελευταίων ετών να είναι ακόμη ανεπαρκείς σε σύγκριση με το ευκταίο επίπεδο. Η δυσλειτουργική καθημερινότητα και τα έντονα καιρικά φαινόμενα αποδεικνύουν στην πράξη αυτή την ανεπάρκεια. Η υλοποίηση και η ασφάλεια κρίσιμων δημόσιων υποδομών και εγκαταστάσεων πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα για τα νέα έργα δημοσίου συμφέροντος. Είναι ένας εφικτός μονόδρομος και θέμα πολιτικής βούλησης και πρώτιστης υποχρέωσης για την ασφάλεια, την ποιότητα ζωής μας και βέβαια τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας.
