Στ. Παραστατίδης στο “Π”: Θεσμοποιώντας τη διαφθορά
Του
ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΔΗ
Βουλευτή ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Κιλκίς
Μεταξύ εκατοντάδων ελεγχόμενων δημοσιευμάτων, non paper που εμφανίζονται ως ρεπορτάζ και άρθρων «γνώμης» που αναπαράγουν την κυβερνητική γραμμή, η αναζήτηση της αλήθειας αποτελεί δύσκολο σπορ. Τις τελευταίες ημέρες όμως η επικαιρότητα μας έδωσε τρία ψήγματα της πραγματικής εικόνας που επικρατεί στη χώρα μας από την ημέρα που ανέλαβε τη διακυβέρνησή της η ΝΔ.
Το πρώτο από αυτά ήταν η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Σε οποιαδήποτε χώρα στην οποία οι θεσμοί ελέγχου και λογοδοσίας λειτουργούν στοιχειωδώς ικανοποιητικά η έκθεση θα είχε προκαλέσει πολιτικό σεισμό. Το Ελεγκτικό Συνέδριο στην ουσία αποκαλύπτει ένα ανεξέλεγκτο πάρτι διασπάθισης του δημοσίου χρήματος, στο οποίο κυριαρχούν οι κατεξοχήν αδιαφανείς διαδικασίες επιλογής αναδόχων, οι απευθείας αναθέσεις και η διαδικασία απευθείας διαπραγμάτευσης, έναντι των διαγωνιστικών διαδικασιών, μέσω της συστηματικής καταστρατήγησης των κανόνων ελέγχου. Τα νούμερα συγκλονίζουν. Το 86% από το σύνολο των χρημάτων που ξόδεψαν τα νοσοκομεία και οι υγειονομικές περιφέρειες της χώρας το 2021-2022 δόθηκαν σε αναδόχους με απευθείας αναθέσεις. Μιλάμε για μια πρωτοφανούς εύρους κυβερνητική πολιτική κανονικοποίησης της εξαίρεσης με στόχο την κατεύθυνση δημόσιου χρήματος σε συγκεκριμένα συμφέροντα. Την πολιτική αυτή διεκπεραίωσαν κομματικά διορισμένα στελέχη, συχνά παρακάμπτοντας κάθε διοικητική ιεραρχία.
Το δεύτερο ψήγμα αποκαλύφθηκε πριν από δύο εβδομάδες στη Βουλή, όπου ψηφίστηκε ο νόμος με τον οποίο η κυβέρνηση νομοθέτησε έναν νέο τρόπο επιλογής διοικητών δημοσίων οργανισμών. Πρόκειται για ένα μνημείο πολιτικού εμπαιγμού. Από την έως σήμερα απροσχημάτιστη επιλογή του εκάστοτε διοικητή με «απόφαση πρωθυπουργού» περνάμε πλέον στην εποχή όπου μέσω μιας απόλυτα κομματικά ελεγχόμενης διαδικασίας τα κομματικά στελέχη θα επιλέγονται ως διοικητές με μόνη διαφορά την εφαρμογή μιας άνευ ουσίας «τελετουργίας», δήθεν αξιολόγησης, στην οποία ο ΑΣΕΠ θα χρησιμοποιείται ως φερετζές αξιοκρατίας, μια και θα συμμετέχει με ισχνή μειοψηφία σε ένα όργανο επιλογής αποτελούμενο από κυβερνητικά στελέχη.
Το τρίτο ψήγμα το συναντάμε σχεδόν καθημερινά, επιμελώς κρυμμένο σε εκπρόθεσμες τροπολογίες, σε περίεργες διατάξεις που ενσωματώνονται σε άσχετα νομοσχέδια, σε υπουργικές αποφάσεις που περνάνε κάτω από το ραντάρ. Όλες έχουν ένα κοινό στοιχείο: παρατείνουν διαρκώς κανόνες και ρυθμίσεις που νομοθετήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας στο πλαίσιο ενός ιδιόρρυθμου δικαίου της ανάγκης. Στον χώρο των δημοσίων προμηθειών αυτό το δίκαιο ανάγκης οδήγησε στη σχεδόν πλήρη «απελευθέρωση» του καθεστώτος των απευθείας αναθέσεων, με σκοπό να λυθούν οι επιτακτικές ανάγκες που δημιούργησαν τα λοκντάουν στη χώρα. Σήμερα, παρότι η πανδημία μάς έχει αφήσει εδώ και καιρό, η κυβέρνηση της ΝΔ συντηρεί αυτό το δίκαιο της ανάγκης με νομοθετικές τεχνητές αναπνοές, χρησιμοποιώντας το ως άλλοθι για τη στρέβλωση κάθε έννοιας ισότητας, αξιοκρατίας και δικαιοσύνης στον χώρο των δημοσίων προμηθειών.
Ξύνοντας την επιφάνεια του προφανούς, τα τρία αυτά ψήγματα αλήθειας συνθέτουν έναν κεντρικό πολιτικό σχεδιασμό με τρία σκέλη. Το πρώτο σκέλος περιλαμβάνει τον απόλυτο έλεγχο της μεθόδου: οι απευθείας αναθέσεις εξασφαλίζουν ότι δισεκατομμύρια χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων θα κατευθυνθούν στους κατάλληλους ανθρώπους χωρίς τις «απρόβλεπτες» συνθήκες που θα δημιουργούσαν διαφανείς και ανοιχτές διαγωνιστικές διαδικασίες. Το δεύτερο σκέλος περιλαμβάνει τον απόλυτο έλεγχο των προσώπων: οι κομματικά διορισμένοι διοικητές, απόλυτα εξαρτημένοι από την κυβέρνηση, θα κάνουν τα πάντα ώστε η ροή του χρήματος να παραμείνει προς τη σωστή κατεύθυνση. Το τρίτο σκέλος περιλαμβάνει τον απόλυτο έλεγχο της στρέβλωσης των κανόνων. Η μονιμοποίηση του δικαίου της ανάγκης αποτελεί τον νομικό μανδύα μιας θεσμοποιημένης πλέον διαφθοράς.
Απέναντι σε αυτήν τη θεσμοποιημένη διαφθορά, που κατασπαταλάει δημόσιους πόρους προς όφελος των πελατών της κυβέρνησης και που επιβαρύνει τους συνηθισμένους άνδρες και γυναίκες αυτής της χώρας με επιπλέον φόρους, η πολιτική μάχη θα πρέπει να είναι ανελέητη.
