Κ. Νοτοπούλου στο “Π”: Στην ανυπαρξία στεγαστικής πολιτικής της ΝΔ απαντάμε με ολοκληρωμένο σχέδιο
Της
ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΥ
Τομεάρχου Κοινωνικής Συνοχής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ,
Βουλευτού Α’ Θεσσαλονίκης
Συνταγματικά κατοχυρώνεται (άρθρο 21 παρ. 4) πως «η απόκτηση κατοικίας από αυτούς που τη στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους».
Το δικαίωμα στην απόκτηση αξιοπρεπούς στέγης είναι καθολικό και αποτελεί αντικείμενο φροντίδας του κράτους. Στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ αναγνωρίζουμε αυτήν την υποχρέωση και προχωράμε δυναμικά στη χάραξη πολιτικής που δεν αντιμετωπίζει τις στεγαστικές ανάγκες ως μείγμα δημοσιονομικά ουδέτερων και ευκαιριακών πολιτικών της συγκυρίας (αντιπαροχή, νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ασύνδετες μεταξύ τους πολιτικές του ΟΕΚ κ.ο.κ.). Προχωράμε σε δραστικές, βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες, πολιτικές που θα δίνουν αξιοπρεπή στέγη (όχι απλά διευκόλυνση σε τόκους δανείων) στους μη έχοντες αυτή και θα βοηθούν ουσιαστικά όσους έχουν επαρκή εισοδήματα, αλλά είναι αποκλεισμένοι από το τραπεζικό σύστημα.
Αν και η στεγαστική πολιτική είναι απόλυτη υποχρέωση της Πολιτείας, σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια κυβέρνηση που δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για τις στεγαστικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας.
Το γεγονός ότι ένας νέος δουλεύει χωρίς ελπίδα να φτάσει στο επίπεδο να εξασφαλίσει τη στέγη του ή ένας μεσήλικας ήδη έχει εργαστεί αξιοπρεπώς και παραμένει εκκρεμής στις στεγαστικές του ανάγκες είναι μείζον ζήτημα στη χώρα και απαρχή όλων των δεινών της εξόδου των νέων από αυτή. Είναι το λεγόμενο «ελληνικό όνειρο» –κατά το παρελθόν– που σήμερα έγινε εφιάλτης.
Στην κυβέρνηση της ΝΔ θεωρούν ότι τις λύσεις σε όλα τα θέματα και τα προβλήματα τις δίνει η ελεύθερη αγορά, γι’ αυτό και ο ρόλος του κράτους πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περιορισμένος. Εξηγείται έτσι η αδιαφορία της και το έλλειμμα πολιτικής όσον αφορά τη στέγη.
Σήμερα στην Ελλάδα:
• Το 85,1% των ηλικιών 18 – 29 ετών ζει με τους γονείς του (+3% από 2020).
• Το 19,6% των ηλικιών 15 – 29 ετών βρίσκεται σε υλική και κοινωνική στέρηση (δεύτεροι στην ΕΕ των 27).
• Το 28% των ηλικιών 15 – 29 ετών έχει κόστος στέγασης μεγαλύτερο του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του (ΜΟ ΕΕ: 10,2%).
Οι πολιτικές της κυβέρνησης αποδείχτηκαν ιδιαιτέρως ανεπαρκείς, πρόχειρες, αποσπασματικές και αναποτελεσματικές.
Αυτό ακριβώς έγινε με το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «Σπίτι μου», τον τερματισμό του οποίου ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση, σε αντίθεση με όσα υποσχόταν προεκλογικά, παραδεχόμενη ουσιαστικά την αποτυχία του. Οι 3 στους 4 ενδιαφερόμενους έμειναν εκτός προγράμματος, ενώ μόνο το 6% των δανείων έχει εκταμιευθεί σε τέσσερις μήνες.
Η κυβέρνηση δεν προσέφερε στέγη. Προσέφερε τα ήδη υπάρχοντα προγράμματα επιδότησης επιτοκίου τραπεζικών δανείων του ΟΕΚ (νυν ΔΥΠΑ) με τη μαρκίζα «Σπίτι μου». Λησμόνησε ότι ο ΟΕΚ προσέφερε και απευθείας ολόκληρα δάνεια με κοινωνικά κριτήρια. Λησμόνησε επίσης ότι κάποτε ο ΟΕΚ προσέφερε και τα κλειδιά σε κατοικίες που ο ίδιος ο οργανισμός κατασκεύαζε.
Η κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, ο πτωχευτικός νόμος που ψήφισε, η ακρίβεια και η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης επιδείνωσαν το πρόβλημα και συνάμα έκαναν τα ενοίκια απαγορευτικά.
Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία στάθμη της ΕΕ στη στεγαστική πολιτική, καθώς διαθέτει λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ για τον σκοπό αυτό, όταν η Αυστρία, η Δανία, η Γερμανία διαθέτουν το 2% του ΑΕΠ τους, η Ιταλία το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Ιρλανδία το 1%. Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες της ΕΕ που δεν διαθέτουν καν κοινωνικές κατοικίες.
Η Πορτογαλία κατέθεσε πρόταση για το στεγαστικό της πρόγραμμα στο Ταμείο Ανάκαμψης, αξίας 2.076 φορές μεγαλύτερης από αυτήν της Ελλάδας, ενώ το αντίστοιχο πρόγραμμα της Ισπανία είναι 1.000 φορές μεγαλύτερο σε κονδύλια.
Τα οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα, απόρροια της κρίσης, των Μνημονίων και των γεωπολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή, η ανεργία, η ακρίβεια, η αστεγία, ο κοινωνικός αποκλεισμός, το Δημογραφικό, το brain drain, η επιδείνωση της θέσης των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων απαιτούν μια διαφορετική πολιτική.
Οι πολιτικές κάλυψης του προβλήματος στέγης είναι ο σύγχρονος τρόπος αντιμετώπισής του σε όλα τα προηγμένα κράτη, με θλιβερή εξαίρεση την Ελλάδα του κ. Μητσοτάκη, και έχουν τεράστια σημασία για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και της πληγής του brain drain, η οποία, αντί να επουλώνεται, βαθαίνει ακόμα περισσότερο.
Στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ διαθέτουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την αντιμετώπιση του προβλήματος στέγης, την οποία την έχουμε παρουσιάσει στους πολίτες.
Η πρότασή μας περιλαμβάνει την πραγματική προστασία της πρώτης κατοικίας, τη γενναία αύξηση της επιδότησης ενοικίου, το ρυθμιζόμενο ενοίκιο, τον έλεγχο και τη ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τη δημιουργία Τράπεζας Στέγης, την επανενεργοποίηση του ΟΕΚ για την κατασκευή πράσινων, βιοκλιματικών κατοικιών με χρηματοδότηση από την Αναπτυξιακή Τράπεζα και την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
