Τα μυστικά για να ζήσουμε χρόνια πολλά και καλά
• Τι λέει η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία
Του
ΑΡΗ ΜΕΡΖΟΒΙΤΗ
Η ταχεία αύξηση του αριθμού των ατόμων μεγαλύτερων ηλικιών υπογραμμίζει τη σημασία της προαγωγής της υγείας, της πρόληψης και της θεραπείας ασθενειών σε όλη τη διάρκεια της ζωής και φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για την αντιμετώπιση της οργανικής και ψυχικής ευαλωτότητας που συνεπάγεται το γήρας.
Η ανησυχία επικεντρώνεται στον τρόπο ζωής και ειδικότερα στη σωματική δραστηριότητα και στην πνευματική ευεξία ως οδηγούς υγείας και μακροζωΐας για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, σε συνδυασμό, προφανώς, με την ορθή διατροφή και το καθαρό περιβάλλον.
Η φυσική δραστηριότητα ορίζεται ως οποιαδήποτε σωματική κίνηση η οποία παράγεται από τους σκελετικούς μυς και έχει ως αποτέλεσμα την ενεργειακή δαπάνη. Περιλαμβάνει την άσκηση, την άθληση και τις σωματικές δραστηριότητες που εκτελούνται ως μέρος της καθημερινής ζωής, της απασχόλησης και του ελεύθερου χρόνου.
Η σωματική άσκηση αποτελεί μια προγραμματισμένη, δομημένη και επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα με στόχο τη βελτίωση ή τη διατήρηση της φυσικής κατάστασης. Πέραν, όμως, της σωματικής δραστηριότητας, πολύ σπουδαίο ρόλο παίζει και η πνευματική ευεξία, η οποία επιτυγχάνεται με την ενεργή κοινωνική ζωή, τη θετική ενέργεια, την ενασχόληση με την τέχνη ή με κάποιο χόμπι κ.λπ.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας (ΕΓΓΕ), καθηγητής Ιωάννης Καραϊτιανός, επισημαίνει: «Επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η σωματική άσκηση βοηθά στην πρόληψη της οστικής απώλειας (μείωση του κινδύνου καταγμάτων), αυξάνει τη μυϊκή μάζα, την ευκινησία των αρθρώσεων και την αντοχή των μυών και των οστών, μπορεί να βελτιώσει την ισορροπία και τον συντονισμό των κινήσεων, με αποτέλεσμα να μειωθεί η πιθανότητα πτώσης, συμβάλλει στο να διατηρηθούν σε καλή κατάσταση η όραση και η ακοή, το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό σύστημα, καθώς επίσης και το μυοσκελετικό σύστημα και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης δεκάδων ασθενειών που συνδέονται με τη γήρανση. Παράλληλα, η πνευματική ευεξία και οι δραστηριότητες που διεγείρουν τις νοητικές λειτουργίες, μπορούν να έχουν προστατευτικό ρόλο στην άνοια και τις συναφείς γνωστικές διαταραχές.
Οι υπάρχουσες συστάσεις για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω υποδεικνύουν 150 λεπτά την εβδομάδα (για παράδειγμα, 30 λεπτά την ημέρα, 5 ημέρες την εβδομάδα) μέτριας έντασης δραστηριότητα, όπως γρήγορο περπάτημα ή κολύμβηση, ή 75 λεπτά την εβδομάδα έντονης δραστηριότητας, όπως πεζοπορία, τζόκινγκ ή τρέξιμο. Οι συστάσεις περιλαμβάνουν τόσο αερόβια άσκηση και άσκηση ενδυνάμωσης όσο και ασκήσεις ισορροπίας για τη μείωση του κινδύνου πτώσεων. Εάν τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας δεν μπορούν να ακολουθήσουν τις οδηγίες λόγω χρόνιων παθήσεων, θα πρέπει να είναι όσο δραστήρια το επιτρέπουν οι ικανότητές τους και οι συνθήκες.
Η αδράνεια σχετίζεται με αλλαγές στη σύσταση του σώματος με αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού του σωματικού λίπους και την ταυτόχρονη μείωση της άλιπης μάζας σώματος. Έτσι, παρατηρείται σημαντική απώλεια στην παραγωγή μέγιστης δύναμης με την αδράνεια. Η ατροφία των σκελετικών μυών θεωρείται συχνά χαρακτηριστικό της γήρανσης και της σωματικής αδράνειας.
Η σαρκοπενία ορίζεται ως η χαμηλή μυϊκή μάζα σε συνδυασμό με χαμηλή μυϊκή δύναμη και/ή χαμηλή σωματική απόδοση. Κατά συνέπεια, η χαμηλή σωματική απόδοση και η εξάρτηση στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής είναι πιο συχνή μεταξύ των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας. Ωστόσο, οι ασκήσεις ενδυνάμωσης έχουν αποδειχθεί ότι αυξάνουν την άλιπη μάζα σώματος, βελτιώνουν τη σωματική απόδοση και σε μικρότερο βαθμό έχουν θετική επίδραση στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής».
ΤΟ ΠΑΡΟΝ